Πώς ένα ντόμινο γεωπολιτικών κρίσεων έβαλε τίτλους τέλους στο καθεστώς Άσαντ στη Συρία, εν μέσω τεκτονικών ανακατατάξεων στη Μέση Ανατολή, αλλά και πέραν αυτής
Με τη Μέση Ανατολή σε πλήρη αναδιάταξη στο φόντο μεγάλων γεωπολιτικών κρίσεων, σχεδόν 14 χρόνια βάναυσου εμφυλίου και πολυμερούς πολέμου στην πολύπαθη Συρία -με άμεση και έμμεση εμπλοκή περιφερειακών και διεθνών «παικτών»- δείχνουν να συμπυκνώθηκαν μέσα σε μόλις 11 ημέρες.
Advertisement
Χωρίς πια πρακτικά τη στήριξη της Μόσχας και της Τεχεράνης, το καθεστώς της Δαμασκού κατέρρευσε σαν πύργος από τραπουλόχαρτα μετά την αιφνιδιαστική, πλην καλά προετοιμασμένη και συντονισμένη επίθεση-αστραπή των τζιχαντιστών της Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ και αντικαθεστωτικών δυνάμεων υποστηριζόμενων από την Τουρκία (και όχι μόνο).
Και δη υπό την ηγεσία του εσχάτως αυτοπροβαλλόμενου ως «αναγεννημένου» θεσμικού φονταμενταλιστή -μέσω και συνέντευξης στο αμερικανικό δίκτυο CNN– Αμπού Μοχάμεντ αλ Τζουλάνι.
Ενός επικηρυγμένου με 10 εκατομμύρια δολάρια τρομοκράτη από τις ΗΠΑ, πρώην μέλους της Αλ Κάιντα και κρατούμενου επί μια πενταετία των Αμερικανών εισβολέων στο Ιράκ -μεταξύ άλλων στις διαβόητες φυλακές του Αμπού Γκράιμπ- που μετά την αποφυλάκισή του ίδρυσε, το 2012, το τρομοκρατικό Μέτωπο Αλ Νούσρα στη Συρία.
Το μετονόμασε σε Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ (HTS) μετά τη ρήξη των δεσμών με την Αλ Κάιντα, το 2016, και έγινε με τις «πλάτες» της Άγκυρας «εμίρης» του τζιχαντιστικού θύλακα στην επαρχία Ιντλίμπ, στη βορειοδυτική Συρία.
Τώρα διαμηνύει ότι δεν θέλει να πολεμήσει τις δυτικές δυνάμεις και υπόσχεται μια ομαλή μετάβαση εξουσίας.
Μένει πλέον να επιβεβαιωθεί ή να διαψευστεί από τις εξελίξεις η τελευταία προειδοποίηση του έκπτωτου Σύρου προέδρου και πλέον φυγά στη Μόσχα, Μπασάρ αλ Άσαντ.
Προς το παρόν -και ενόψει της επανόδου του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο- έχουν ήδη πάρει θέση συνδιαμορφωτή της επόμενης ημέρας η Τουρκία του νεοθωματικού δόγματος του Ταγίπ Ερντογάν και η ακροδεξιά κυβέρνηση του Ισραήλ υπό τον Μπενιαμίν Νετανιάχου.
Η Συρία ως νέα «λεία»
Κατηγορούμενος για εγκλήματα πολέμου, όπως και οι σουνίτες τζιχαντιστές της HTS που ηγήθηκαν της ανατροπής του, ο Μπασάρ αλ Άσαντ έχει πλέον άσυλο στη Μόσχα, αφότου οι -εστιασμένοι πια στις δικές τους γεωπολιτικές προκλήσεις- πάτρωνές του, το θεοκρατικό Ιράν του Αγιατολάχ Χαμανεϊ και η Ρωσία του Βλαντίμιρ Πούτιν, επί της ουσίας συνυπέγραψαν με την Τουρκία το τέλος της 53ετούς δυναστείας Άσαντ στη Συρία.
Σε ακόμη γεωπολιτικά «θολό» τοπίο, πρακτικά συνέβη το βράδυ του Σαββάτου στη Ντόχα του Κατάρ, στη σύνοδο των ΥΠΕΞ της λεγόμενης «Διαδικασίας της Αστάνα».
Λίγες ώρες μετά, το καθεστώς της Δαμασκού αποτελούσε επισήμως παρελθόν.
Τώρα πηγές του Κρεμλίνου αναφέρουν στο ρωσικό πρακτορείο Τass ότι «οι ηγέτες της ένοπλης συριακής αντιπολίτευσης εγγυήθηκαν την ασφάλεια των ρωσικών στρατιωτικών βάσεων» στις ακτές της Μεσογείου -μια αεροπορική στη Λαττάκεια και μια ναυτική στην Ταρτούς, με τεράστια γεωστρατηγική σημασία για τη Μόσχα.
Με τα τηλέφωνα στην Άγκυρα να έχουν πάρει τα προηγούμενα 24ωρα «φωτιά» από τις επαφές με Ουάσιγκτον και Μόσχα, αρχίζει να πυκνώνει η σεναριολογία για τυχόν ευρύτερες τριγωνικές συμφωνίες «δούναι και λαβείν» κάτω από το τραπέζι, από το συριακό/μεσανατολικό μέχρι το ουκρανικό.
Με την επόμενη ημέρα πάντως άδηλη και αδιευκρίνιστες τις προθέσεις του ΝτόναλντΤραμπ ως προς τη διατήρηση ή μη των αμερικανικών στρατευμάτων στο πλευρό των Κούρδων της Συρίας, οι τουρκόφιλες συριακές αντικαθεστωτικές δυνάμεις εντείνουν τις επιθέσεις κατά κουρδικών θέσεων στη βόρεια Συρία.
Στόχος είναι η εγκαθίδρυση μιας ενιαίας, τουρκικού ελέγχου ζώνης ασφαλείας κατά μήκος της μεθορίου, ενόσω η Άγκυρα μιλά για την ανάγκη διαφύλαξης της εδαφικής ακεραιότητας της Συρίας.
Ήτοι να μην προκύψει, μέσω διαμελισμού, κουρδικό κράτος.
Το Ισραήλ εν τω μεταξύ -ενώ συνεχίζει απρόσκοπτα το αιματοκύλισμα στη Λωρίδα της Γάζας- κινείται τώρα για τη δημιουργία τετελεσμένων ακόμη και πέραν της ουδέτερης ζώνης ανατολικά των -κατεχόμενων από το 1967- Υψιπέδων του Γκολάν, καταλαμβάνοντας «προσωρινά» νέα συριακά εδάφη.
Γεωπολιτική «κινούμενη άμμος»
Η επίθεση του ετερογενούς αντικαθεστωτικού μετώπου στη Συρία άρχισε στις 27 Νοεμβρίου, ανήμερα της εφαρμογής της εύθραυστης κατάπαυσης του πυρός μεταξύ του Ισραήλ και της «ξεδοντιασμένης» σιϊτικής οργάνωσης Χεζμπολάχ στον Λίβανο -«αιχμή του δόρατος» του αποδυναμωμένου πια ιρανικού «Άξονα της Αντίστασης» στη Μέση Ανατολή και μέχρι πρότινος βασική δύναμη πυρός για το καθεστώς Άσαντ.
Έγινε με τις «ευλογίες» του Τούρκου προέδρου Ερντογάν, που προωθεί ένθεν κακείθεν την νεοθωμανική ατζέντα του, επιδιώκοντας με την περιφερειακά επαμφοτερίζουσα εξωτερική πολιτική του να επιβάλει τους δικούς του όρους για την επόμενη ημέρα.
Εκδηλώθηκε επίσης παραμονές της αλλαγής σκυτάλης στην προεδρία των ΗΠΑ και την επάνοδο του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο, στον απόηχο των προειδοποιήσεων του Ισραηλινού πρωθυπουργού Νετανιάχου στον Μπασάρ αλ Άσαντ ότι έπαιζε «με τη φωτιά», με τη Ρωσία εστιασμένη στην πιο κρίσιμη φάση του πολέμου στην Ουκρανία και το θεοκρατικό καθεστώς του Ιράν σε εσωτερική αναδίπλωση έναντι της ισραηλινής επιθετικότητας και ενόψει της εποχής Τραμπ 2.0.
Παρά τις διακηρύξεις των αντικαθεστωτικών προς τους «εκτοπισμένους σε όλο τον κόσμο» πως «μια ελεύθερη Συρία σας περιμένει», οι φόβοι εντείνονται -κυρίως στην ΕΕ- για νέο προσφυγικό κύμα.
Αυτή τη φορά δε από υποστηρικτές του καθεστώτος Άσαντ και θρησκευτικές μειονότητες, υπό τον φόβο εκδίκησης και διωγμών από τους ακραίους ισλαμιστές και νέους «ηγεμόνες», αλλά και αναβίωσης στα συριακά εδάφη του «Ισλαμικού κράτους».
Αυτά, με τη Συρία σε στρατηγική θέση στον εν εξελίξει «πόλεμο» νέων ενεργειακών και εμπορικών οδών μεταξύ Ασίας και Ευρώπης, διαμέσου της Μέσης Ανατολής, καθώς και στα σχέδια της Δύσης -υπό το γενικό πρόσταγμα των ΗΠΑ- για ανάσχεση του μπλοκ των BRICS και στρατηγική περιχαράκωση της Κίνας.
Προσώρας μένει να φανεί εάν η Συρία θα εξελιχθεί σε νέα Λιβύη, νέο Ιράκ ή ένα οιονεί μεσογειακό «Αφγανιστάν», στο φόντο των ετερόκλητων δυνάμεων -και των πατρόνων τους- που οδήγησαν στην ανατροπή του καθεστώτος Άσαντ.
Πηγή: in.gr
Πηγή: Cyprus Times
