Η ταχύτατη αλλαγή στη στάση των καταναλωτών απέναντι στην επισκευή και την επαναχρησιμοποίηση κινητών τηλεφώνων οδηγεί σε μια ραγδαία αναπτυσσόμενη αγορά για «κυκλικές» συσκευές και υπηρεσίες, η οποία θα μπορούσε να ξεπεράσει τα 150 δισεκατομμύρια δολάρια έως το 2027, σύμφωνα με νέα έκθεση που δημοσιεύθηκε από την GSMA.
Η έκθεση της GSMA με τίτλο «επαναπροσδιορίζοντας τα κινητά τηλέφωνα: το επιχειρηματικό όφελος της κυκλικότητας», η οποία βασίζεται σε έρευνα που διεξήχθη μεταξύ περισσότερων από 10.000 χρηστών κινητών τηλεφώνων σε 26 χώρες, αποκαλύπτει ότι οι μεταβαλλόμενες καταναλωτικές προτιμήσεις, οι ρυθμιστικές αλλαγές και οι αυξανόμενες επιπτώσεις των ηλεκτρονικών αποβλήτων συγκλίνουν, αμφισβητώντας το παραδοσιακό γραμμικό επιχειρηματικό μοντέλο της βιομηχανίας κινητών τηλεφώνων.
Με περισσότερους από το 70% των καταναλωτών που συμμετείχαν στην έρευνα να δηλώνουν ότι θα ήταν διατεθειμένοι να πληρώσουν περισσότερα για κινητά τηλέφωνα που είναι φιλικά προς το περιβάλλον, η έκθεση αναδεικνύει τη διευρυνόμενη ευκαιρία για τη βιομηχανία της κινητής τηλεφωνίας να υιοθετήσει την κυκλικότητα, όχι μόνο για περιβαλλοντικούς λόγους, αλλά και για εμπορικά οφέλη.
Στο πλαίσιο της έκθεσης, έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε 31 παρόχους κινητής τηλεφωνίας παγκοσμίως αποκαλύπτει τον τρόπο με τον οποίο υιοθετούν τα κυκλικά επιχειρηματικά μοντέλα. Το 90% των παρόχων που συμμετείχαν στην έρευνα εφαρμόζουν ήδη τουλάχιστον ένα κυκλικό επιχειρηματικό μοντέλο, με τις υπηρεσίες ανακατασκευής και τη διαχείριση ηλεκτρονικών αποβλήτων να είναι οι πιο δημοφιλείς πρακτικές. Ωστόσο, οι συμμετέχοντες εντοπίζουν τεράστιες προοπτικές για περαιτέρω επέκταση: το 80% όσων διαθέτουν προγράμματα ανακατασκευής πιστεύουν ότι μπορούν να γίνουν «πολλά περισσότερα». Αυτό περιλαμβάνει την ανάπτυξη προγραμμάτων μίσθωσης, ανανέωσης και αναβάθμισης, τα οποία θα μπορούσαν να δημιουργήσουν νέες ροές εσόδων, να ενισχύσουν την πιστότητα των πελατών και να προσφέρουν εγγυημένη ποιότητα.
Σύμφωνα με τον GSMA, οι πωλήσεις νέων κινητών τηλεφώνων έχουν επιβραδυνθεί τα τελευταία χρόνια, με τους καταναλωτές να διατηρούν τις συσκευές τους για ένα χρόνο περισσότερο σε σύγκριση με πριν από μια δεκαετία, ενώ πολλοί στρέφονται στη ραγδαία αναπτυσσόμενη αγορά των μεταχειρισμένων και ανακατασκευασμένων τηλεφώνων. Αυτή η αλλαγή αντανακλά το αυξανόμενο ενδιαφέρον των καταναλωτών για ανακατασκευασμένα smartphones ως έναν τρόπο εξοικονόμησης χρημάτων, απόκτησης συσκευών υψηλότερης κατηγορίας και μείωσης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων.
Το 85% των καταναλωτών παγκοσμίως θεωρεί τη βιωσιμότητα σημαντικό κριτήριο κατά την αγορά μιας συσκευής, ξεπερνώντας άλλα κριτήρια όπως η αισθητική της συσκευής (73%) και οι δυνατότητες τεχνητής νοημοσύνης (67%). Ένα στα έξι τηλέφωνα που πωλήθηκαν στη Γαλλία το περασμένο έτος ήταν ανακατασκευασμένο, ενώ πάνω από τους μισούς Ινδούς καταναλωτές που συμμετείχαν στην έρευνα δήλωσαν ότι θα εξετάσουν την αγορά ανακατασκευασμένου τηλεφώνου για την επόμενη αγορά τους. Δύο στους τρεις καταναλωτές που συμμετείχαν στην έρευνα ανέφεραν ότι χρειάστηκε να επισκευάσουν την τρέχουσα ή προηγούμενη συσκευή τους.
Η έκθεση δείχνει ότι η κυκλικότητα δεν αποτελεί πλέον μόνο περιβαλλοντική αναγκαιότητα – είναι και μια σημαντική επιχειρηματική ευκαιρία. Η αυξανόμενη αγορά ανακατασκευασμένων συσκευών και υπηρεσιών επισκευής –που προβλέπεται να ξεπεράσει τα 150 δισεκατομμύρια δολάρια παγκοσμίως έως το 2027– προσφέρει νέες ροές εσόδων τόσο για τους κατασκευαστές όσο και για τους παρόχους κινητής τηλεφωνίας. Η δημιουργία ανθεκτικών και επισκευάσιμων συσκευών ενισχύει την ικανοποίηση και την πιστότητα των πελατών, ενδυναμώνει την εικόνα της επωνυμίας και βρίσκει απήχηση σε περιβαλλοντικά συνειδητοποιημένους καταναλωτές και επενδυτές.
Πέρα από τα οικονομικά οφέλη, σύμφωνα πάντα με τη σχετική ανακοίνωση, η κυκλικότητα ενισχύει τις τοπικές οικονομίες, μειώνει την εξάρτηση από την εξόρυξη πρώτων υλών και τις εισαγωγές, διευρύνει την ψηφιακή πρόσβαση και δημιουργεί νέες οικονομικές και εργασιακές ευκαιρίες. Οι δυνατότητες δεν περιορίζονται μόνο στα τηλέφωνα: ο GSMA ανέπτυξε πρόσφατα μια διαδικτυακή αγορά για τους παρόχους κινητής τηλεφωνίας, ώστε να μεταπωλούν και να επαναχρησιμοποιούν εξοπλισμό δικτύου, η οποία χρησιμοποιείται πλέον από περισσότερους από 40 παρόχους, προσφέροντας τόσο οικονομικά όσο και περιβαλλοντικά οφέλη.
Με τον μέσο χρήστη κινητού τηλεφώνου να έχει περισσότερες από μία αχρησιμοποίητες παλιές συσκευές στο σπίτι του, η έκθεση εκτιμά ότι υπάρχουν παγκοσμίως περίπου 5-10 δισεκατομμύρια αδρανείς συσκευές, που περιέχουν 100.000 τόνους χαλκού, 7 εκατομμύρια ουγγιές χρυσού και ένα εκατομμύριο ουγγιές παλλαδίου – συνολικής αξίας περίπου 20 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Λαμβάνοντας υπόψη τη διαρκώς αυξανόμενη στρατηγική σημασία των κρίσιμων ορυκτών, οι παλιές συσκευές και τα ηλεκτρονικά είδη μετατρέπονται σε σημαντική πηγή υλικών για πολλές χώρες.
Το 2024, πωλήθηκαν περισσότερα από 1,2 δισεκατομμύρια νέα smartphones, παράγοντας περισσότερους από 60 εκατομμύρια τόνους (Mt) εκπομπών CO2 από τη διαδικασία κατασκευής – ποσότητα αντίστοιχη με τις ετήσιες εκπομπές άνθρακα χωρών όπως το Μαρόκο ή η Ρουμανία. Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, τα ηλεκτρονικά απόβλητα δημιουργούν ετήσιο εξωτερικό κόστος ύψους 78 δισεκατομμυρίων δολαρίων τόσο για τους ανθρώπους όσο και για το περιβάλλον. Η επισκευή και η ανακατασκευή κινητών συσκευών μπορεί να συμβάλει στη μείωση των ηλεκτρονικών αποβλήτων και των εκπομπών άνθρακα, με 80-90% χαμηλότερες εκπομπές σε σύγκριση με την κατασκευή νέων συσκευών.
Οι πάροχοι κινητής τηλεφωνίας που ήδη εφαρμόζουν στρατηγικές κυκλικότητας περιλαμβάνουν τις Telefónica, Orange, Deutsche Telekom, Vodafone και KDDI, ενώ μεταξύ των κατασκευαστών συσκευών που προχωρούν σε πράσινες αλυσίδες εφοδιασμού και οικολογικό σχεδιασμό των προϊόντων τους συγκαταλέγονται οι Samsung, Apple και Fairphone.
Η έκθεση επισημαίνει επίσης ότι οι κυβερνήσεις παγκοσμίως εισάγουν όλο και περισσότερες πολιτικές που ενθαρρύνουν την κυκλικότητα. Για παράδειγμα, οι νέοι κανονισμοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με τις απαιτήσεις οικολογικού σχεδιασμού που αφορούν την επισκευή, την επαναχρησιμοποίηση, την ανθεκτικότητα και την ανακύκλωση θα τεθούν σε ισχύ αργότερα φέτος. Παράλληλα, αναδυόμενες πολιτικές και στρατηγικές στις Ηνωμένες Πολιτείες, τον Καναδά, τη Βραζιλία και την Ινδία προωθούν την επισκευή και την επαναχρησιμοποίηση, ενισχύοντας ένα μακροπρόθεσμο όραμα βιωσιμότητας που βασίζεται στην κυκλικότητα.
