Κομβικός ο ρόλος της Κύπρου καθώς είναι η μόνο χώρα μέλος της ΕΕ στην περιοχή – Πολλά θα εξαρτηθούν από την πολιτική της νέας αμερικανικής διοίκησης υπό τον Τραμπ
Του Μανώλη Καλατζή
Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης, πριν καν συμπληρωθεί 24ωρο από την εκλογή νέου Προέδρου του Λιβάνου βρίσκεται στη Βηρυτό για συνάντηση μαζί του.
Advertisement
Χθες δέχθηκε τον Πρόεδρο του Ισραήλ και τον αναπληρωτή Πρωθυπουργό και Υπουργό Εξωτερικών των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων. Προχθές συναντήθηκε με τον Πρόεδρο της Αιγύπτου και τον Πρωθυπουργό της Ελλάδας, ενώ τις προηγούμενες μέρες συνομίλησε τηλεφωνικώς με τον νέο Πρόεδρο των ΗΠΑ και είχε επαφές με την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και άλλους ηγέτες χωρών μελών της ΕΕ.
Αν αυτή η δραστηριότητα θα μπορούσε να αποδοθεί σε έναν απλό σχολιαστή ή παρατηρητή των εξελίξεων, είναι θέμα κρίσης του κάθε πολίτη, αλλά σίγουρα δεν μπορεί να είναι θέμα άσκησης αντιπολίτευσης, ακόμα και εκ μέρους αυτών που διαφωνούν με τις επιλογές.
Αυτή την περίοδο μετά την ανατροπή του καθεστώτος Άσαντ στη Συρία παίζεται ένα πολύπλοκο γεωπολιτικό παιχνίδι με πρωταγωνιστή τη Τουρκία και απρόβλεπτο παίκτη τη νέα διοίκηση Τραμπ στις ΗΠΑ.
Ο έλεγχος που ασκεί η Τουρκία στη νέα κατάσταση πραγμάτων στη Συρία, ανησυχεί πολλές χώρες οι οποίες συνασπίζονται για να αποτρέψουν ανεπιθύμητες εξελίξεις που δυνατόν να προκαλέσουν νέα ανάφλεξη. Σε αυτές τις εξελίξεις παρά το μικρό της μέγεθος, η Κυπριακή Δημοκρατία παίζει σημαντικό ρόλο, ο οποίος ενισχύεται από το γεγονός ότι είναι η μόνη χώρα μέλος της ΕΕ στην περιοχή.
Οι σκέψεις για ΑΟΖ Τουρκίας – Συρίας
Το ενδεχόμενο υπογραφής συμφωνίας για καθορισμό ΑΟΖ μεταξύ της Τουρκίας και της Συρίας δεν είναι απομακρυσμένο, αλλά απέχει πολύ από το να γίνει αποδεκτή μια τέτοια συμφωνία από άλλες επηρεαζόμενες χώρες. Όπως συνέβη και με το αυθαίρετο τουρκολιβυκό μνημόνιο, δεν μπορεί να καταστεί αποδεκτή η αυθαίρετη χάραξη «συνόρων» των Αποκλειστικών Οικονομικών Ζωνών, όταν παρακάμπτει τα νόμιμα συμφέροντα άλλων χωρών. Σε μια τέτοια διαδικασία δεν μπορεί να θεωρηθεί συμβαλλόμενο μέρος η λεγόμενη «τδβκ», καθώς δεν αναγνωρίζεται ούτε καν από το νέο καθεστώς της Συρίας. Εκ των πραγμάτων τα συμφέροντα της Κυπριακής Δημοκρατίας δεν μπορούν να παρακαμφθούν, γιατί κάτι τέτοιο επαγωγικά θα επηρέαζε και τα συμφέροντα του Λιβάνου και του Ισραήλ και της Αιγύπτου. Με τις τρεις αυτές χώρες έχουν καθοριστεί όρια ΑΟΖ, αλλά το Κοινοβούλιο του Λιβάνου δεν έχει επικυρώσει τη συμφωνία. Εικάζεται ότι αυτό, μπορεί να γίνει με την de facto αποδυνάμωση της Χεζμπολάχ.
Η σημερινή επίσκεψη του Προέδρου στον Λίβανο, θα έχει στο επίκεντρο της αυτή την πτυχή, καθώς πλέον η γειτονική χώρα διαθέτει ηγεσία που δεν ελέγχεται από την Χεζμπολάχ και στηρίζεται από τις ΗΠΑ, το Ισραήλ, την Αίγυπτο και άλλες χώρες που δεν συμφωνούν με τις επιλογές της Τουρκίας.
Οι Κούρδοι και οι Δρούζοι
Η κουρδική μειονότητα στα βόρεια της Συρίας και οι Δρούζοι στα νότια, θεωρούνται ως «σύμμαχοι» του Ισραήλ και το Τελ Αβίβ έχει προειδοποιήσει για τυχόν επιθέσεις εναντίον τους.
Το νέο καθεστώς της Συρίας, στην παρούσα φάση δεν έχει προθέσεις σύγκρουσης καθώς από την μία δεν έχει την στρατιωτική δυνατότητα και από την άλλη έχει θέσει ως προτεραιότητα την σταθεροποίηση του και την αντιμετώπιση των εσωτερικών προβλημάτων.
Οι Κούρδοι υποστηρίζουν πως έχουν συνάψει συμφωνία με την Δαμασκό, ενώ η Τουρκία επιμένει στην καταδίωξη τους ώστε να δημιουργήσει μέσα στο Συριακό έδαφος, ζώνη ασφαλείας την οποία θα ελέγχει με δικές της δυνάμεις ή δυνάμεις που ελέγχονται από την ίδια.
Θα πρέπει να σημειωθεί πως οι Κούρδοι της Βόρειας Συρίας στηρίζονται και από τις ΗΠΑ, οι οποίες διατηρούν στατεύματα στη περιοχή. Η Ουάσιγκτον στηρίζει τους Κούρδους του οποίους θεωρεί σύμμαχους απέναντι στη δράση του Ισλαμικού Κράτους, ενώ τους έχει αναθέσει την φύλαξη χιλιάδων τζιχαντιστών οι οποίοι έχουν συλληφθεί και φυλακιστεί.
Εκ των πραγμάτων στο μπλοκ των χωρών που επιθυμούν περιορισμό της Τουρκίας βρίσκονται και το Ισραήλ με τις ΗΠΑ.
Σταθερότητα σε Αίγυπτο – Ιορδανία
Την ενίσχυση της Τουρκίας, δεν βλέπουν με κακό μάτι ούτε οι Αιγύπτιοι και οι Ιορδανοί, αφού γνωρίζουν ότι η στήριξη της Άγκυρας στους Αδελφούς Μουσουλμάνους, θα μπορούσε να αποσταθεροποιήσει τόσο το καθεστώς του Καΐρου όσο και του Αμάν.
Από την άλλη, το Ισραήλ και οι ΗΠΑ, δεν θα ήθελαν μια τέτοιου είδους αποσταθεροποίηση γιατί θα βάλει φωτιά στη Μέση Ανατολή με πιθανή απευθείας σύγκρουση ισραηλινών και τουρκικών δυνάμεων στη μεθόριο Συρίας – Ισραήλ στα υψώματα Γκολάν.
Υπέρ της σταθερότητα και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, ενώ η Σαουδική Αραβία επί του παρόντος τηρεί αποστάσεις, όπως και το Κατάρ που ούτως ή άλλως στηρίζει τη Τουρκία.
Επίσης το Ιράν μετά την ουσιαστική διάλυση της Χαμάς και της Χεζμπολάχ και την ανατροπή Άσαντ είναι απομονωμένο με πολύ λίγες δυνατότητες εξαγωγής τρομοκρατίας.
Βραχεία ηρεμία
Η κατάσταση στη Συρία θεωρείται βέβαιο ότι δεν θα διατηρηθεί για πολύ καιρό σε επίπεδο ηρεμίας αφούυπάρχουν εσωτερικές διαφορές οι οποίες δεν λύνονται με την αλλαγή διακυβέρνησης.
Το θέμα των Αλεβιτών και των Χριστιανών, μπορεί να οδηγήσει σε διοικητικές μεταρρυθμίσεις μέχρι και οριοθέτηση αυτόνομων περιοχών για σκοπούς προστασίας και αυτοδιοίκησης τους.
Όταν η ζωή στη Συρία θα αρχίσει να μπαίνει σε κανονικούς ρυθμούς θα αναδειχθούν εκ νέου τα κοινωνικά και άλλα προβλήματα, τα οποία δεν μπορεί να αντιμετωπίσει το νέο καθεστώς χωρίς έξωθεν βοήθεια. Οι μόνοι που μπορούν να προσφέρουν αυτή τη βοήθεια είναι οι Ευρωπαίοι και οι Αμερικάνοι. Για να συμβεί όμως αυτό, θα πρέπει να απομακρυνθούν οι ρωσικές βάσεις που λειτουργούν ακόμα.
Κάτι τέτοιο θα αλλάξει τις ισορροπίες στη Μέση Ανατολή και θα μετατρέψει την Μεσόγειο σε «δυτική» ή έστω φιλοδυτική λίμνη.
Το χρονικό διάστημα που θα ακολουθήσει την ανάληψη καθηκόντων από τον Ντόναλντ Τραμπ θα δώσει στίγμα για το που οδεύει η κατάσταση, αφού ακόμα και οι επιμέρους συμμαχίες και συνεργασίες δυνατόν να επηρεαστούν από την θέση των ΗΠΑ έναντι των χωρών της περιοχής
Πηγή: Cyprus Times
