Το άνοιγμα νέων σημείων διέλευσης κατά μήκος της Νεκρής Ζώνης βρίσκεται στο επίκεντρο των συναντήσεων των δύο πλευρών στη συνέχεια της άτυπης τριμερούς συνάντησης και του δείπνου στη Νέα Υόρκη. Η ελληνοκυπριακή πλευρά έχει διαμηνύσει πως από μόνη της Μια Μηλιά δεν μπορεί να ανοίξει και ζητά όπως συνδυαστεί με ένα άλλο σημείο διέλευσης.
Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης και στη συνάντηση της Νέας Υόρκης είχε ξεκαθαρίσει τόσο προς τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών όσο και προς τον Τουρκοκύπριο ηγέτη, Ερσίν Τατάρ, πως είναι εκτός συζήτησης ότι θα ανοίξει μόνο σημείο διέλευσης στη Μια Μηλιά μεμονωμένα. Θα είναι η Μια Μηλιά συν κάποιο άλλο σημείο διέλευσης, που στην προκειμένη περίπτωση η πρόταση της ελληνοκυπριακής πλευράς είναι είτε για την περιοχή των Κοκκίνων είτε για το Πυρόι. Στη Νέα Υόρκη ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης, ως γνωστό, είχε βάλει στο τραπέζι και το άνοιγμα ενός ακόμα σημείου διέλευσης μόνο για πεζούς στην εντός των τειχών Λευκωσία.
Τη θέση αυτή φρόντισε να επαναλάβει και ο Ελληνοκύπριος διαπραγματευτής, Μενέλαος Μενελάου στις συναντήσεις που είχε με τον Γκουνέρ Ονάρ, τον εκπρόσωπο του Τουρκοκύπριου ηγέτη. Η προσέγγιση της ελληνοκυπριακής πλευράς ότι στο θέμα του ανοίγματος σημείων διέλευσης θα είναι «Μια Μηλιά συν κάτι άλλο» και σίγουρο όχι «Μόνο Μια Μηλιά», φαίνεται να γίνεται αντιληπτή τόσο από πλευράς Ηνωμένων Εθνών όσο και από την τουρκοκυπριακή πλευρά.
Στην άτυπη τριμερή της Νέας Υόρκης, αλλά και σε άλλες φάσεις συζήτησης του θέματος, ο Ερσίν Τατάρ υποστήριξε ότι το σημείο διέλευσης Μιας Μηλιάς εάν ανοίξει θα ικανοποιεί και τις δύο πλευρές. Άποψη που απορρίπτει η ελληνοκυπριακή πλευρά η οποία θεωρεί πως το όφελος για την τουρκική πλευρά είναι πολύ μεγαλύτερο.
Σύμφωνα με πληροφορίες μας η δημιουργία ενός ακόμα σημείου διέλευσης στη Μια Μηλιά εκτιμάται ότι η κίνηση προς και από τα κατεχόμενα θα είναι στα ίδια επίπεδα με αυτό του Αγίου Δομετίου. Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία η ετήσια διέλευση από τον Άγιο Δομέτιο ανέρχεται στο 1,5 εκατομμύριο. Αυτό, σύμφωνα με ελληνοκυπριακές πηγές, σημαίνει και σημαντικά οφέλη για την οικονομία του ψευδοκράτους, από Ελληνοκύπριους που θα επισκέπτονται τα κατεχόμενα. Το οικονομικό όφελος όσον αφορά την ελληνοκυπριακή πλευρά είναι αρκετά μικρότερο από τα όσα ξοδεύουν οι Τουρκοκύπριοι.
Όπως και στο παρελθόν έτσι και σ’ αυτή την περίπτωση η τουρκοκυπριακή πλευρά επικαλείται την άρνηση του τουρκικού στρατού για το άνοιγμα ενός εκ των δύο σημείων διέλευσης που ζητά η ελληνοκυπριακή πλευρά. Το ένα σημείο είναι στο Πυρόι και αφορά τον παλαιό δρόμο Λάρνακας-Λευκωσίας, από την Αθηαίνου μέχρι την Αγλαντζιά. Το άλλο σημείο διέλευσης θα είναι στην περιοχή του θύλακα των Κοκκίνων. Και για αυτά τα δύο οι αιτιάσεις του τουρκικού στρατού είναι διαφορετικές, αλλά αρκετές για να μην επιτρέπουν μια συμφωνία.
Ωστόσο στην ελληνοκυπριακή πλευρά δεν αποκλείουν να υπάρξει κάποια κίνηση από τουρκοκυπριακής πλευράς η οποία να επιτρέπει την επίτευξη συμφωνίας για άνοιγμα νέων σημείων διέλευσης. Κίνηση η οποία μπορεί να έρθει και από τον ίδιο τον Ερσίν Τατάρ σε μια προσπάθειά του να ανατρέψει τα εις βάρος του δεδομένα εντός της τουρκοκυπριακής κοινότητας. Εάν ο Ερσίν Τατάρ αισθανθεί ότι θα έχει όφελος από μια κίνηση στο θέμα των οδοφραγμάτων δεν αποκλείεται να την κάνει.
Όσον αφορά το θέμα του αντιδράσεων του κατοχικού στρατού, υπενθυμίζεται πως και στην περίπτωση του ανοίγματος της οδού Λήδρας έμπαινε συνεχώς από τουρκοκυπριακής πλευράς αυτή η δικαιολογία. Η τότε τουρκοκυπριακή ηγεσία υποστήριζε πως δεν μπορούσε να ανοίξει ταυτόχρονα η Λήδρας μαζί με άλλο σημείο διέλευσης. Στην πορεία, ωστόσο, έγιναν κινήσεις από τον κατοχικό στρατό και άνοιξε το συγκεκριμένο σημείο διέλευσης.
Δεν αποκλείεται κάτι ανάλογο να συμβεί και στην παρούσα φάση, δηλαδή σε κάποια στιγμή των συζητήσεων ο κατοχικός στρατός να κάνει κάποια κίνηση και να επιτρέψει το άνοιγμα σημείου διέλευσης είτε στην περιοχή Πυροΐου είτε στην περιοχή Κοκκίνων.
Μέχρι στιγμής πάντως δεν έχει διαφανεί κάποια θετική εξέλιξη. Μια εξέλιξη η οποία θα επηρεάσει και τις επόμενες κινήσεις από πλευράς Ηνωμένων Εθνών τόσο για την πραγματοποίηση μιας συνάντησης σε επίπεδο ηγετών όσο και σ’ ό,τι αφορά πολυμερή συνάντηση. Μια εξέλιξη στο θέμα των οδοφραγμάτων δεν αποκλείεται να περιμένει και η Ρόζμαρι ΝτιΚάρλο για να ετοιμάσει το επόμενο της ταξίδι στο νησί.
Πηγή: Φilenews
