Γρίφος για όλους παραμένει η επόμενη κίνηση του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών. Οδικός χάρτης για τις επόμενης κινήσεις από πλευράς Αντόνιο Γκουτέρες φαίνεται να είναι ο άτυπο έγγραφο που ετοίμασε η Ολγκίν, το περιεχόμενο του οποίου γνωρίζει μόνο ο ίδιος ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών.
Η χθεσινή συνεδρία του Εθνικού Συμβουλίου, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης ενημέρωσε για τα έως τώρα δεδομένα και οι πολιτικοί ηγέτες κατέθεσαν απόψεις και εισηγήσεις. Η όλη συζήτηση είχε τη μορφή του brainstorming (ιδεοθύελλα) η οποία θα μπορεί να βοηθήσει τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη στην προετοιμασία του ενόψει της συνάντησης στη Νέα Υόρκη.
Το δείπνο που θα παραθέσει ο Αντόνιο Γκουτέρες προς τους Νίκο Χριστοδουλίδη και Ερσίν Τατάρ στις 15 Οκτωβρίου 2024 (σύμφωνα με την έως τώρα ενημέρωση της κυπριακής κυβέρνησης) αναμένεται να ξεκινήσει στις 7 το βράδυ ώρα Νέας Υόρκης, δηλαδή στις 2 π.μ. της 16ης Οκτωβρίου, ώρα Κύπρου. Η συνάντηση και το άτυπο δείπνο θα είναι στην έδρα των Ηνωμένων Εθνών.
Από την πληροφόρηση που έχει ο «Φ» αυτό που προκύπτει είναι πως ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών θα κινηθεί εντός του άτυπου εγγράφου – concept paper – που ετοίμασε η Μαρία Άνχελα Ολγκίν Κουεγιάρ και το παρέδωσε στον Αντόνιο Γκουτέρες. Φαίνεται από όλες τις σχετικές πληροφορίες πως ο μόνος που γνωρίζει για το περιεχόμενο του εγγράφου είναι (εκτός από τη συγγραφέα) ο Γενικός Γραμματέας. Ούτε και τα μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας φαίνεται να μην γνωρίζουν τις κατέγραψε και τι προτείνει η Ολγκίν.
Είναι επίσης αρκούντως ξεκάθαρο ότι ο Αντόνιο Γκουτέρες δεν συγκάλεσε αυτή τη συνάντηση απλώς για να ακούσει τους δύο ηγέτες να επαναλαμβάνουν τις ίδιες θέσεις όπως και προηγουμένως, τις οποίες – ούτως ή άλλως – άκουσε προ ολίγων ημερών όταν τους είδε χωριστά. Το ερώτημα είναι ποια θα είναι η επόμενη κίνηση, και αυτό παραμένει άγνωστο ακόμα.
Εκφράζονται απλώς εκτιμήσεις στη βάση των διαφόρων ενδείξεων και τοποθετήσεων που είχαν γίνει: Το πρώτο που αναμένεται να γίνει είναι μια ανακοίνωση που θα αφορά την Ολγκίν, κατά πάσα πιθανότητα γνωστοποίηση της ανανέωσης του συμβολαίου της. Το δεύτερο που μπορεί να προκύψει είναι ο ΓΓ να θέσει ενώπιον των ηγετών 2-3 ζητήματα πάνω στα οποία μπορεί να γίνει διάλογος και να προχωρήσουν. Αναμένεται ότι ο ΓΓ θα κάνει κάποια εισήγηση στηριζόμενος πάνω στο έγγραφο Ολγκίν.
Δεν αποκλείεται σε περίπτωση που υπάρχει θετικό κλίμα και θετικά μηνύματα εκατέρωθεν ο ΓΓ να προχωρήσει και ένα βήμα πιο κάτω με τη σύγκληση και μιας πενταμερούς η οποία θα συζητήσει τις εξωτερικές πτυχές. Κι αυτό γιατί ούτε από την πλευρά των Ηνωμένων Εθνών ούτε και από οποιονδήποτε άλλο θεωρείται ο Τατάρ ως κατάλληλος για να συζητήσει θέματα όπως η ασφάλεια και οι εγγυήσεις.
Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης, σύμφωνα με την ενημέρωση που είχαμε, στη συνάντηση με την Μαρία Άνχελα Ολγκίν Κουεγιάρ, της ανέφερε ότι τα θέματα της ασφάλειας και των στρατευμάτων θα πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο συζήτησης, ξεκαθαρίζοντας την ίδια ώρα πως η ε/κ πλευρά δεν συζητά πρόνοια επανεξέτασης (review clause). Από τη συζήτηση φάνηκε πως η πλευρά των Ηνωμένων Εθνών και η Ολγκίν βάζουν μπροστά στη συζήτηση το θέμα της διακυβέρνησης.
Σε κάθε περίπτωση όμως όλες οι μετέπειτα κινήσεις εξαρτώνται πρωτίστως από τον Αντόνιο Γκουτέρες ανεξαρτήτως της προσέγγισης των δύο πλευρών. Η εκτίμηση είναι πως ο Ερσίν Τατάρ δεν έχει παρά να ακολουθήσει τις οδηγίες της Άγκυρας η οποία αυτή στη στιγμή τον θέλει να καθίσει στο τραπέζι με Γκουτέρες και Χριστοδουλίδη.
Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης ζήτησε να ακούσει από την πολιτική ηγεσία ποια θα μπορούσε να είναι η προσέγγιση της ελληνοκυπριακής πλευράς στο δείπνο της 15ης Οκτωβρίου.
Η πρόεδρος του ΔΗΣΥ υπέδειξε πως «πρέπει να εμείνουμε στο πλαίσιο Γκουτέρες και να ξεκινήσουμε από εκεί που μείναμε στο Κραν Μοντάνα». Η Αννίτα Δημητρίου ζήτησε να μάθει και εάν υπάρχει ανταπόκριση στις κινήσεις αυτές και από πλευράς Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης της απάντησε, σύμφωνα με τις πληροφορίες μας, ότι η ΕΕ είναι υποστηρικτική.
Ο ΓΓ ΑΚΕΛ, Στέφανος Στεφάνου, εξέφρασε την εκτίμηση ότι ο ΓΓ ΟΗΕ δεν συγκάλεσε αυτή τη συνάντηση χωρίς να έχει υπολογίσει τα επόμενα του βήματα. Υπέδειξε πως «πρέπει να είμαστε έτοιμοι για εναλλακτικά σενάρια» καθώς όπως υπενθύμισε στο παρελθόν «την πάθαμε πολλές φορές όταν βασιστήκαμε στην αρνητική στάση της Τουρκίας». Υποστήριξε επίσης ότι πρέπει από ε/κ πλευρά σαν υπάρχει «ανοικτό πνεύμα» και ότι ο ΠτΔ να πάει «με κάποιες δημιουργικές ιδέες». Ο Στέφανος Στεφάνου εξέφρασε επίσης την εκτίμηση ότι η Τουρκία δεν θα επιτρέψει στον Τατάρ να είναι εντελώς αρνητικός και ότι δεν αναμένει κάποιο αιφνιδιασμό από τουρκικής πλευράς.
Ο Πρόεδρος του ΔΗΚΟ, Νικόλας Παπαδόπουλος, επεσήμανε πως η συζήτηση θα πρέπει να διεξαχθεί πάνω στο συμφωνημένο πλαίσιο των ψηφισμάτων του ΟΗΕ, και εξέφρασε την άποψη ότι είναι πρόωρο να γίνεται συζήτηση εάν θα προκύψει μια νέα συνάντηση η οποία θα είναι είτε τετραμερής είτε πενταμερής. Υπέδειξε επίσης την ανάγκη να υπάρξει σωστή προετοιμασία πριν γίνουν άλλες κινήσεις στο Κυπριακό.
Ο Πρόεδρος της ΔΗΠΑ, Μάριος Καρογιάν υπέδειξε πως «πρέπει να πάμε προετοιμασμένοι με θετικά εργαλεία και εισηγήσεις πάντα εντός του καθορισμένου πλαισίου». Υποδεικνύοντας πως «δεν πρέπει να χρεωθούμε εμείς μια οποιαδήποτε αρνητική εξέλιξη».
Η ΕΔΕΚ εκτιμά πως οι στόχοι της Τουρκίας είναι η κωλυσιεργία και να αποκομίσει κάποια οφέλη από αυτή τη διαδικασία. Οι Οικολόγοι εξέφρασαν την ευχή το δείπνο να είναι χρήσιμο. Και το ΕΛΑΜ θεωρεί πως ο ΠτΔ δεν έπρεπε να πάει στο δείπνο γιατί προσφέρει άλλοθι στην Τουρκία.
Πηγή: Φilenews