Κοσμογονικές αλλαγές στις σχέσεις ΗΠΑ και Κύπρου
Μέσα σε ένα εορταστικό κλίμα, υπό τους ήχους της μπάντας του αμερικανικού στρατού, Κύπρος και Ηνωμένες Πολιτείες γιόρτασαν τόσο την 248η επέτειο της αμερικανικής ανεξαρτησίας αλλά και τις κοσμογονικές αλλαγές που επήλθαν στις σχέσεις των δύο χωρών.
Η θέσπιση τους στρατηγικού διαλόγου Κύπρου και Ηνωμένων Πολιτειών αποτελεί ορόσημο στις σχέσεις των δύο χωρών γεγονός που ώθησε τόσο τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη όσο και την πρέσβειρα των ΗΠΑ να κάνουν ειδική μνεία στο πρόσφατο ταξίδι τουΚ. Κόμπου στην Ουάσιγκτον και τη συνάντηση των ΥΠΕΞ των δύο χωρών στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Ο Νίκος Χριστοδουλίδης, ο οποίος είχε ρίξει ιδιαίτερο βάρος στην ανάπτυξη των Κυπροαμερικανικών σχέσεων, από την εποχή που ήταν υπουργός Εξωτερικών, κάνοντας – κατά την ομιλία του στη δεξίωση που παρέθεσε η πρέσβειρα των ΗΠΑ – υπογράμμισε πως ησυνεργασία των δύο χωρών ποτέ δεν υπήρξε πιο ισχυρή και ποτέ οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών και οι επαφές ανάμεσα στους δύο λαούς δεν υπήρξαν τόσο αληθινές και πολύτιμες.
Πρόσθεσε ότι από την ανεξαρτησία της Κύπρου το 1960 μέχρι σήμερα, οι σχέσεις με τις ΗΠΑ γνώρισαν κοσμογονικές αλλαγές τόσο σε διμερές επίπεδο όσο και σε ό,τι αφορά την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Επεσήμανε ότι «η θέσπιση του Στρατηγικού Διαλόγου είναι μια εξαιρετικά σημαντική εξέλιξη που επισφραγίζει την κοινή δέσμευση σε αυτή την εταιρική σχέση, την ευθυγράμμιση των συμφερόντων των δύο χωρών μας για τη διασφάλιση της σταθερότητας και της ασφάλειας στην Ανατολική Μεσόγειο».
Προβαίνοντας σε ανασκόπηση της πρόσφατης ιστορίας των διμερών σχέσεων Κύπρου – ΗΠΑ, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αναφέρθηκε στη Δήλωση Προθέσεως που υπέγραψε ο ίδιος με τις ΗΠΑ επί θητείας του ως Υπουργού Εξωτερικών το 2018, τη Συμφωνία Συνεργασίας στους τομείς της Ασφάλειας και της Ενέργειας στην Ανατολική Μεσόγειο το 2019, τη σύσταση του Κέντρου CYCLOPS το 2021, αλλά και την έναρξη το 2024 του Στρατηγικού Διαλόγου ανάμεσα στις δύο χώρες. Αναφέρθηκε ακόμη στη συνεργασία των δύο χωρών στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας της Κυπριακής Δημοκρατίας «Αμάλθεια» για παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας προς τον άμαχο πληθυσμό της Γάζας.
Ο ΠτΔ υπενθύμισε πως η Κύπρος είχε στο παρελθόν λειτουργήσει ως κέντρο απομάκρυνσης Αμερικανών και Ευρωπαίων πολιτών σε καιρούς αστάθειας και πολέμου στην περιοχή, σημειώνοντας ότι «η Κύπρος ιστορικά είναι ένα ασφαλές καταφύγιο στην περιοχή, και με το σχέδιο Αμάλθεια είναι και περιφερειακό ανθρωπιστικό κέντρο».
Σε ό,τι αφορά το θέμα της ενίσχυσης των σχέσεων Κύπρου – ΗΠΑ, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ανέφερε ότι αυτό αποτελεί προτεραιότητα της Κυβέρνησης του από την πρώτη μέρα ανάληψης των καθηκόντων του, υπογραμμίζοντας ότι αυτές οι σχέσεις ενδυναμώνονται βήμα με βήμα. Πιο συγκεκριμένα, σημείωσε πως «το 2024 σηματοδοτεί ένα ιστορικό ορόσημο για τη διμερή συνεργασία και ανοίγει τον δρόμο για περισσότερα ορόσημα το 2025».
Η πρέσβειρα των ΗΠΑ, Τζούλι Φίσερ, έπλεξε το εγκώμιο της ΚΔ η οποία διαδραμάτισε έναν κρίσιμο, σταθεροποιητικό ρόλο σε μια όλο και πιο ταραγμένη περιοχή σημειώνοντας ότι η Κύπρος έχει τοποθετηθεί ως μέρος της λύσης, αναλαμβάνοντας να βοηθήσει τους γείτονές της και να προωθήσει την περιφερειακή σταθερότητα.
Η κ. Φίσερ μίλησε για τον ανθρωπιστικό διάδρομο και τη βοήθεια που έχει παραδοθεί στη Γάζα σημειώνοντας ότι «σε μια πολύ σύνθετη περιοχή, η Κύπρος έχει τοποθετηθεί ως μέρος της λύσης, αναλαμβάνοντας να βοηθήσει τους γείτονές της και να προωθήσει την περιφερειακή σταθερότητα».
Στη συνέχεια η Τζ. Φίσερ ανέφερε πως πριν από δύο εβδομάδες ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Άντονι Μπλίνκεν και ο υπουργός Εξωτερικών της Κύπρου, Κωνσταντίνος Κόμπος, εγκαινίασαν στην Ουάσιγκτον έναν Στρατηγικό Διάλογο μεταξύ των δύο χωρών, με την πρώτη συνάντηση πραγματοποιείται το ερχόμενο φθινόπωρο στην Κύπρο. Υπέδειξε ότι ο Στρατηγικός Διάλογος είναι ένα εργαλείο για την ανάπτυξη των σχέσεων των δύο χωρών σε ένα ευρύ φάσμα ενδιαφερόντων, όπως το εμπόριο, η επιστήμη και η τεχνολογία, η ασφάλεια, η εκπαίδευση και οι σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων. «Είναι μια ακόμη αντανάκλαση του γεγονότος ότι η Κύπρος είναι ένας βαθιά πολύτιμος εταίρος για τη χώρα μου», είπε.
Τι είπαν για το Κυπριακό
Σε ό,τι αφορά το Κυπριακό, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας τόνισε ότι οι ΗΠΑ στέκονται δίπλα στην Κύπρο στις προσπάθειες που καταβάλλει για επανένωση της χώρας και για τερματισμό της κατοχής.
Υπογράμμισε ότι «η επανένωση της χώρας μου και του λαού της, διασφαλίζοντας ότι η Κύπρος θα παραμείνει μια δύναμη σταθερότητας στην ταραχώδη αυτή περιοχή, είναι και θα συνεχίσει να είναι η κύρια μου προτεραιότητα μου ως Προέδρου της Δημοκρατίας. Προς αυτή την κατεύθυνση εργάζομαι στενά και εντατικά με την Προσωπική Απεσταλμένη του ΓΓ των ΗΕ, προβαίνοντας σε επίμονες και συνεχείς προσπάθειες για επανέναρξη του διαλόγου από το σημείο που είχαν διακοπεί, στη βάση της μόνης εφικτής βάσης λύσης, αυτής που προνοούν τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των ΗΕ για διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία με πολιτική ισότητα».
Μιλώντας για το Κυπριακό η κ. Φίσερ υπογράμμισε ότι «οι ΗΠΑ παραμένουν προσηλωμένες σε μια δίκαιη και διαρκή ειρήνη στο νησί και εξακολουθούν να επιδιώκουν τη γεφύρωση του χάσματος μεταξύ της Ελληνοκυπριακής και της Τουρκοκυπριακής κοινότητας».
Υπέδειξε ότι ο διορισμός της Προσωπικής Απεσταλμένης του ΟΗΕ κατά τη διάρκεια αυτού του 50ού έτους από τη διαίρεση του νησιού, αποτελεί μια σημαντική στιγμή για το μέλλον, σημειώνοντας ότι «υποστηρίζουμε τις προσπάθειες της Προσωπικής Απεσταλμένης του ΟΗΕ γιατί πιστεύουμε και γνωρίζουμε ότι μια δίκαιη και βιώσιμη λύση, βασισμένη στο συμφωνημένο πλαίσιο του Συμβουλίου Ασφαλείας, θα ωφελήσει όλους τους Κύπριους».
