Ο στρατηγικός διάλογος λειτουργεί από μόνος του ως ασπίδα για την Κύπρο, αλλά χρειάζονται και τα εργαλεία που διεκδικεί η Λευκωσία – Πιθανή ανακοίνωση για τερματισμό της υποχρέωσης έκδοσης βίζας για ταξίδια Κυπρίων στις ΗΠΑ. Λύθηκαν τα τεχνικά θέματα που εκκρεμούσαν
Του Μανώλη Καλατζή
Θα ήταν αφέλεια να αναμένει κάποιος πως στη διάρκεια μίας ώρα συνάντηση Τζο Μπάιντεν – Νίκου Χριστοδουλίδη, θα λυθεί το Kυπριακό και θα διευθετηθούν όλα τα θέματα που αφορούν την ασφάλεια της Κύπρου και τις διμερείς σχέσεις.
Advertisement
Από την άλλη δεν πρόκειται για μια συνάντηση που στήθηκε «στο πόδι» για να εξυπηρετήσει τους εκλογικούς σκοπούς των Δημοκρατικών και της Κάμαλα Χάρις σε σχέση με τη ψήφο της ομογένειας.
Διπλωματικές πηγές στη Λευκωσία ξεκαθαρίζουν πως η πρόσκληση Μπάϊντεν στον Νίκο Χριστοδουλίδη αποτελεί το επιστέγασμα μια σημαντικής προεργασίας που έγινε από τα δύο υπουργεία εξωτερικών και αφορά πάρα πολλούς τομείς.
Σε άλλη βάση η αμυντική συνεργασία
Μετά την επίτευξη της άρσης του εμπάργκο στη πώληση όπλων προς την Κύπρο, έχει μπει στις ράγες η χρονική διεύρυνση ισχύος της συμφωνίας ώστε να γίνεται αναθεώρηση κάθε πέντε χρόνια και όχι ετησίως.
Όποια και αν είναι η εξέλιξη της υπόθεσης του πρώην Προέδρου Εξωτερικών Σχέσεων του Κογκρέσου Μπομπ Μενέντεζ, η συμβολή του ήταν καθοριστική και δεν τίθεται σε αμφισβήτηση. Επίσης σημαντική ήταν και η πρόθεση που είχε επιδειχθεί από τον πρώην υπουργό εξωτερικών των ΗΠΑ, επί διακυβέρνησης Τραμπ, Μάικ Πομπέο και του Νίκου Χριστοδουλίδη και Ιωάννη Κασουλίδη, όταν υπηρετούσαν στο υπουργείο Εξωτερικών.
Την σκυτάλη πήρε ο Κωνσταντίνος Κόμπος, ο οποίος συνεργάστηκε στενά με το State Department και τον ομόλογο του Άντονι Μπλίνκεν.
Έγκυρές πηγές αναφέρουν πως η Κυπριακή Δημοκρατία θα προχωρήσει σε αγορά αμυντικού υλικού από τις ΗΠΑ, ώστε να τύχει του ευεργετήματος της παροχής δωρεάν στρατιωτικής βοήθειας, όπως και άλλες χώρες που διατηρούν στρατηγικό διάλογο με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Χωρίς να έχει καθοριστεί, τι ακριβώς υλικό μπορεί να αποκτήσει η ΕΦ από τις ΗΠΑ, οι ανάγκες για πλωτά και εναέρια μέσα όπως και για αντιαεροπορική κάλυψη είναι δεδομένη. Ωστόσο οι ΗΠΑ έχουν σημαντικά αποθέματα σε ΤΟΜΠ, ΤΟΜΑ και άρματα.
Το Υπουργείο Άμυνας έχει καθορίσει κατάλογο συστημάτων που επιθυμεί, καθώς επείγει η αντικατάσταση των ρωσικής κατασκευής όπλων, (Τ-80U, ΤΟR-M1, ΒUK, BMP-3 κλπ). Επείγει επίσης ο εκσυγχρονισμός του φορητού οπλισμού (G-3) ο οποίος αν και αξιόπιστος είναι πεπαλαιωμένος. Όπως ανέφεραν στη Cyprus Times ενημερωμένες πηγές, «δεν είναι απαραίτητο να μα παραχωρηθεί αμερικάνικος οπλισμός, καθώς οι ΗΠΑ μπορούν να ασκήσουν την επιρροή τους σε σύμμαχους τους για παραχώρηση συστημάτων τα οποία αντικαθιστούν».
Από την άλλη, οι ΗΠΑ έχουν επανεκτιμήσει την σημαντική γεωστρατηγική θέση της Κύπρου, καθώς η Τουρκία δεν αποτελεί πλέον για αυτές αξιόπιστο εταίρο, ενώ έχει εδραιωθεί στη Συρία και η παρουσία του ρωσικού στόλου.
Η αναβάθμιση της αεροπορικής βάσης «Ανδρέας Παπανδρέου» στη Πάφο και της ναυτικής βάσης «Ευάγγελος Φλωράκης» στο Μαρί, είναι υποδομές που θα μπορούν να χρησιμοποιούν αμερικάνικα αεροσκάφη και πλοία, με την δέσμευση ότι δεν θα μετέχουν σε επιθετικές ενέργειες στην περιοχή.
Visa Waiver Program
Το άλλο ανοικτό θέμα που ενδέχεται να κλείσει στη συνάντηση Μπάιντεν – Χριστοδουλίδη είναι αυτό της κατάργησης της υποχρεώσεως θεωρήσεως εισόδου (Visa) για τους κατόχους κυπριακών διαβατηρίων στα ταξίδια προς τις ΗΠΑ.
Αυτό που είχε απομείνει ήταν κάποια τεχνικής φύσεως θέματα τα οποία έχουν επιλυθεί και δεν αποκλείεται να γίνουν ανακοινώσεις ακόμα και αύριο.
Η κατάργηση της βίζας δεν έχει μόνο πρακτική χρησιμότητα καθώς θα αποφεύγουν την ταλαιπωρία οι Κύπριοι που ταξιδεύουν στις ΗΠΑ, έχει και σημαντικό πολιτικό μήνυμα, το οποίο αναμένεται να ληφθεί πολύ σοβαρά υπόψη από τη Τουρκία και το ψευδοκράτος.
Καταδεικνύει, αυτό που ανέφερε ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης για το διεθνές αποτύπωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας, το οποίο θα μπορούσε να λειτουργήσει και προς όφελος των Τουρκοκυπρίων που είναι κάτοχοι νόμιμων ταξιδιωτικών εγγράφων.
Κυπριακό
Ως προς τις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού, δεν αναμένεται να υπάρξουν σημαντικές και άμεσες εξελίξεις κατά την επίσκεψη του Προέδρου στην Ουάσιγκτον, καθώς η πρωτοβουλία ανήκει στον ΟΗΕ. Αυτό που μπορεί όμως να αναμένει κάποιος, είναι να συμβάλλει η Ουάσιγκτον στη διευκόλυνση των εξελίξεων ασκώντας την επιρροή της τόσο σε διμερές επίπεδο, αλλά και ως μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας.
Η «επιρροή» των ΗΠΑ μπορεί να ασκηθεί μέσα από διάφορους διαύλους που εμπλέκουν και άλλες χώρες και σε συνάρτηση με την Ελλάδα (καθορισμός ζωνών ΑΟΖ, προστασία της κυπριακής ΑΟΖ, εμπλοκή ιδιωτικών εταιρειών κλπ).
Το σημαντικότερο όμως είναι η απόρριψη κάθε φιλοδοξίας της Τουρκίας για λύση δύο κρατών.
Η άσκηση επιρροής στην Τουρκία εκ μέρους των ΗΠΑ, διαθέτει πολλούς μοχλούς, καθώς η Άγκυρα γνωρίζει ότι μια ευθεία σύγκρουση με την Ουάσιγκτον θα έχει σημαντικό κόστος σε θέματα οικονομίας και ασφάλειας.
Το ευρύτερο περιβάλλον
Τέλος η σταθερή θέση της Λευκωσίας στα θέματα της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία και στον πόλεμο στη Μέση Ανατολή, είναι στοιχεία που έχουν συνεκτιμηθεί θετικά από τις ΗΠΑ. Άλλωστε ο στρατηγικός διάλογος που έχει ξεκινήσει αποτελεί απόδειξη της ταύτισης στα σημαντικά γεωπολιτικά ζητήματα με την Κύπρο να διαθέτει ειδικό βάρος πολλαπλάσιο του μεγέθους της, λόγω της ιδιότητας της ως μέλους της ΕΕ αλλά και λόγω της γεωγραφικής της θέσης.
Κατά τη συνάντηση Μπάιντεν – Χριστοδουλίδη, δεν αναμένει κάποιος να συζητηθούν λεπτομέρειες, καθώς όλα αυτά τυγχάνουν επεξεργασίας από τα δύο υπουργεία εξωτερικών. Αυτό που θα γίνει είναι να συζητηθούν θέματα πολιτικής και να δοθεί το μήνυμα της στενής συνεργασίας και ης αμοιβαίας δέσμευσης.
Πηγή: Cyprus Times
