Η επιστροφή από τη Γενεύη και την άτυπη πενταμερή σύνοδο υπό τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες έχει σίγουρα μια γλυκύτερη γεύση από την αντίστοιχη του Απριλίου του 2021, όταν η γραπτή υποβολή ακραίων θέσεων από τον τουρκοκύπριο ηγέτη κ. Τατάρ με την στήριξη της Άγκυρας, δεν είχε επιτρέψει ούτε τον διορισμό απεσταλμένου ούτε την υιοθέτηση οδικού χάρτη. Αυτή τη φορά η διεθνής συγκυρία και η εσωτερική δυναμική τόσο στα κατεχόμενα όσο και στην Τουρκία δεν απέτρεψαν στην τουρκική πλευρά από περιχαράκωση στην παντελή έλλειψη κινητικότητας.
Ο Γενικός Γραμματέας, πολύ καλός γνώστης του Κυπριακού, διείδε την μικρή χαραμάδα και κατάφερε να αναζωπυρώσει, έστω και οριακά την διαδικασία, που φιλοδοξεί να ξαναθέσει το κυπριακό σε τροχιά διαπραγμάτευσης.
Ο καταλυτικός ρόλος της συμμετοχής της Κύπρου και της Ελλάδος στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η κρισιμότητα της χρονικής αυτής περιόδου, που η Ένωση καλείται, περισσότερο παρά ποτέ, να πετάξει με τα δικά της φτερά, και ηαμοιβαία χρήσιμη διασύνδεση της Τουρκίας, τόσο με τους υφιστάμενους θεσμούς της Ευρωπαϊκής πολιτικής Ασφάλειας και Άμυνας όσο και με το υπό διαμόρφωση νέο αυτόνομο πλαίσιο λειτουργίας, πιο πολύ παράλληλο και εναλλακτικό παρά συμπληρωματικό προς την νομιζόμενη Νατοϊκή ομπρέλα, οδηγεί σε μια εξ αντικειμένου σύγκλιση στις σχέσεις Ευρωπαϊκής Ένωσης Τουρκίας που επηρεάζει εν δυνάμει και τις συζητήσεις σε τομείς όπως ο εκσυγχρονισμός της Τελωνειακής Ένωσης, η δραστηριοποίηση της ΕΤΕ στην Τουρκία και η αναζωογόνηση της εν χειμερία νάρκη ενταξιακής πορείας της Τουρκίας. Το πόσο αξιόπιστο μπορεί να είναι κάτι τέτοιο ιδιαίτερα τις μέρες αυτές με τα τραγικά κτυπήματα στο κράτος δικαίου, στην δημοκρατία και στα ανθρώπινα δικαιώματα του διαρκώς διογκούμενης αυταρχικότητας, καθεστώτος Ερντογάν, είναι μια άλλη ιστορία.
Σε κάθε περίπτωση χωρεί από μέρους μας προσπάθεια, για προαγωγή ενός ενάρετου κύκλου εξελίξεων, προώθηση της συνέχισης των διαπραγματεύσεων με βάση το πλαίσιο που καθορίζουν τα ψηφίσματα και το κεκτημένο της διαδικασίας, για να καλύψουμε την απόσταση που χώριζε τα μέρη στο τέλος της προηγούμενης διαπραγμάτευσης.
Το πρώτο βήμα θα μπορούσε να είναι το πρωτόκολλο της Άγκυρας, η δίοδος Πυρόι – Αθηαίνου, η άνευ όρων και προϋποθέσεων, πέρα από τα πιο πάνω και ενδεχομένως αυστηρό καταληκτικό χρονοδιάγραμμα, ουσιαστικές διαπραγματεύσεις, έστω και χωρίς την άμεση και θεαματική εγκατάλειψη των εκ προοιμίου απορριπτέων θέσεων της τουρκικής πλευράς περί δύο κρατών/κυριαρχικής ισότητας/τριών «α»/διακυβερνητικής συνεργασία. Έτσι μόνο θα δημιουργηθεί ξανά δυναμική και θα στεγανοποιήσουμε την διαδικασία ώστε να μην εκτροχιασθεί ούτε από τις εκλογές στα κατεχόμενα το φθινόπωρο, ούτε από τις δικές μας βουλευτικές του Μαΐου του 2026, ούτε από την ολοκλήρωση της θητείας του Αντόνιο Γκουτέρες στο τέλος του 2026, ούτε από την κρίση της πολυμέρειας, του ΟΗΕ και του διεθνούς δικαίου. Το Κυπριακό στις θεμελιώδεις παραμέτρους του δεν έχει αλλάξει παρά μόνο επί του εδάφους, με την διαρκή διάβρωση του status quo και την επιδείνωση των τετελεσμένων και στην Αμμόχωστο και αλλού, που σταδιακά ματαιώνουν τις προοπτικές.
Στους αφορισμούς και στα άλλοθι περί έλλειψης εμπιστοσύνης, αναδύεται ως διάψευση και ως ελπίδα η συνειδητοποίηση της αλληλεξάρτησης και της ανάγκης για συνέργεια (όχι «συνεργασία» τύπου Τατάρ). Για μια σύγχρονη ευρωπαϊκή λύση επωφελή για όλους.
*Πρώην διαπραγματευτής.
Πηγή: Φilenews
