Αποφασιστική στάση Γκουτέρες στη Γενεύη – Απέρριψε τις αξιώσεις Τατάρ και κράτησε την ελπίδα ζωντανή – Έντονες συζητήσεις στο παρασκήνιο της πενταμερούς – Επιμονή κατεχόμενων για κυριαρχική ισότητα και ΜΟΕ δύο κρατών – Άρνηση και για το θέμα του απεσταλμένου
Ίσως το πιο σημαντικό δεδομένο που προέκυψε στη Γενεύη είναι το σαφές ξεκαθάρισμα από πλευράς ΟΗΕ ότι δεν θα προχωρήσει καμία συζήτηση για το Κυπριακό που κινείται έξω από τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας. Περισσότερο με πράξεις και όχι με λόγια. Γιατί μπορεί στη δημόσια τοποθέτηση του ο Αντόνιο Γκουτέρες να εμφανίστηκε λακωνικός και να μην αναφέρθηκε στη βάση της λύσης, δεν συνέβη το ίδιο κατά τη διάρκεια της πενταμερούς.
Advertisement
Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ φέρεται να αντιμετώπισε αριστοτεχνικά όλες τις αξιώσεις που έβαλε στο τραπέζι ο Ερσίν Τατάρ, στην προσπάθεια του να οδηγήσει τη συζήτηση σε ναυάγιο. Με σημαντικότερη την τοποθέτηση του για τη δημιουργία του Κυπριακού Συμβουλίου Συνεργασίας. Ο κατοχικός ηγέτης επιχείρησε να επιβάλει κυριαρχική ισότητα, προτείνοντας τη δημιουργία αυτού του Συμβουλίου το οποίο παραπέμπει σε θεσμοθετημένη διακρατική συνεργασία. Με άλλα λόγια πρότεινε λύση δύο κρατών, χωρίς να μιλήσει για δύο κράτη.
Την αξίωση απέρριψε πρώτος ο Νίκος Χριστοδουλίδης, λέγοντας πως η πρόταση Τατάρ δεν μπορεί να εφαρμοστεί καθώς δεν ανταποκρίνεται στο περιεχόμενο των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας. Να σημειωθεί πως τόσο ο Αντόνιο Γκουτέρες, όσο και οι επικεφαλής των αντιπροσωπειών της Ελλάδας και του Ηνωμένου Βασιλείου αναφέρθηκαν συγκεκριμένα στην ανάγκη για λύση Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας όπως περιγράφεται στα ψηφίσματα.
Αυτή δεν ήταν η μοναδική κρυάδα που πήρε ο κατοχικός ηγέτης στη διάρκεια της συνόδου. Κάτι ανάλογο συνέβη και στο σκέλος της συζήτησης για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης. Σε κανέναν δεν προκάλεσε έκπληξη η προσπάθεια του Ερσίν Τατάρ να επιβάλει συνεργασία ανάμεσα σε δύο κράτη μέσω των προτάσεων του για ΜΟΕ. Προτάσεις οι οποίες δεν υιοθετήθηκαν από τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ και δεν συμπεριλήφθηκαν στις ανακοινώσεις που έγιναν αμέσως μετά την πενταμερή.
Ενδεικτικό παράδειγμα οι προτάσεις που έβαλε στη συζήτηση ο κατοχικός ηγέτης για συνεργασία στους τομείς του φυσικού αερίου, του ηλεκτρισμού, του νερού και του τουρισμού. Όλες απορρίφθηκαν, για διαφορετικούς λόγους η κάθε μία. Για το θέμα του φυσικού αερίου ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας φέρεται να απάντησε πως είναι ζήτημα κυριαρχίας και εμφανίστηκε πρόθυμος να το συζητήσει με την Τουρκία. Για ηλεκτρισμό και νερό έγινε αναφορά στη συνεργασία μέσω των τεχνικών επιτροπών και για το θέμα του τουρισμού στους κανονισμούς για τις διελεύσεις. Προσεγγίσεις που έπεισαν τον Γενικό Γραμματέα, ο οποίος φρέναρε την επιδίωξη των κατεχομένων.
Όπως συνέβη και κατά τη συζήτηση για νέα σημεία διέλευσης, όπου ο Γκουτέρες απέρριψε την τοποθέτηση Τατάρ για ένα σημείο (Μια Μηλιά) και αναφέρθηκε σε τέσσερα σημεία (Μια Μηλιά, Λουρουτζίνα, Πυρόι και Κόκκινα) σύμφωνα με την πρόταση της ελληνοκυπριακής πλευράς. Το ίδιο έγινε και μετά την άρνηση του κατοχικού ηγέτη για τη δημιουργία της δικοινοτικής επιτροπής νεολαίας. Ο Γκουτέρες αγνόησε το «όχι» και υπέδειξε στους δύο ηγέτες να προχωρήσουν με τη δημιουργία της επιτροπής, η οποία αποτελεί παλαιότερη πρόταση του ΟΗΕ.
Βλέποντας τη ζυγαριά να γέρνει προς την άλλη πλευρά, ο Τατάρ έκανε μια προσπάθεια να ανατρέψει πάλι τα δεδομένα. Ζήτησε να ανακοινωθεί ότι δεν υπάρχει κοινό έδαφος για επανέναρξη των συνομιλιών. Μετά από μια έντονη και μακρά συζήτηση, ο Γκουτέρες αγνόησε και αυτό το αίτημα. Όχι μόνο δεν έκανε το χατήρι στην πλευρά των κατεχόμενων, αλλά μίλησε δημοσίως για «νέα ατμόσφαιρα» και πρόοδο για πρώτη φορά μετά το Κραν Μοντανά.
Το κερασάκι στην τούρτα ήταν η άρνηση του κατοχικού ηγέτη και για το διορισμό απεσταλμένου. Όπως έγινε γνωστό, επέμενε για αρκετή ώρα να ανακοινωθεί ο διορισμός ενός προσωπικού απεσταλμένου που θα ασχοληθεί μόνο με το θέμα των ΜΟΕ. Ο Τατάρ εισέπραξε αρνητική απάντηση από τον Αντόνιο Γκουτέρες και αναγκάστηκε να κάνει πίσω μετά από διαβουλεύσεις που είχε με τον Χακάν Φιντάν.
Πηγή: Cyprus Times
