Έκτακτη αλλά όχι επείγουσα η επίσκεψη του Προέδρου του Ισραήλ, μετά την τριμερή στο Κάϊρο – Αναμένονται επισκέψεις ηγετών και άλλων χωρών της περιοχής με τις ΗΠΑ να ευνοούν συνεργασίες
Του Μανώλη Καλατζή
Η σημερινή άφιξη του Ισραηλινού Προέδρου Ιτσχάκ Χέρτζογκ στη Λευκωσία, ευλόγως δημιούργησε κάποια έκπληξη και ερωτηματικά, ως προς τον έκτακτο χαρακτήρα της.
Advertisement
Όπως σημείωνε στηCyprus Times κυβερνητική πηγή, «το ότι η επίσκεψη δεν ήταν προγραμματισμένη δεν σημαίνει ότι επιβλήθηκε από κάποιο έκτακτο γεγονός». Η ίδια πηγή, ανέφερε πως ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης, διατηρεί συχνή και τακτική επαφή με τον Ισραηλινό ομόλογο του και σε επικοινωνία που είχαν, συμφωνήθηκε να συναντηθούν για να κάνουν μια ανασκόπηση της κατάστασης στην περιοχή, λόγω των εξελίξεων στη Συρία, μετά την ολοκλήρωση της τριμερούς συνόδου Κύπρου – Ελλάδας – Αιγύπτου στο Κάϊρο.
- Στην Κύπρο ο Πρόεδρος Ισραήλ για συνάντηση με ΠτΔ με φόντο τις εξελίξεις στην περιοχή
Στο επίκεντρο της ανησυχίας τόσο της Ελλάδας, όπως της Κύπρου, του Ισραήλ και της Αιγύπτου, είναι ο διευρυμένος ρόλος της Τουρκίας, με την αλλαγή καθεστώτος στη Συρία.
Η Αθήνα και η Λευκωσία ανησυχούν για την αναβάθμιση του γεωστρατηγικού ρόλου της Άγκυρας σε σχέση με τις επιδιώξεις της για χάραξη θαλασσίων ζωνών (ΑΟΖ) εις βάρος των συμφερόντων της Ελλάδας και της Κύπρου.
Η περίπτωση της Συρίας δεν θεωρείται ίδια με αυτή της Λιβύης, καθώς η Συρία πλέον έχει ως προτεραιότητα την ανοικοδόμηση της χώρας, κάτι που θα χρειαστεί σημαντικά κεφάλαια, τα οποία βεβαίως δεν μπορεί να αντλήσει από τη Τουρκία. Αντιθέτως η Ελλάδα και η Κύπρος ως χώρες μέλη της ΕΕ, έχουν την δυνατότητα να συμβάλλουν προς την κατεύθυνση παροχής βοήθειας από τις Βρυξέλλες.
Το Ισραήλ, ανησυχεί κυρίως για την ασφάλεια του Κουρδικού πληθυσμού και των Δρούζων με τους οποίους διατηρεί άριστες σχέσεις, και ήδη έχει λάβει μέτρα στα υψώματα Γκολάν, έχοντας ταυτόχρονα εξασφαλίσει την άσκηση επιρροής από τη νέα διοίκηση των ΗΠΑ, προς την κατεύθυνση της συγκράτησης της Άγκυρας. Το Ισραήλ, πάντως έχει επί του παρόντος διασφαλίσει την ελαχιστοποίηση της επιρροής του Ιράν στη Συρία, κάτι που θεωρεί ιδιαιτέρως θετικό αφού περιορίζεται σημαντικά η ενίσχυση ης Χεζμπολάχ και της Χαμάς.
Τέλος, η νέα κατάσταση στη Συρία, σε σχέση με τον ρόλο της Τουρκίας, ενδιαφέρει την Αίγυπτο και την Ιορδανία, που σε καμία περίπτωση δεν θα ήθελαν να δουν ενίσχυση των Αδελφών Μουσουλμάνων, γιατί μια τέτοια εξέλιξη θα έβαζε φωτιά στη Μέση Ανατολή με απρόβλεπτες συνέπειες για όλες τις χώρες.
Σύγκλιση δυνάμεων
Οι εξελίξεις στη Συρία φέρνουν πιο κοντά χώρες με ετερόκλητα μεν συμφέροντα αλλά με κοινές ανησυχίες για την ασφάλεια και την σταθερότητα.
Σε αυτό το πλαίσιοΙσραήλ και Κύπρος θα εξετάσουν σήμερα την κατάσταση και θα συζητήσουν τρόπους αποτροπής περαιτέρω αποσταθεροποίησης.
Η παρουσία του Ιτσχάκ Χέρτζοκ, στη Λευκωσία δίνει και στίγμα για το υψηλό επίπεδο συνεργασίας των δύο χωρών, η οποία έχει αναπτυχθεί τόσο μέσω των τριμερών συναντήσεων, (Ελλάδα- Κύπρος – Ισραήλ + ΗΠΑ) όσο και σε διμερές επίπεδο.
Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης θα ενημερώσει τον Ισραηλινό ομόλογο του για τα διαμειφθέντα στη χθεσινή τριμερή στο Κάϊρο, με την Κύπρο να παίζει τον ρόλο του διαύλου επικοινωνίας μεταξύ του Ισραήλ και σημαντικών Αραβικών χωρών με τις οποίες διατηρεί άριστο επίπεδο σχέσεων και συνεργασίας.
Ο ρόλος της Κύπρου, με το Σχέδιο παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα (Αμάλθεια) αλλά και την παροχή βοήθειας στους Παλαιστίνιους της Δυτικής Όχθης, την καθιστά αξιόπιστο συνομιλητή και με τους Παλαιστίνιους παρά την αιματηρή συγκρουσιακή σχέση με το Ισραήλ μετά την 7η Οκτωβρίου 2023.
Όπως αναφέρουν κυβερνητικές πηγές στη Λευκωσία, αναμένονται επαφές και με άλλους ηγέτες χωρών της περιοχής, ενώ ο συντονισμός με την κυβέρνηση της Ελλάδας στο ανώτερο επίπεδο είναι συνεχής και αδιάλειπτος.
Η νέα κατάσταση στις ΗΠΑ
Χριστοδουλίδης και Χέρτζοκ θα συζητήσουν επίσης την συνεργασία των δύο χωρών λαμβάνοντας υπόψη την δυναμική που δημιουργείται με την ανάληψη της Προεδρίας τω ΗΠΑ από τον Ντόνλαντ Τραμπ. Το Ισραήλ και μέσω του πανίσχυρου λόμπι που διατηρεί στις ΗΠΑ έχει απευθείας επικοινωνία με τον νέο Πρόεδρο των ΗΠΑ και εν πολλοίς το τηλεφώνημα Τραμπ στον Νίκο Χριστοδουλίδη πριν λίγες μέρες οφείλεται και στο ενδιαφέρον που έχει επιδείξει το Ισραήλ.
Σε προτεραιότητα βρίσκονται τα θέματα ενεργειακής συνεργασίας (φυσικό αέριο, ηλεκτρισμός κλπ) κάτι που εμπλέκει και άλλες χώρες όπως η Σαουδική Αραβία και η Αίγυπτος, με τις ΗΠΑ να έχουν άμεση σχέση μέσω των αμερικανικών εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην Ανατολική Μεσόγειο.
Με δεδομένη την ανυπαρξία κοινής γραμμής της ΕΕ έναντι των ΗΠΑ, η κάθε χώρα κινείται αυτόνομα με την Κύπρο να προωθεί την ενίσχυση της συνεργασίας η οποία έχει θεσμοθετηθεί με τον στρατηγικό διάλογο.
Όπως ανέφεραν πηγές στη Λευκωσία, «το παζλ είναι πολύπλοκο και απαιτείται προσοχή και διατήρηση ισορροπιών που δεν θα αλλάζουν την βασική κατεύθυνση της εξωτερικής πολιτικής».
Εσωτερική αντίδραση
Παρά το ότι καμία αραβική χώρα, ούτε καν οι Παλαιστίνιοι δεν έχουν εκφράσει αντιρρήσεις για τη σχέση Λευκωσίας – Τελ Αβίβ, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης συναντά την αντίδραση του ΑΚΕΛ στην παρουσία του Ισραηλινού Προέδρου στη Κύπρο. Σήμερα το ελεγχόμενο από τον ΑΚΕΛ Παγκύπριο Συμβούλιο Ειρήνης, οργανώνει εκδήλωση διαμαρτυρίας για την επίσκεψη Χέρτζοκ, θεωρώντας πως η κυπριακή κυβέρνηση ταυτίζεται με τις πρακτικές τω ισραηλινών δυνάμεων στη Γάζα.
Κυβερνητικές πηγές έλεγαν στη Cyprus Times, ότι οι αντιδράσεις του ΑΚΕΛ, λειτουργούν ουσιαστικά κατά των συμφερόντων της Κύπρου, καθώς το Τελ Αβίβ, τα τελευταία χρόνια, αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους εταίρους της Λευκωσίας, με την πολυεπίπεδη συνεργασία που υπάρχει και λειτουργεί με τρόπο που αποφέρει σημαντικά οφέλη και για τις δύο πλευρές χωρίς να επηρεάζονται οι σχέσεις με τις υπόλοιπες χώρες της περιοχής.
Η κυβέρνηση αποδίδει τις αντιδράσεις του ΑΚΕΛ σε «ιδεολογικές αγκυλώσεις» που θα έπρεπε να είχαν ξεπεραστεί.
Πηγή: Cyprus Times
