Table of Contents
Τη λήψη μέτρων προφύλαξης από τα κουνούπια, ως μέτρο προστασίας από τον ιό του Δυτικού Νείλου, συστήνει εκ νέου ο ΕΟΔΥ.
Όπως είχε προβλεφθεί, η κυκλοφορία του ιού είναι ιδιαίτερα έντονη κατά την τρέχουσα περίοδο μετάδοσης 2024, με τον αριθμό των καταγεγραμμένων κρουσμάτων να είναι υψηλότερος σε σύγκριση με τα πέντε προηγούμενα έτη για την ίδια χρονική περίοδο.
Η γεωγραφική κατανομή του ιού είναι ευρεία, με κρούσματα να έχουν ήδη καταγραφεί σε πέντε Περιφέρειες της χώρας, στη βόρεια, κεντρική και δυτική Ελλάδα. Κατά το προσεχές διάστημα, αναμένονται και άλλα περιστατικά της λοίμωξης στη χώρα, όπως και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Πώς μεταδίδεται η λοίμωξη;
- Μολυσμένα κουνούπια: Ο κύριος τρόπος μετάδοσης του ιού του Δυτικού Νείλου είναι με το τσίμπημα μολυσμένου κουνουπιού (συνήθως του κοινού κουνουπιού). Η κύρια δεξαμενή του ιού στη φύση είναι τα πτηνά (ορισμένα είδη). Τα κουνούπια μολύνονται όταν τσιμπούν μολυσμένα πτηνά. Τα μολυσμένα κουνούπια μεταδίδουν στη συνέχεια τον ιό σε ανθρώπους και σε άλλα ζώα, με το τσίμπημά τους. Οι άνθρωποι -όπως και άλλα θηλαστικά (π.χ. άλογα)- που έχουν μολυνθεί θεωρούνται «αδιέξοδοι ξενιστές», δηλαδή δεν μεταδίδουν περαιτέρω τον ιό σε άλλα κουνούπια, καθώς ο τίτλος του ιού στο αίμα τους είναι χαμηλός και δεν επαρκεί για την περαιτέρω μόλυνση των κουνουπιών.
- Μεταγγίσεις, μεταμοσχεύσεις. Σε πολύ μικρό ποσοστό των περιπτώσεων έχει συμβεί μετάδοση του ιού από μεταμόσχευση οργάνου ή μετάγγιση αίματος, ενώ σπανιότατες περιπτώσεις έχουν αναφερθεί μετάδοσης από τη μητέρα στο έμβρυο (συγγενής λοίμωξη) ή με το μητρικό γάλα.
- Ο ιός δεν μεταδίδεται άμεσα από άτομο σε άτομο μέσω της συνήθους κοινωνικής επαφής (π.χ. άγγιγμα, φιλί), ούτε μέσω σεξουαλικής ή άλλης επαφής. Δεν φαίνεται να μεταδίδεται, επίσης, στον άνθρωπο από την απλή επαφή με ζωντανά ζώα (έχουν αναφερθεί σπάνιες περιπτώσεις επαγγελματικής έκθεσης σε εργαστήρια και κατά τη διάρκεια αυτοψιών).
Ποια κουνούπια μεταδίδουν τον ιό;
Αν και μπορεί να μολυνθούν από τον ιό πολλά είδη κουνουπιών, τα «κοινά» κουνούπια (γένους Culex) φαίνεται να είναι τα πιο σημαντικά για τη διατήρηση και μετάδοση του ιού στη φύση και την μετάδοση του ιού σε ανθρώπους, στην Ευρώπη.
Τα κουνούπια αυτά υπάρχουν παντού, μέσα στο σπίτι μας και έξω, σε αστικό και αγροτικό περιβάλλον και τσιμπούν κυρίως βραδινές ώρες (από αργά το απόγευμα έως το πρωί).
Πώς να προφυλαχθώ;
Καθώς οι περιοχές εμφάνισης των κρουσμάτων δεν μπορούν να προβλεφθούν με ασφάλεια, ο ΕΟΔΥ συστήνει να τηρείτε τα ατομικά μέτρα προστασίας από τα κουνούπια, με συνέπεια, οπωσδήποτε σε περιοχές όπου έχουν ήδη εμφανισθεί περιστατικά της νόσου αλλά και γενικότερα σε όλη την επικράτεια:
- Χρησιμοποιείτε εγκεκριμένα εντομοαπωθητικά σώματος και χώρου. Τα εντομοαπωθητικά θα πρέπει να περιέχουν δραστικές ουσίες με αποδεδειγμένη αποτελεσματικότητα, όπως DEET (N,N – διεθυλοτολουαμίδη), Iκαριδίνη (icaridin), IR 3535, Citriodiol ή Eucalyptus citriodora oil, hydrated, cyclized (ec oil (h/c))
- Χρησιμοποιείτε σήτες, κουνουπιέρες, κλιματιστικά/ ανεμιστήρες, κατάλληλα (μακριά) ρούχα.
- Μην αφήνετε στάσιμα νερά πουθενά.
- Ποτίζετε τις πρωινές ώρες, για να μειώσετε την έκθεσή σας στα κουνούπια κατά τη διάρκεια του ποτίσματος.
- Κουρεύετε τακτικά το γρασίδι, τους θάμνους και τις φυλλωσιές (σημεία που βρίσκουν καταφύγιο τα ενήλικα κουνούπια).
Ποια είναι τα συμπτώματα;
Το 80% των ατόμων που μολύνονται παραμένουν ασυμπτωματικοί, το 20% εμφανίζουν ήπια νόσο, ενώ λιγότεροι από 1 στους 100 ασθενείς (<1%) εμφανίζουν σοβαρή κλινική νόσο.
- Ασυμπτωματική λοίμωξη: Τα περισσότερα άτομα (το 80%) δεν παρουσιάζουν κανένα σύμπτωμα.
- Ήπια νόσος: Υπολογίζεται ότι περίπου 20% αυτών που μολύνονται με τον ιό αναπτύσσουν (σχετικά) ήπια μορφή της νόσου, που μπορεί να εκδηλωθεί με συμπτώματα όπως πυρετό, πονοκέφαλο, πόνο στα μάτια, γενικευμένη αδυναμία/καταβολή, πόνους στους μυς και τις αρθρώσεις (εικόνα γριπώδους συνδρομής), ενώ επίσης μπορεί να παρουσιασθούν συμπτώματα από το γαστρεντερικό σύστημα (ναυτία, εμετοί, διάρροιες, ανορεξία, κοιλιακός πόνος), δερματικό εξάνθημα και διόγκωση των λεμφαδένων.
- Σοβαρή μορφή νόσου: Περίπου 1 στα 150 άτομα που μολύνονται (κυρίως άτομα μεγαλύτερης ηλικίας) εμφανίζουν τη σοβαρή μορφή της νόσου που προσβάλλει το κεντρικό νευρικό σύστημα (εγκεφαλίτιδα, μηνιγγίτιδα ή οξεία παράλυση). Τα συμπτώματα της σοβαρής μορφής μπορεί να περιλαμβάνουν πυρετό, πονοκέφαλο, δυσκαμψία αυχένα, διαταραχές επιπέδου συνείδησης και συμπεριφοράς (απάθεια, λήθαργο, αποπροσανατολισμό, νοητική σύγχυση, κώμα), αστάθεια, διαταραχές βάδισης και κινητικότητας, τρέμουλο, σπασμούς, παραλύσεις, σοβαρή μυϊκή αδυναμία, προβλήματα στην όραση.
Οι τοπικές δερματικές αντιδράσεις στο σημείο τσιμπήματος του κουνουπιού δεν σημαίνουν ότι το κουνούπι ήταν μολυσμένο από τον ιό.
Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο να αρρωστήσουν σοβαρά;
Σοβαρή νόσος μπορεί να συμβεί σε ανθρώπους κάθε ηλικίας, ωστόσο άτομα μεγαλύτερης ηλικίας (άνω των 50 ετών) κινδυνεύουν περισσότερο να αρρωστήσουν σοβαρά, καθώς και άτομα με ανοσοκαταστολή και χρόνια υποκείμενα νοσήματα (όπως π.χ. κακοήθειες, αιματολογικές διαταραχές, σακχαρώδη διαβήτη, αρτηριακή υπέρταση, νεφρική νόσο, κατάχρηση αλκοόλ, γενετικούς παράγοντες, μεταμοσχευθέντες ασθενείς κ.α.).
Υπάρχει θεραπεία;
Δεν υπάρχει ειδική θεραπεία για τη λοίμωξη από τον ιό του Δυτικού Νείλου.
Στις ηπιότερες περιπτώσεις ο πυρετός και τα άλλα συμπτώματα περνούν μόνα τους.
Τα πιο σοβαρά περιστατικά χρειάζεται να νοσηλευθούν και να λάβουν υποστηρικτική θεραπεία (π.χ. χορήγηση ενδοφλέβιων υγρών), ενώ τα πολύ σοβαρά περιστατικά μπορεί να χρειασθούν νοσηλεία σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας για μηχανική αναπνευστική υποστήριξη κλπ.
Σημειώνεται πως προς το παρόν δεν υπάρχειεμβόλιο έναντι του ιού για τον άνθρωπο.
Πηγή: To Vima
