Η ανάκτηση της πιστοληπτικής επενδυτικής βαθμίδας πλέον και από τη Moody’s και η δυναμική που επιδεικνύει η ελληνική κεφαλαιαγορά χάρη στα αποτελέσματα των εταιρειών της, και παρά την αυξημένη μεταβλητότητα των διεθνών αγορών, αυξάνει σημαντικά την πιθανότητα για την αμεσότερη επίτευξη της αναβάθμισής της από τους διεθνείς παρόχους δεικτών. Ετσι, το 2025 θα είναι μια χρονιά-ορόσημο για το μέλλον της.
Ο FTSE Russell, που πέρυσι τον Σεπτέμβριο μας ενέταξε σε watch list για αναβάθμιση σε Ανεπτυγμένη Αγορά (Developed Market), αναμένεται να ανακοινώσει στις 9 Απριλίου την απόφασή του και σχετικό χρονοδιάγραμμα. Επίσης τον Απρίλιο, ο STOXX αναμένεται να κρίνει αν θα μας εντάξει και αυτός σε watch list – με σημαντικό αποτύπωμα για τις μετοχές που παρακολουθεί ο STOXX Europe και τα futures του.
Η απόφαση του MSCI στα μέσα Ιουνίου θα έχει ιδιαίτερη απήχηση μακροπρόθεσμα για την αγορά μας, ενώ ο S&P Dow Jones μας έχει ήδη εντάξει σε watch list αναβάθμισης και αναμένεται να πάρει απόφαση αρχές Αυγούστου.
Ταυτόχρονα, οι επενδύσεις του Χρηματιστηρίου Αθηνών σε υποδομές και υπηρεσίες έχουν βοηθήσει στην υποστήριξη του ενδιαφέροντος των επενδυτών, τονώνοντας περαιτέρω τον τζίρο. Συγκεκριμένα, τον Οκτώβριο 2024 ολοκληρώθηκε με επιτυχία η τεχνολογική αναβάθμιση του συστήματος συναλλαγών ΟΑΣΗΣ σε περιβάλλον Linux που βοηθά στην εκτέλεση συναλλαγών με απόκριση (latency) κάτω του 1 msec. Η αναβάθμιση αυτή αύξησε τη χρήση των άνω των 240 αλγορίθμων που χρησιμοποιούνται από 15 ελληνικά και αλλοδαπά Μέλη του Χρηματιστηρίου για εκτέλεση εντολών.
Παράλληλα, μια σειρά από άλλες φορολογικές και τεχνικές βελτιώσεις που ολοκληρώθηκαν, όπως:
η μείωση του φόρου συναλλαγών σε μετοχές, από τα 20 σε 10 bps από την 1/1/2024,
η παροχή υπηρεσιών άμεσης διασύνδεσης (Direct Market Access – DMA) σε αλλοδαπούς πελάτες, brokers και θεσμικούς επενδυτές, από 9 Μέλη του Χρηματιστηρίου,
η λήψη υπηρεσίας συνδεσιμότητας (proximity services) από 17 Μέλη του Χρηματιστηρίου στο Data Center του για ακόμα μεγαλύτερες ταχύτητες στην εκτέλεση συναλλαγών, και
η εισαγωγή του πρωτοκόλλου FAST FIX για γρήγορη λήψη δεδομένων που διατίθεται σε πελάτες από τον Φεβρουάριο 2025 και ήδη το χρησιμοποιούν 4 data vendors ενώ το έχουν στο περιβάλλον δοκιμών 3 market makers, βοηθούν σημαντικά στην εδραίωση αυξημένης ημερήσιας ρευστότητας, η οποία έκλεισε στα €140 εκατ. για το 2024, και έχει φθάσει να ξεπερνά τα €220 εκατ. σε καθημερινή βάση τις δύο πρώτες εβδομάδες του Μαρτίου.
Το νέο μοντέλο εκκαθάρισης κινδύνου για την αγορά αξιών που προετοιμάζεται ήδη από το 2024 βρίσκεται στο στάδιο της έγκρισης από την Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών και Αγορών (ESMA), αναμένεται να μπει σε περιβάλλον δοκιμών τον Απρίλιο και σταδιακά να μειώσει ακόμα περισσότερο το κόστος εντολοδοσίας, εφαρμόζοντας τις βέλτιστες πρακτικές των Ευρωπαϊκών Κεντρικών Αποθετηρίων.
Επιπλέον, η απάλειψη του φόρου δανεισμού σε εξωχρηματιστηριακές συναλλαγές, του φόρου σε έσοδα από δανεισμό μετοχών μέσω της χρηματιστηριακής αγοράς, οι αυτοματοποιήσεις στην εκκαθάριση, ιδιαίτερα για υποστήριξη δανεισμού κατά τη διάρκεια αυξήσεων μετοχικού κεφαλαίου, και η επέκταση του αριθμού μετοχών που καλύπτονται μέσω του χρηματιστηριακού δανεισμού, έχουν δημιουργήσει μια ιδιαίτερα ρευστή αγορά δανεισμού για τις ελληνικές μετοχές.
Το κόστος δανεισμού για ελληνικές μετοχές έχει μειωθεί από το απαγορευτικό 10% τα προηγούμενα χρόνια σε επίπεδα κοντά στο 1%, ή και χαμηλότερα, για τις πιο ρευστές μετοχές. Ταυτόχρονα, ελληνικά desks ασχολούνται περισσότερο πλέον με τη νέα αυτή υπηρεσία.
Η φθηνότερη και πιο ρευστή αγορά δανεισμού και η εισαγωγή της απόδοσης τόκου (από τον Ιούνιο 2024 από την ΕΚΤ και την Τράπεζα της Ελλάδος) στα χρηματικά ενέχυρα και στα κεφάλαια εκκαθάρισης της αγοράς μετοχών και παραγώγων που τηρούν τα Μέλη Εκκαθάρισης έχουν παράλληλα οδηγήσει σε μια πιο ρευστή αγορά παραγώγων.
Ειδικά τα Συμβόλαια Μελλοντικής Εκπλήρωσης επί μετοχών (stock futures), έχουν φθάσει τα 36, και αποτελούν μια ιδιαίτερα ρευστή αγορά, με μέση αξία ανοικτών θέσεων (average open interest) για το 2024 κοντά στα €500 εκατ. Με συνολικό τζίρο για το 2024 8,8 εκατ. συμβολαίων, η αγορά stock futures του ΑΤΗΕΧ είναι στην 4η θέση στην Ευρώπη (πίσω από αυτήν του Deutsche Borse, του ICE Futures Europe και του ΒΜΕ) και 12η στον κόσμο σε σύνολο 30 Χρηματιστηρίων Παραγώγων (στοιχεία World Federation of Exchanges).
Το ερώτημα που πλέον πρέπει να μας απασχολεί ως οικοσύστημα δεν είναι αν και πότε θα γίνει η αναβάθμισή μας σε Ανεπτυγμένη Αγορά. Ο αντικειμενικός σκοπός μας είναι να διασφαλίσουμε ότι θα μεγιστοποιήσουμε το όφελος για την κεφαλαιαγορά μας από την αναβάθμιση αυτή. Θα πρέπει να δούμε:
Πώς θα βελτιώσουμε ακόμα περισσότερο τις υποδομές και τις υπηρεσίες μας ως ένα οικοσύστημα που θα ανταγωνίζεται τα μεγαλύτερα των δυτικοευρωπαϊκών αγορών.
Πώς θα έχουμε όσο το δυνατόν περισσότερες εταιρείες να συμμετέχουν στους δείκτες ώστε να παίρνουμε ως αγορά το μέγιστο δυνατό βάρος (index weight) από τα πολλαπλάσια κεφάλαια των passive investors που παρακολουθούν τις Αναπτυγμένες Αγορές.
Πώς θα αποκτήσουν από τώρα πρόσβαση τα Μέλη και οι Εταιρείες σε όσο το δυνατόν περισσότερα διεθνή desks, αναλυτές και funds που καλύπτoυν τις Αναπτυγμένες Αγορές, για να γίνει η μετάβαση και το rebalancing απρόσκοπτα (και όχι απότομα όπως το 2001).
Πώς θα βελτιώσουμε τη ρευστότητά μας σε όλα τα προϊόντα ώστε να αυξηθούν οι εταιρείες που αντλούν κεφάλαια από το Χρηματιστήριο, χρησιμοποιώντας αφενός τα κίνητρα που θεσπίζει η Πολιτεία με τον νέο νόμο για την Κεφαλαιαγορά, αλλά και το όφελος από το χαμηλότερο κόστος κεφαλαίου που έχουν οι αναπτυγμένες αγορές έναντι των αναπτυσσόμενων.
Οφείλουμε να αξιοποιήσουμε αυτή τη συγκυρία με στρατηγικές κινήσεις και διαρθρωτικές βελτιώσεις, ώστε το Χρηματιστήριο Αθηνών να εδραιωθεί ως ένας σύγχρονος, ανταγωνιστικός και ελκυστικός επενδυτικός προορισμός.
Ο κ. Νίκος Πορφύρης είναι επιτελικός διευθυντής Επιχειρησιακών Λειτουργιών (COO) Ομίλου Χρηματιστηρίου Αθηνών.
Πηγή: ToVima.gr
