Table of Contents
Η μεσαία τάξη, όπως και αν την ορίζει το κάθε κόμμα, αποτελεί διαχρονικά πεδίο διεκδίκησης για όποιον πολιτικό αρχηγό επιδιώκει να ανέλθει στην εξουσία και να τη διατηρήσει στη συνέχεια.
Το φλερτ της Νέας Δημοκρατίας με τα κοινωνικά στρώματα που συναπαρτίζουν τη μεσαία τάξη ξεκίνησε με επιτυχία το 2019, αλλά από το 2023 η σχέση χάλασε. Ενας νέος διεκδικητής, το ΠαΣοΚ, την πολιορκεί, ακόμα χωρίς να την κατακτήσει, αλλά το μέλλον άδηλον.
Χειρότερα από πέρυσι
Η μεσαία τάξη αισθάνεται απροστάτευτη, αν και χρειάζεται να γίνει ένας διαχωρισμός αν με τον όρο «μεσαία τάξη» προσδιορίζονται εισοδηματικές ομάδες ή κεντρώοι ψηφοφόροι. Οι δύο αυτές ομάδες δεν ταυτίζονται απαραίτητα, στο Κέντρο εμφανίζεται να προηγείται ο Νίκος Ανδρουλάκης, ενώ η μεσαία και ανώτερη εισοδηματική τάξη φαίνεται ότι εμπιστεύεται περισσότερο τον Κυριάκο Μητσοτάκη.
Στην ερώτηση της Metron Analysis για το πώς κρίνουν οι πολίτες την προσωπική τους κατάσταση σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά, μόνο το 38% της μεσαίας τάξης και το 26% της ανώτερης τάξης απαντούν «χειρότερα». Και αυτά τα στρώματα, όμως, σε ποσοστά που κυμαίνονται σε 46%-50% θεωρούν, όπως και οι υπόλοιποι, ότι το μεγαλύτερο πρόβλημά τους είναι η ακρίβεια και η οικονομία. Η εικόνα αντιστρέφεται όταν αξιολογούν την οικονομική κατάσταση οι πολίτες ανά πολιτική τοποθέτηση. Θετικά την κρίνει το 12% των κεντρώων, το 42% των κεντροδεξιών και το 29% των δεξιών.
Αυτά τα προβλήματα έχουν αποσταθεροποιήσει την εκλογική βάση και άλλων κυβερνήσεων στην Ευρώπη, αλλά θεωρήθηκαν και ως βασική αιτία της ήττας του Τζο Μπάιντεν. «Ο πολύς κόσμος δεν πρέπει να νιώθει αποκλεισμένος από τα οφέλη της οικονομικής ανάπτυξης» επισημαίνει κυβερνητική πηγή, φέρνοντας ως παράδειγμα την Αμερική, όπου οι οικονομικές επιτυχίες της κυβέρνησης δεν έφτασαν ποτέ μέχρι τους πολίτες και την καθημερινότητά τους.
Δυσαρέσκεια για την ακρίβεια
Τον τελευταίο χρόνο είχε διαφανεί μια αποστασιοποίηση των ψηφοφόρων της μεσαίας τάξης από τη Νέα Δημοκρατία, γεγονός που αντικατοπτριζόταν και στις μετρήσεις, εξαιτίας της επίμονης ακρίβειας – που όσο και εάν είναι ή χαρακτηρίζεται εισαγόμενη, φέρνει δυσαρέσκεια.
Ομως, το τελευταίο διάστημα το κυβερνητικό αφήγημα έχει αλλάξει. Εγινε αντιληπτό ότι ακόμη και εάν η οικονομία τρέχει με ρυθμό ανάπτυξης διπλάσιο από τον μέσο όρο στην ευρωζώνη, αυτό δεν έχει αντίκρισμα στην τσέπη των πολιτών, με ολοένα και λιγότερα νοικοκυριά να δηλώνουν ότι μπορούν να αποταμιεύουν και περισσότερα να υποστηρίζουν ότι ο μισθός δεν φτάνει για να βγει ο μήνας.
Η νέα στόχευση της κυβέρνησης
Ο προϋπολογισμός του 2025 αντανακλά τη νέα στόχευση της κυβέρνησης. Η μείωση φόρων και ασφαλιστικών εισφορών, τα στοχευμένα μέτρα για τους ελεύθερους επαγγελματίες, τους γιατρούς του ΕΣΥ, τις τράπεζες, καθώς και για τους ενστόλους, αποκατέστησαν τη δικαιοσύνη και σήμαναν την επιστροφή στην κανονικότητα, σύμφωνα με αρμόδια κυβερνητική πηγή, καθώς ορισμένα αφορούσαν κατάργηση έκτακτων μνημονιακών μέτρων. Αύξησαν, επίσης, το ποσοστό της ΝΔ κατά 1-2 μονάδες, ανάλογα με τη δημοσκόπηση.
Η κυβέρνηση επιχειρεί να πιάσει το νήμα από την αρχή, δίνοντας κάτι σε όλες τις εισοδηματικές ομάδες. Για παράδειγμα, η μόνιμη επιστροφή του ειδικού φόρου κατανάλωσης στο πετρέλαιο, ένα πάγιο αίτημα των αγροτών, ικανοποιήθηκε με τα νέα μέτρα, όπως και η πλήρης απαλλαγή των ελεύθερων επαγγελματιών από το τέλος επιτηδεύματος. Επόμενος στόχος, και με την προϋπόθεση ότι η οικονομία θα πηγαίνει καλά, οι περαιτέρω μειώσεις φόρων, καθώς εκτιμάται ότι τα μέτρα κατά της φοροδιαφυγής που ήδη εφαρμόζονται θα έχουν ικανοποιητικά αποτελέσματα.
Ο προβληματισμός που υπάρχει στο Μέγαρο Μαξίμου είναι ότι επειδή έχει περιοριστεί η σύνδεση των ψηφοφόρων με τα κόμματα, τα κέρδη είναι συγκυριακά και δεν διαρκούν. Χρειάζεται συνεχώς να διεκδικεί η κυβέρνηση την ευρεία εκλογική συμμαχία του 2019 και 2023, διαφορετικά οι ψηφοφόροι μετακινούνται προς το ΠαΣοΚ, προς άλλα μικρότερα κόμματα της Δεξιάς ή πάνε στο σπίτι τους.
Οι προτάσεις του ΠαΣοΚ
Αυτή η συνθήκη δεν ισχύει μόνο για την κυβέρνηση, αλλά και για την αξιωματική αντιπολίτευση. Το ΠαΣοΚ, εκτιμά ότι η δυσαρέσκεια της μεσαίας τάξης από την ακρίβεια και την οικονομική πολιτική της κυβέρνησης δεν είναι συγκυριακή και ότι έχει αποκτήσει πιο μόνιμα χαρακτηριστικά. Γι’ αυτό καταθέτει συνεχώς προτάσεις με στόχο όχι απλώς να αποκαταστήσει τη σχέση της με τη μεσαία τάξη, αλλά και να την ενισχύσει, διευρύνοντας τα κοινωνικά στρώματα που τη συνθέτουν. Στη δέσμη των προτάσεών του περιλαμβάνεται η σταδιακή μείωση του ΦΠΑ, η στήριξη των συλλογικών συμβάσεων εργασίας για την αύξηση του μέσου μισθού, η τιμαριθμοποίηση της φορολογικής κλίμακας, η αλλαγή του μείγματος φορολόγησης με μείωση των έμμεσων φόρων, ενίσχυση των αγροτών κ.ά.
Το προσεχές διάστημα το ΠαΣοΚ αναμένεται να καταθέσει σχετικές προτάσεις νόμων στη Βουλή προκειμένου να πιέσει την κυβέρνηση, όπως έκανε με τις τράπεζες, και να συζητήσει τον πρόγραμμά του για την παραγωγική ανασυγκρότηση στα περιφερειακά συνέδρια που θα πραγματοποιηθούν σε όλους τους νομούς ξεκινώντας από την αρχή του έτους. Θα επιχειρήσει έτσι να φτιάξει μια νέα σχέση με τους παραδοσιακούς ψηφοφόρους του και να φέρει κοντά τους δυσαρεστημένους ψηφοφόρους είτε από τη ΝΔ είτε από τον ΣΥΡΙΖΑ.
Προεδρική εκλογή και ανασχηματισμός
Η δυσαρέσκεια της κοινωνίας για την ακρίβεια διήθησε την Κοινοβουλευτική Ομάδα της ΝΔ προκαλώντας πρόβλημα και στην κυβέρνηση. Ωστόσο, με τις κινήσεις που έκανε ο Κυριάκος Μητσοτάκης τις τελευταίες ημέρες η γκρίνια καταλάγιασε. Ο προϋπολογισμός ψηφίστηκε χωρίς παρατράγουδα για την κυβερνητική παράταξη, αντιθέτως διευρύνθηκε η πλειοψηφία που τη στηρίζει, η διαγραφή του Αντώνη Σαμαρά δεν προκάλεσε μεγάλες αναταράξεις – τουλάχιστον προς το παρόν – και η πρόσκληση στο Μέγαρο Μαξίμου 111 βουλευτών άλλαξε πολύ το κλίμα.
Η επιλογή του προσώπου για την Προεδρία της Δημοκρατίας είναι το επόμενο κρας τεστ για την κυβερνητική ενότητα, αν και όλοι έχουν μαλακώσει, ακόμα και βουλευτές που προτιμούσαν υποψήφιο από την Κεντροδεξιά. Φαίνεται ότι αν επιλεγεί πρόσωπο της Κεντροαριστεράς δεν θα υπάρξουν αντιδράσεις, καθώς γίνεται κατανοητή η επιδίωξη του Πρωθυπουργού για μία επιλογή που θα συγκεντρώνει ευρύτερη συναίνεση.
Η επόμενη δύσκολη εξίσωση για τον Πρωθυπουργό θα είναι ο ανασχηματισμός, στον οποίο πολλοί βουλευτές εκτιμούν ότι θα είχε ήδη προχωρήσει ο Κ. Μητσοτάκης εάν δεν υπήρχε η προεδρική εκλογή. Τα σενάρια είναι δύο, είτε να γίνει μετά την εκλογή Προέδρου είτε το καλοκαίρι, προκειμένου να φτιαχτεί η εκλογική κυβέρνηση για την αναμέτρηση του 2027. Το δεύτερο σενάριο δεν συγκεντρώνει πολλούς οπαδούς, διότι εκτιμάται ότι οι δυσαρεστημένοι της ΚΟ θα ανεβούν στα κάγκελα αφού θα έχει εκλείψει και η τελευταία ελπίδα υπουργοποίησής τους και θα απομένει περίπου 1,5 χρόνος ως τις εκλογές. Ενώ αν γίνει στις αρχές του νέου έτους, μένουν 2-2,5 χρόνια ως τις εκλογές και ενδεχομένως να μεσολαβήσουν διορθωτικές κινήσεις.
«Το μείγμα του επόμενου Υπουργικού Συμβουλίου θα είναι καθοριστικό για την ψυχολογία της Κοινοβουλευτικής Ομάδας» σημειώνει γαλάζιος βουλευτής, ο οποίος ανήκει σε εκείνους που θέλουν λιγότερους εξωκοινοβουλευτικούς και μάλιστα προερχόμενους από το ΠαΣοΚ στο κυβερνητικό σχήμα. Η ίδια γαλάζια πηγή υποστηρίζει ότι υπάρχουν τουλάχιστον 20 βουλευτές που βρίσκονται εν αναμονή «αξιοποίησής» τους, ευελπιστώντας ότι ο Κ. Μητσοτάκης έχει κατανοήσει την ανάγκη για περισσότερη κεντροδεξιά απόχρωση στην επόμενη κυβέρνηση.
Πηγή: To Vima
