Mονή Αββακούμ: Αιτήματα για νέες εξηγήσεις σε σχέση με το περιβαλλοντικό σκάνδαλο
Δύο ξεχωριστές αιτήσεις υποβλήθηκαν προκειμένου να αδειοδοτηθούν οι παράνομες αναπτύξεις στη Μονή οσίου Αββακούμ μέσω της μονιμοποίησης του δρόμου που οδηγεί σε αυτή. Μέρος των αναπτύξεων, αλλά και του προτεινόμενου δρόμου εμπίπτει στο Δίκτυο Natura 2000. Καμία από τις δύο αιτήσεις δεν έχει αδειoδοτηθεί, ενώ όσον αφορά την ανέγερση παράνομων κτισμάτων η υπόθεση έχει οδηγηθεί στο δικαστήριο από την Επαρχιακή Διοίκηση Λευκωσίας.
Σύμφωνα με πληροφορίες του «Φ», μετά την εξέλιξη αυτή το Τμήμα Περιβάλλοντος απέστειλε την Παρασκευή νέες επιστολές τόσο για την ανέγερση κτιρίου με τα κελιά και βοηθητικούς χώρους, όσο και για την εγγραφή δρόμου που οδηγεί στο Ιερό Ησυχαστήριο του Οσίου Αββακούμ της Ιεράς Μητρόπολης Ταμασσού και Ορεινής.
Η πρώτη επιστολή απευθύνεται στον Τμήμα Πολεοδομίας για τα κτίρια και η δεύτερη προς την Επαρχιακή Διοίκηση για το οδικό δίκτυο. Θα πρέπει απαραίτητα να προηγηθεί η εκπόνηση από το κοινοτικό συμβούλιο, όσο και από τη Μονή οσίου Αββακούμ μελέτη Δέουσας Εκτίμησης Επιπτώσεων στο Περιβάλλον, η υποβολή του εντύπου πληροφοριών και η αξιολόγηση και έγκριση τους από την αρμόδια Περιβαλλοντική Αρχή, έτσι ώστε να διασφαλίζεται ότι οι κατασκευαστικές εργασίες δεν θα επιφέρουν αρνητικές επιπτώσεις στις περιοχές του Δικτύου Natura 2000.
Επισημαίνεται ότι για τις δύο περιπτώσεις το Τμήμα Περιβάλλοντος εξέφρασε διαφορετική θέση κατά τη διάρκεια της περσινής χρονιάς. Σε σχέση με το αίτημα διαπλάτυνσης του δρόμου σε 6 μέτρα, η θέση του Τμήματος προς την Επαρχιακή Διοίκηση Λευκωσίας είναι ότι πρέπει να προηγηθεί η υποβολή από τον αιτητή, Μελέτη Δέουσας Εκτίμησης Επιπτώσεων στο Περιβάλλον καθώς και η συμπλήρωση του Έντυπου Πληροφοριών, ώστε αυτά να αξιολογηθούν από την Περιβαλλοντική Αρχή και ακολούθως να εκφέρει την τελική άποψη της. Το ίδιο Τμήμα είχε αναφέρει πως σε περίπτωση που το αίτημα εγγραφής του δρόμου αναφέρεται στην εγγραφή του υφιστάμενου δρόμου χωρίς διαπλάτυνση, είτε έστω με κάποιες μικροβελτιώσεις σε κάποια σημεία του, δε φέρει ένσταση στην εγγραφή του εν λόγω δρόμου, χωρίς να απαιτείται η εκπόνηση των μελετών.
Αναφορικά με την ανέγερση κτιρίου με κελιά και βοηθητικούς χώρους, το Τμήμα Περιβάλλοντος επισημαίνει με επιστολή στο επαρχιακό τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως Λευκωσίας ότι δεν φέρει ένσταση στην χορήγηση της πιο πάνω άδειας, με την προϋπόθεση όπως ενσωματωθούν συγκεκριμένοι όροι, οι οποίοι είχε θέσει.
Σημειώνεται ότι το Τμήμα Πολεοδομίας διαπίστωσε υπέρβαση συντελεστών δόμησης, αλλά και ανέγερση μέρους των κτισμάτων σε ιδιωτική γη που δεν έχει αποκτηθεί από τις δύο εκκλησίες που προχώρησαν στις παράνομες εγκαταστάσεις για την ανέγερση της Μονής και άλλων χώρων, ακόμα και εντός της περιοχής Natura 2000.
Σημειώνεται ότι την εκπόνηση ειδικής μελέτης οικολογικής αξιολόγησης εισηγείται και η Υπηρεσία Θήρας και Πανίδας για την εγγραφή δρόμου που οδηγεί στη μονή, αφού όπως υποστηρίζει το προτεινόμενο έργο εμπίπτει εντός μίας περιβαλλοντικά ευαίσθητης περιοχής με αρκετές ιδιαιτερότητες και έντονη τοπογραφία. Η Υπηρεσία Θήρας διατηρούσε την ίδια θέση καθόλη τη διάρκεια των διαβουλεύσεων για τα δύο αιτήματα.
Εναντίον της Mονής, της εκκλησιαστικής επιτροπής και του αρχιμανδρίτη Νεκτάριου Γεωργίου, λήφθηκαν δικαστικά μέτρα από την Επαρχιακή Διοίκηση Λευκωσίας μέσω του Γενικού Εισαγγελέα για τις αυθαίρετες οικοδομές που υφίστανται στον χώρο. Η πρώτη επιθεώρηση από επόπτη της Επαρχιακής Διοίκησης διενεργήθηκε τον Σεπτέμβριο του 2022 και τον Μάρτιο του 2023 μετά από νέα έρευναδιαπιστώθηκαν τα παράνομα κτίσματα και ότι δεν υπάρχουν τελικές εγκρίσεις για σειρά οικοδομών που περιλαμβάνουν τους χώρους στέγασης μοναχών, βοηθητικούς χώρους, αποθήκες, γραφεία κ.ά. Στις 17/3/2023 ενημερώθηκε η Μονή για την απόφαση λήψης δικαστικών μέτρων. Τελικά, τον Ιούλιο του 2023 καταχωρήθηκε η υπόθεση ενώπιον του Δικαστηρίου με 18 κατηγορίες. Η δίκη έχει οριστεί για εκδίκαση τις 26/3/2024.
Ο συγκεκριμένος δρόμος που οδηγεί στην ιερά Mονή στο Φτερικούδι είναι ήδη κατασκευασμένος και εντάσσεται σε γεωργική ζώνη Γ3 και προστασίας Ζ1. Ο δρόμος εμπίπτει εντός Ζώνης Ειδικής Προστασίας του Δικτύου Natura 2000 με την ονομασία Μαδαρή – Παπούτσα και εντός του Τόπου Κοινοτικής Σημασίας με την ονομασία Φουντουκοδάση Πιτσιλιάς. Εμπίπτει ακόμα εντός γνωστού διαδρόμου – περάσματος διέλευσης αποδημητικών άγριων πτηνών.
Στις 21/3/2023, πραγματοποιήθηκε σύσκεψη στα γραφεία του Κοινοτικού Συμβουλίου Φτερικουδιού με θέμα την εγγραφή και κατασκευή δρόμου που οδηγεί στο ιερό ησυχαστήριο του οσίου Αββακούμ της ιεράς μητρόπολης Ταμασού. Στη σύσκεψη συμμετείχαν εκπρόσωποι από την Επαρχιακή Διοίκηση Λευκωσίας, του Τμήματος Περιβάλλοντος, της Υπηρεσίας Θήρας, του Τμήματος Πολεοδομίας και ιδιωτικής εταιρείας που διενέργησε χωρομετρική εργασία εκ μέρους της κοινότητας.
Ο κοινοτάρχης ανέφερε ότι, το Κοινοτικό Συμβούλιο έλαβε απόφαση να προβεί στην εγγραφή και διαπλάτυνση του δρόμου που κατασκευάστηκε και ασφαλτοστρώθηκε κατά τη δεκαετία του 1980, χωρίς ωστόσο να επιτευχθεί μέχρι σήμερα η εγγραφή του. Εξήγησε ότι, ο λόγος για τον οποίο η εγγραφή του κρίνεται ως επιτακτική ανάγκη, οφείλεται στο γεγονός ότι , το υφιστάμενο του πλάτος είναι περιορισμένο (κυμαίνεται μεταξύ 3.50 και 4,40 μ), καθώς και η χρήση του από οχήματα τα τελευταία 2 χρόνια είναι συνεχής και αυξημένη λόγω και της αυξημένης επισκεψιμότητας στον ιερό ναό και στο ησυχαστήριο του οσίου Αββακούμ όπου και καταλήγει. Προκειμένου να υλοποιηθεί η πιο πάνω απόφαση διαβιβάστηκε σχετικό αίτημα στον Έπαρχο Λευκωσίας για παραχώρηση σχετικής έγκρισης και παράλληλα ανατέθηκε από το Κοινοτικό Συμβούλιο η εκπόνηση της αναγκαίας χωρομετρικής εργασίας και η οποία έχει πρόσφατα ολοκληρωθεί και υποβληθεί στο Τμήμα Κτηματολογίου και Χωρομετρίας για έλεγχο και επιβεβαίωση.
Επεσήμανε δε, ότι επειδή ο εν λόγω δρόμος παρέχει πρόσβαση και στα παρακείμενα τεμάχια τα πλείστα εκ των οποίων αρδεύονται και καλλιεργούνται από τους ιδιοκτήτες τους, αφού κατά μήκος του, διέρχεται και δίκτυο άρδευσης που κατασκευάστηκε από το Κράτος προ δεκαετιώνγια την εξυπηρέτηση των αρδευτικών αναγκών των γαιοκτημόνων της περιοχής, ζήτησε όπως τα εμπλεκόμενα Κυβερνητικά Τμήματα και Υπηρεσίες δώσουν θετικές απόψεις καθότι τόσο η εγγραφή, όσο και η διαπλάτυνση του δρόμου είναι απόλυτα αναγκαία δεδομένου ότι το υφιστάμενο του πλάτος είναι περιορισμένο με αποτέλεσμα να προκύπτουν θέματα οδικής ασφάλειας ως προς τη χρήση του.
Εκπρόσωπος της Επαρχιακής Διοίκησης, ανέφερε ότι ο σκοπός της συνάντησης ήταν για να ολοκληρωθεί η διαδικασία διαβούλευσης με τα εμπλεκόμενα Τμήματα και Υπηρεσίες προκειμένου να αποφασιστεί κατά πόσον θα παραχωρηθεί η αιτούμενη έγκριση για έναρξη της διαδικασίας εγγραφής του δρόμου, για να δυνηθεί το Κοινοτικό Συμβούλιο να υποβάλει σχετική αίτηση στο Τμήμα και Χωρομετρίας για εγγραφή του.
Οι προϋποθέσεις προς βελτίωση του οδικού δικτύου
Ο εκπρόσωπος του Επαρχιακού Γραφείου Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως Λευκωσίας ανέφερε ότι ως ζήτημα αρχής, η Πολεοδομική Αρχή δεν συστήνει την διαπλάτυνση αγροτικών δρόμων.
Στην προκειμένη όμως περίπτωση και αφού αξιολογήθηκε ότι πρόκειται για ασφαλτοστρωμένο δρόμο που υφίσταται εδώ και αρκετά χρόνια, τμήμα του οποίου διέρχεται από την Οικιστική Ζώνη (Η3) της κοινότητας, ενώ το υπόλοιπο μέρος διέρχεται από Ζώνη Υπαίθρου (Γ3) και Ζώνη Προστασίας (Ζ1) και μέσω αυτού παρέχεται πρόσβαση στους ιδιοκτήτες παρακείμενων τεμαχίων οι πλείστοι εκ των οποίων τον χρησιμοποιούν για γεωργικούς σκοπούς, καθώς καιστην εκκλησία και τάφο του οσίου Αββακούμ που έχει αυξημένη επισκεψιμότητα, και αφού έλαβε υπόψιν το γεγονός ότι σε πολλά σημεία ο δρόμος είναι επικίνδυνος για τη δημόσια οδική ασφάλεια, η Πολεοδομική Αρχή δεν φέρει ένσταση στην εγγραφή, επιδιόρθωση και βελτίωση του, με ελάχιστο πλάτος 6 μέτρων, νοουμένου ότι θα δημιουργηθεί ικανοποιητικός αριθμού κόλπων αναμονής ( Lay by) σε κατάλληλα επιλεγμένα σημεία κατά μήκος του δρόμου καθώς και σημείου επαναστροφής οχημάτων πριν το σημείο κατάληξης του δρόμου στο χώρο της εκκλησίας.
Καταλήγοντας, επισήμανε ότι η ενδεχόμενη εγγραφή και κατασκευή του δρόμου στο υποδειχθέν πλάτος δεν συνεπάγεται και την δημιουργία δικαιωμάτων οικιστικής ή άλλης ανάπτυξης των παρακείμενων ιδιοκτησιών που εμπίπτουν εκτός Ορίου Ανάπτυξης και/ ή εντός περιοχών Προστασίας του Δικτύου Natura 2000.