Για ακόμη μία φορά το κυπριακό κράτος ρίχνει τίτλους τέλους, στη διερεύνηση ενός εγκλήματος το οποίο διαπράχθηκε πριν 18 χρόνια και παραμένει ατιμώρητο.

Σήμερα ο Κύπριος Γενικός Εισαγγελέας Γιώργος Σαββίδης, ανακοίνωσε πως αποφάσισε να μην ασκήσει ποινικές διώξεις για τη δολοφονία του στρατιώτη Θανάση Νικολάου, ο οποίος είχε εντοπιστεί νεκρός κάτω από γέφυρα στο χωριό Άλασσα, στην επαρχία Λεμεσού. Ο κ. Σαββίδης υποστήριξε πως δεν υπάρχει η απαραίτητη μαρτυρία για την άσκηση διώξεων, και ουσιαστικά έριξε το μπαλάκι στην οικογένεια του θύματος, η οποία έχει δηλώσει πως θα αναγκαστεί να προχωρήσει με ιδιωτικές ποινικές διώξεις. Ο Γενικός Εισαγγελέας είπε πως «είναι δικαίωμα τους», χωρίς να ξεκαθαρίζει αν θα επιτρέψει ακόμα και αυτές τις διώξεις ή θα τις διακόψει, κάνοντας χρήση του συνταγματικού του προνομίου.

Μάχη με τον εμπαιγμό και τη συγκάλυψη

Η οικογένεια του Θανάση Νικολάου επί 18 χρόνια «παλεύει». Παλεύει με εισαγγελείς, αστυνομικούς, ιατροδικαστές και ένα σύστημα σιωπής και συγκάλυψης, για να αποδείξει ότι ο Θανάσης, δεν αυτοκτόνησε. Η μητέρα του θύματος, Ανδριανή, όλα αυτά τα χρόνια, εκτός από τον ανήφορο του Γολγοθά για την απώλεια του παιδιού της, κουβαλούσε και το σταυρό του μαρτυρίου της και δεν μπορούσε να αποδεχθεί την «αλήθεια» που της σέρβιραν.

Επέμενε πεισματικά πως ο Θανάσης δολοφονήθηκε, και αντιμετωπιζόταν με συγκατάβαση, αλλά και έκδηλη απαξίωση και ειρωνεία, ως η μητέρα που «τα έχασε» και δεν μπορεί να διαχειριστεί το πόνο της.

Μετά από 17 ολόκληρα χρόνια και αφού μεσολάβησε μια καταδίκη της Κυπριακής Δημοκρατίας, από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, αναγκάστηκαν να παραδεχθούν ότι ο Θανάσης δολοφονήθηκε. Πέραν της παραδοχής δεν άλλαξε τίποτα. Οι δράστες και όσοι τους συγκάλυπταν παραμένουν στο απυρόβλητο με τον Γενικό Εισαγγελέα, να αρνείται να διατάξει ποινικές διώξεις. Αρνείται παρά το ότι στο πόρισμα των δύο ανεξάρτητων ποινικών ανακριτών, καταγράφονται ονόματα που συνέβαλαν στη συγκάλυψη, αλλά και ονόματα πιθανών δραστών.

Στη πατρίδα της καρδιάς του

Ο Θανάσης γεννήθηκε στη Μελβούρνη της Αυστραλίας. Χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από τη Κύπρο, αλλά το μυαλό του ήταν σε αυτό το νησί που το θεωρούσε από τη μέρα που άνοιξε τα μάτια του, ως τη μοναδική του πατρίδα. Δεν του αρκούσαν κάποιες σύντομες επισκέψεις για διακοπές, ούτε βολευόταν με τις εικόνες της «πράσινης γραμμής».

Παιδί μια μεσοαστικής οικογένειας, μεγαλωμένο, μαζί με τα άλλα τρία αδέλφια του, ως απόδημος, στην πολυπληθή ελληνική κοινότητα της Μελβούρνης, το 2002 πήρε το πτυχίο Αρχιτεκτονικής από το Victoria University. Το 2003 η οικογένεια της Χαράλαμπου και της Ανδριανής Νικολάου αποφάσισαν μετά από 33 χρόνια παραμονής στην Αυστραλία να επιστρέψουν στη Κύπρο. Αν τα παιδιά θα μπορούσαν να προσαρμοστούν τότε θα έμεναν μόνιμα στο νησί. Τόσα χρόνια μετά, τα τρία αδέλφια του Θανάση, ο Νίκος, ο Αντρέας και η Παρθενόπη – Αριάδνη συνεχίζουν να ζουν στη Λεμεσό, στη σκιά της πάλης για να δικαιωθεί ο αδελφός τους.

Ο Θανάσης, αν και ήταν Αυστραλός υπήκοος, δεν ήθελε να μείνει στο τόπο του ως ξένος. Προσφέρθηκε να πάει εθελοντικά στην Εθνική Φρουρά και να υπηρετήσει τους έξι μήνες που προβλέπεται από το νόμο για να αποκτήσει ως παιδί αποδήμων τη κυπριακή υπηκοότητα. Κατατάχθηκε τον Ιούλιο του 2005.

Ο Θανάσης και η οικογένεια του, γύρισαν σε μια Κύπρο που δεν ήξεραν. Την είχαν αλλιώς στο μυαλό τους, ως «χρυσοπράσινο φύλλο, ριγμένο στο πέλαγος» και όχι ως το νησί που γίνεται συχνά διεθνές θέμα για κάθε λογής περίεργες υποθέσεις.

Το «καγκουρό» του στρατοπέδου

Ο Θανάσης, μετά τη κατάταξη του στο πεζικό, άρχισε να βιώνει έναν ιδιότυπο ρατσισμό. Λίγο τα ελληνικά του, που δεν ταιριάζανε στα γούστα των άλλων στρατιωτών, λίγο η ηλικία ενός 26άρη σε ένα στρατόπεδο με 18άρηδες και λίγο το πτυχίο του που τον έκανε να διαφέρει, ήταν όλα αυτά που οδηγούσαν σε ένα ενοχλητικό και συνεχές μπούλινγκ. Αν οι Κύπριοι της Βρετανίας χαρακτηρίζονται συλλήβδην «τσάρλιδες», ο Θανάσης λόγω της Αυστραλίας πήρε το παρατσούκλι «καγκουρό». Παιδί χαμηλών τόνων, συνηθισμένο σε μια διαφορετική νοοτροπία, ενώ δεν ένιωσε ποτέ ξένος στην Αυστραλία, ένιωσε ξένος στο τόπο του. Πήγαινε να δέσει τα κορδόνια του και έπρεπε να έχει μάτια και στη πλάτη, γιατί κάθε φορά που έσκυβε, κάποιος τον έσπρωχνε και βρισκόταν με το κεφάλι στο πάτωμα.

Στα παλιά τους… τα άρβυλα

Ήξερε πως του έμεναν λίγοι μήνες για να πάρει το απολυτήριο και να αφήσει πίσω του την πρώτη κακή εμπειρία από τη Κύπρο. Είχε πείσει τον εαυτό του πως απλώς έτυχε να τοποθετηθεί στο χειρότερο στρατόπεδο. Έκανε υπομονή και δεν ήθελε να αναφέρει τον εκφοβισμό και την κακομεταχείριση που δεχόταν στον διοικητή του. Άλλωστε οι περισσότεροι στρατιώτες ήταν λίγο πολύ γνωστοί μεταξύ τους και ήξερε πως μια καταγγελία ίσως να δυσκόλευε τη ζωή του. Αποφάσισε να κάνει λοιπόν υπομονή.

Στις 27 Σεπτεμβρίου 2005, ένας από τους στρατιώτες, από αυτούς που στη φανταρίστικη γλώσσα λέγεται πως έχουν «βύσμα», θέλησε να διασκεδάσει πετώντας μία αρβύλα στο πρόσωπο του Θανάση. Αυτό το περιστατικό ήταν που τον έφερε στα όρια του. Ξεπέρασε τις αναστολές του και αποφάσισε να μιλήσει στον Διοικητή του, αναφέροντας το περιστατικό ζητώντας να μετατεθεί σε άλλη μονάδα.

Το συμβάν αναφέρθηκε στον Επιτελάρχη του Γενικού Επιτελείου, ο οποίος ωστόσο ήταν γνωστός του ταραξία στρατιώτη, αφού τον είχε επιλέξει ως οδηγό του. Ο Επιτελάρχης άκουσε τον Θανάση και τον κέρασε «τσάι και συμπάθεια». Του είπε πως δεν μπορεί να γίνει δεκτό το αίτημα του για μετάθεση, του συνέστησε υπομονή και του είπε πως η πόρτα του είναι ανοιχτή όποτε θέλει και να το επισκέπτεται στο γραφείο του για συζήτηση και καφέ! Ούτε σκέψη για τιμωρία του οδηγού του. Όλα αυτά μόλις μία μέρα πριν ο Θανάσης βρεθεί νεκρός.

Τον «αυτοκτόνησαν»

Μετά τη συνάντηση με τον Επιτελάρχη ο Θανάσης, βγήκε με έξοδο και πήγε στο σπίτι του, θεωρώντας πως όλα θα διορθώνονταν. Εκείνο το απόγευμα ξεκουράστηκε γιατί την άλλη μέρα το πρωί θα έπρεπε να μπει πάλι στο στρατόπεδο, το οποίο επείχε μόλις δύο χιλιόμετρα από το σπίτι του στη Λεμεσό.

Τα υπόλοιπα τα περιγράφει η μητέρα του Ανδριανή Νικολάου σε επιστολή που είχε στείλει τον Οκτώβριο του 2013 στον τότε Πρωθυπουργό της Αυστραλίας Tony Abbott και την υπουργό Εξωτερικών, Julie Bishop.

«Το επόμενο πρωί, 29 Σεπτεμβρίου 2005, ο γιος μου ξύπνησε νωρίς ως συνήθως. Έκανε ντους, έστρωσε το κρεβάτι του, έφαγε το πρόγευμά του και ετοίμασε την τσάντα του στρατού, γεμίζοντάς την με καθαρά ρούχα και τρόφιμα, που είχε αγοράσει από την προηγούμενη νύχτα πριν έρθει στο σπίτι. Επίσης προγραμμάτισε το βίντεο για να καταγράψει μια τηλεοπτική σειρά, ώστε να τη δει την επόμενη φορά που θα ερχόταν στο σπίτι με άδεια. Έφυγε στις 6:30 το πρωί με το αυτοκίνητό του για το στρατόπεδό του, που απέχει μόνο δύο χιλιόμετρα από το σπίτι μας.

Δυστυχώς, τα έκανε όλα αυτά για τελευταία φορά… Αντί να βρίσκεται στη μονάδα του, βρέθηκε από την Αστυνομία νεκρός στις 4:20 το απόγευμα κάτω από μια γέφυρα, ύψους 30 μέτρων, πεσμένος ανάσκελα, χωρίς εξωτερικές κακώσεις, με το στόμα του γεμάτο άμμο! Σίγουρα οι αναφορές και τα παράπονα που έκανε στον διοικητή και στον επιτελάρχη, την προηγούμενη του θανάτου του, σχετίζονταν με τον θάνατό του. Ξαφνικά χάσαμε τον αγαπημένο μας γιο και ο πόνος μας ήταν αβάσταχτος.

Η Αστυνομία δεν διερεύνησε τα αίτια του θανάτου, επειδή ο ιατροδικαστής που έφερε η Αστυνομία, απέκλεισε στη σκηνή την εγκληματική ενέργεια και ισχυρίστηκε ότι ο θάνατος προήλθε από πτώση. Η υπόθεση θεωρήθηκε από την πρώτη στιγμή, ‘αφύσικος θάνατος-αυτοκτονία’. Τα γεγονότα, τα ευρήματα, τα τεκμήρια, έδειχναν μια ειδεχθή δολοφονία, ενώ τίποτε δεν στήριζε την υπόθεση της αυτοκτονίας και της πτώσης από οποιοδήποτε ύψος. Όλοι αυτοί που ήρθαν στη σκηνή, δεν τα είδαν;».

Κουκούλωμα από την αρχή

Η Αστυνομία έκανε ότι ήταν δυνατόν για να κλείσει μια και καλή αυτή η ενοχλητική υπόθεση με τον θάνατο του Θανάση. Αυτοκτονία. Τελεία και παύλα.

Δεν είχαν όμως μετρήσει τα ψυχικά αποθέματα του πατέρα και της μητέρας του, που από εκείνη τη στιγμή εγκατέλειψαν τα πάντα στη ζωή τους, για να αφιερωθούν στον μοναδικό στόχο που είχαν μπροστά τους. Στη δικαίωση του Θανάση και στην απόδειξη της δολοφονίας του.
Έγιναν πιεστικοί και ενοχλητικοί, για όσους επιχειρούσαν αυτό το ξεδιάντροπο κουκούλωμα. Κάθε μέρα φορτώνονταν ταμπέλες με φωτογραφίες του γιου τους και στεκόντουσαν έξω από το αρχηγείο αστυνομίας, έξω από την εισαγγελία, έξω από το προεδρικό μέγαρο και έξω από το υπουργείο άμυνας.

Οι πόρτες μισάνοιγαν, αλλά ποτέ για να επιδειχθεί πραγματικό ενδιαφέρον. Η αστυνομία είχε πείσει τους πάντες πως κάτι δεν πάει καλά με τους γονείς, προσπαθώντας μέσα από ψιθύρους, να τους παρουσιάσει ως γραφικές φιγούρες, που το μόνο που θα μπορούσε να τους προσφερθεί είναι κατανόηση για τον πόνο τους.

Η επιμονή οδήγησε σε έρευνες επί ερευνών. Στη μακρά διαδρομή αυτής της υπόθεσης, έγιναν τέσσερις έρευνες, τρεις ανακρίσεις και συντάχθηκαν επτά εκθέσεις ιατροδικαστών.

Η πρώτη έρευνα ολοκληρώθηκε από την αστυνομία τον Ιούνιο του 2006 με αποκλεισμό κάθε υποψίας για εγκληματική ενέργεια. Έγινε και έρευνα από την Εθνική Φρουρά ενώ ακολούθησε και δεύτερη αστυνομική έρευνα, η οποία ολοκληρώθηκε 13 χρόνια μετά τον θάνατο του Θανάση. Ο τέως Γενικός Εισαγγελέας της Κύπρου, Κώστας Κληρίδης, το Σεπτέμβριο του 2018, αποφάσισε πως δεν υπήρχαν στοιχεία που να καταδεικνύουν έγκλημα και έκλεισε και πάλι την υπόθεση.

Η κακοήθεια, είχε όμως και παρασκήνιο. «Μεταξύ μας, αλλά ο μικρός είχε πιει και ίσως ζαλίστηκε και έπεσε από τη γέφυρα», «υπάρχει μάρτυρας που λέει πως τον είδε περιφέρεται στη γέφυρα και να παραπατάει πριν βρεθεί νεκρός». Αυτές ήταν οι «πληροφορίες» που έδιναν ανεπίσημα αστυνομικοί και εισαγγελείς στους δημοσιογράφους.

Καταδίκη από το ΕΔΑΔ

Αφού κάθε ελπίδα για φως στις συνθήκες θανάτου του Θανάση είχε εκλείψει, οι γονείς αποφάσισαν να φέρουν τη Κυπριακή Δημοκρατία ενώπιον των ευθυνών της στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Η απόφαση ήταν καταπελτική. Διαπιστώθηκε πλημμελής έρευνα εκ μέρους των κυπριακών αρχών και επιδικάστηκε αποζημίωση στην οικογένεια. Μόλις 32.000 ευρώ! Ωστόσο τους γονείς του Θανάση δεν τους ενδιέφεραν τα χρήματα, αλλά η δικαίωση. Το 2020 με την απόφαση του ΕΔΑΔ στο χέρι, απαίτησαν και νέα έρευνα από τον Γενικό Εισαγγελέα. Το τραγελαφικό στην υπόθεση αυτή είναι πως ο Γενικός Εισαγγελέας ήταν ο άνθρωπος που υπερασπίστηκε τους χειρισμούς που έγιναν, ενώπιον του ΕΔΑΔ και στη συνέχεια με άλλο καπέλο, ήταν ο ίδιος που διέταξε νέα έρευνα, ακυρώνοντας ουσιαστικά τον εαυτό του. Και αυτή η έρευνα οδήγησε στο ίδιο αποτέλεσμα. Επιμονή στο σενάριο της αυτοκτονίας.

Τον στραγγάλισαν και τον πέταξαν

Τον Οκτώβριο του 2021 ο νυν Γενικός Εισαγγελέας της Κύπρου, Γιώργος Σαββίδης διόρισε ως ανεξάρτητους ποινικούς ανακριτές τον Σ. Μάτσα και τον Α. Αλεξόπουλο, για να εξετάσουν και πάλι την υπόθεση. Είχε προηγηθεί εκταφή της σορού του Θανάση και είχε διαπιστωθεί ότι ένα οστό (υοειδές οστό), που βρίσκεται στη βάση του λαιμού, ήταν σπασμένο, στοιχείο που οδηγούσε στο συμπέρασμα ότι ο 26χρονος είχε στραγγαλιστεί και στη συνέχεια ο δράστης ή οι δράστες πέταξαν το πτώμα από τη γέφυρα για να φανεί ως αυτοκτονία.

Στο στόμα του Θανάση είχε βρεθεί άμμος, παρά το ότι κάτω από τη γέφυρα δεν υπήρχε άμμος. Ωστόσο οι ανακριτές που είχαν κάνει τη πρώτη έρευνα, είχαν υποστηρίξει πως είχε βρέξει και κατέβηκε χείμαρρος με αποτέλεσμα να συσσωρευθεί άμμος στο στόμα του θύματος. Στην πραγματικότητα δεν είχε πέσει ούτε σταγόνα βροχής!

Οι ποινικοί ανακριτές, στο πόρισμα τους κατονομάζουν ως πιθανούς δράστες, τρία άτομα, αλλά δεν υπάρχουν στοιχεία που να τα συνδέουν με τον θάνατο του Θανάση. Στη σορό είχε εντοπιστεί DNA από τρία διαφορετικά άτομα… αλλά όπως προέκυψε ανήκει στους ιατροδικαστές, οι οποίοι ακούμπησαν το νεκρό σώμα χωρίς γάντια! Οι ποινικοί ανακριτές εισηγήθηκαν τη ποινική δίωξη του ιατροδικαστή και πρώην βουλευτή Πανίκου Σταυριανού και τεσσάρων Αξιωματικών της Αστυνομίας για την επίδειξη αμέλειας κατά τις έρευνες που έγιναν από το 2005.

Νέα έρευνα και μια τρύπα στο νερό

Αντί στη βάση του πορίσματος, ο Γενικός Εισαγγελέας να διατάξει ποινικές διώξεις, ζήτησε και νέα έρευνα από την Αστυνομία και απέκλεισε τον ένα από τους δύο ανεξάρτητους ποινικούς ανακριτές, τον Σ. Μάτσα… γιατί μιλούσε πολύ! Αρχικώς είχε αρνηθεί να δώσει το πόρισμα των ανακριτών στους δικηγόρους της οικογένειας αλλά κάτω από την έντονη αντίδραση της κοινής γνώμης, το παρέδωσε. Αργότερα παρέδωσε και το μαρτυρικό υλικό που συγκεντρώθηκε από την αστυνομική έρευνα, χωρίς όμως να εκδηλώσει πρόθεση για άσκηση ποινικών διώξεων. Μόλις σήμερα ανακοίνωσε το αναμενόμενο, ότι δεν θα διώξει κανέναν.

Η οικογένεια του Θανάση δεν ξέρει πλέον πως μπορεί να σπάσει αυτόν τον τοίχο σιωπής και συγκάλυψης. Μοναδική διέξοδος η άσκηση ιδιωτικών ποινικών διώξεων, κατά των αστυνομικών και του ιατροδικαστή. Είναι μια διαδικασία που προβλέπεται μεν, αλλά ο Γενικός Εισαγγελέας μπορεί να μην την επιτρέψει ή αν ξεκινήσει η δίκη μπορεί να την διακόψει, χωρίς να είναι υποχρεωμένος να εξηγήσει τους λόγους. Μπορεί να επικαλεστεί, όπως συνηθίζει, το «δημόσιο συμφέρον», το οποίο κατά παράδοξο τρόπο ταυτίζεται πάντα με το συμφέρον όσων θεωρούνται ύποπτοι για σοβαρά ποινικά αδικήματα. Το σίγουρο είναι πως ο Χαράλαμπος και η Ανδριανή Νικολάου μπαίνουν σε μια νέα περιπέτεια, χωρίς να έχουν τη στήριξη του κράτους. Πρέπει να παλέψουν στα δικαστήρια με όλο το σύστημα που για 18 χρόνια προσπαθεί να κλείσει τον φάκελο και να παρουσιάσει αδιάσειστα στοιχεία για την ενοχή όσων ενεπλάκησαν. Οι ιδιωτικές διώξεις αναμένεται να γίνουν από τον δικηγόρο Χρήστο Τριανταφυλλίδη.

Υποψίες για ναρκωτικά

Από τα στοιχεία που έχουν προκύψει μέχρι σήμερα, φαίνεται πως ο άτυχος Θανάσης είχε διαπιστώσει ότι στο στρατόπεδο που υπηρετούσε γινόταν διακίνηση ναρκωτικών και ενδεχομένως να το είχε αναφέρει στη συνάντηση που είχε με τον Επιτελάρχη. Εικάζεται ότι αυτοί που διακινούσαν τα ναρκωτικά, θέλησαν να τον εκφοβίσουν, αλλά το εγχείρημα ξέφυγε και τον σκότωσαν, σκηνοθετώντας στη συνέχεια την «αυτοκτονία». Οι πληροφορίες αναφέρουν πως στην δολοφονία υπήρξε έμμεση εμπλοκή αστυνομικών, και για αυτό στη συνέχεια όλες οι έρευνες κατέληγαν σε αυτοκτονία.

Πριν λίγο καιρό η μητερά του θύματος Ανδριανή Νικολάου σε ανάρτηση της στο Facebook έγραψε:

«Το τελευταίο απαράδεχτο, και γελοίο, πόρισμα τους, είναι μια κοροϊδία! Το συνέταξαν με τόσα ψεύδη και διαστρεβλώσεις, με τόσες παραποιήσεις και συκοφαντίες με σκοπό να δικαιολογήσουν τις εγκληματικές πράξεις και παραλείψεις τους, που δεν έκαναν σωστά το καθήκον τους από την αρχή! Είναι αίσχος και ντροπή!

Όλοι αυτοί/ές, τί κερδίζουν με όλο αυτό το πείσμα να αφήσουν το έγκλημα ατιμώρητο; Πόσο καλές είναι οι σχέσεις τους με τούς ηθικούς αυτουργούς και τούς αυτουργούς, αλλά και με τους συνεργούς των δολοφόνων που συγκάλυψαν από την πρώτη στιγμή στην σκηνή το οφθαλμοφανές έγκλημα;

Τί έχουν να κερδίσουν και προστατεύουν τους δολοφόνους και τους υπαίτιους με τόση μανία εδώ και 18 ολόκληρα χρόνια;»