Δύσκολες μέρες για το κοίτασμα Αφροδίτη

Όσοι θεωρούσαν ότι η Κυπριακή Δημοκρατία δεν μπορεί να πει «όχι» σε έναν ενεργειακό κολοσσό του μεγέθους της Chevron έπεσαν έξω. Μάλλον για πρώτη φορά.

Η Κυπριακή Δημοκρατία, διά επιστολής του υπουργού Ενέργειας Γιώργου Παπαναστασίου, την περασμένη Παρασκευή, ενημέρωσε την αμερικανική Chevron ότι δεν γίνεται αποδεκτή η αντιπρότασή της για την αξιοποίηση του κοιτάσματος Αφροδίτη, τη διαχείριση του οποίου διατηρεί η κοινοπραξία Chevron, Shell και NewMed Energy (πρώην Delek).

Όπως έγραψε ο «Φ» την Παρασκευή, ο υπουργός Ενέργειας με επιστολή του στη Chevron ενημέρωσε ότι η Κυπριακή Δημοκρατία απορρίπτει την πρόταση της εταιρείας για αναθεώρηση του σχεδίου ανάπτυξης που είχε υπογραφεί το 2019. Παράλληλα, όμως, ο κ. Παπαναστασίου κάλεσε τη Chevron σε εντατική διαπραγμάτευση 30 ημερών, ώστε να συζητηθεί επισταμένα το ενδεχόμενο κατάληξης σε συμφωνία για την ανάπτυξη του κοιτάσματος, με τρόπο όμως ώστε να προστατευθούν και τα συμφέροντα του κράτους, με μείωση του κινδύνου που το Υπουργείο Ενέργειας θεωρεί ότι ελλοχεύει μέσα από την αναθεωρημένη πρόταση της κοινοπραξίας που διαχειρίζεται το κοίτασμα.

Ωστόσο, οι πληροφορίες του «Φ» αναφέρουν ότι τα περιθώρια συνεννόησης μεταξύ των δύο πλευρών δεν είναι πολλά, στην περίπτωση που η αμερικανική εταιρεία επιμείνει στη σημερινή της θέση, η οποία απέχει πολύ από τη συμφωνία που η κοινοπραξία συνομολόγησε με το κράτος το 2019. Όπως έγραψε την Παρασκευή ο «Φ», η νέα πρόταση της Chevron, για διαφοροποίηση εις βάρος του κράτους της συμφωνίας του 2019, προβλέπει τρεις γεωτρήσεις παραγωγής αντί πέντε που προέβλεπε η συμφωνία του 2019.

Αναγκαίο το FPU

Θέλουμε αέριο, όχι νερό από το κοίτασμα Αφροδίτη

Αυτό που κυριολεκτικά τρομάζει την Κυπριακή Δημοκρατία σε σχέση με την απορριφθείσα πρόταση της Chevron είναι ο κίνδυνος να περιοριστούν σημαντικά τα αποθέματα φυσικού αερίου που θα αντλούνται από το κοίτασμα κατά την περίοδο που η Κυπριακή Δημοκρατία θα δικαιούται, βάσει της συμφωνίας του 2019, να καρπώνεται την πλειοψηφία των εσόδων από την εμπορία του φυσικού αερίου.

Τα αποθέματα που θα αντλούνται είναι πιθανό, σύμφωνα με κρατικούς λειτουργούς, να μειωθούν δραστικά εις βάρος της Δημοκρατίας αν γίνει δεκτή η πρόταση της Chevron να μην εγκατασταθεί πλατφόρμα εξόρυξης και επεξεργασίας του κοιτάσματος αλλά να συνδεθεί απλά το κοίτασμα με εγκαταστάσεις της Αιγύπτου (Shell), με τρόπο ώστε, πρώτον, η άντληση αερίου να εξαρτάται από τη φυσική πίεση του κοιτάσματος, με κίνδυνο σημαντικό μέρος του αποθέματος να μείνει στον βυθό, και, δεύτερον, τον έλεγχο της διαδικασίας εξόρυξης και εμπορίας του αερίου να την έχουν εταιρείες στην Αίγυπτο και όχι η Κυπριακή Δημοκρατία, στην οποία ανήκει το κοίτασμα.

Εγείρεται το ερώτημα κατά πόσο είναι δυνατό να εξευρεθεί συναινετική λύση στο πλαίσιο των εντατικών διαπραγματεύσεων που ζήτησε –στη βάση του υφιστάμενου συμβολαίου- το κράτος από την κοινοπραξία.

Οι πληροφορίες του «Φ» αναφέρουν ότι η επίτευξη συμφωνίας δεν είναι ούτε πιθανή, ούτε απίθανη. Πληροφορίες από το Προεδρικό επισημαίνουν ότι η συμφωνία του 2019 (που επιτεύχθηκε μετά από τροποποίηση του συμβολαίου αναλογικού καταμερισμού, υπέρ των εταιρειών και εις βάρος του κράτους) προβλέπει την εγκατάσταση FPU (πλατφόρμας για την άντληση αερίου και διοχέτευσης του με πίεση στον αγωγό προς τον αγοραστή) και σε αυτή την πρόνοια θα επιμείνει μέχρι τέλους το κράτος, ανεξαρτήτως συνεπειών, όπως μας αναφέρθηκε. Διαφορετικά, υποστηρίζει η πλευρά του κράτους, με την πρόταση της Checron αυξάνεται σημαντικά το ποσοστό απόδοσης κεφαλαίου για την κοινοπραξία (πάνω από 20%), λόγω της μείωσης κατά ένα δισεκατομμύριο ευρώ της δαπάνης για τις υποδομές άντλησης αερίου, αλλά ταυτόχρονα μειώνονται δραστικά το ποσοστό αερίου που θα αντληθεί (με τη διαδικασία που προτείνει η κοινοπραξία) από το κοίτασμα αλλά και τα έσοδα της Δημοκρατίας.

Όπως μας ελέχθη από τεχνοκράτες, είναι ορατό το ενδεχόμενο η Κύπρος να αντλεί νερό και ακαθαρσίες όταν έρθει η χρονική στιγμή να εισπράττει την πλειοψηφία των εσόδων από την εμπορία αερίου, ενώ θα έχει προηγηθεί η άντληση αερίου από την κοινοπραξία με δική της κάρπωση της πλειοψηφίας των εσόδων.

Υπό τα πιο πάνω δεδομένα, η διαπραγμάτευση του κράτους με τη Chevron προς αποφυγή του ναυαγίου προβλέπεται πολύ δύσκολη, καθώς τα περιθώρια υπαναχώρησης από πλευράς κράτους είναι ελάχιστα, όπως πληροφορούμαστε από ανώτατη πηγή.

Πηγή: Φιλελεύθερος