Χωρίς σύστημα «Alert» η Κύπρος – Γιατί σκάλωσε η διαδικασία
Την ώρα που όλη η Ευρώπη εφαρμόζει την έκτακτη προειδοποίηση (ALERT) στα κινητά τηλέφωνα ντόπιων και τουριστών, στην Κύπρο το ζήτημα έχει σκαλώσει σε διαδικασία προσφυγών ενώπιον της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών.
Σεισμοί,πυρκαγιές, ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως ο πρόσφατος υδροστρόβιλος, εύκολα με έναν ήχο συναγερμού ειδοποίησης για φυσικές καταστροφές ή έκτακτα γεγονότα από τα οποία ο κόσμος μπορεί να ξυπνήσει, να ενημερωθεί άμεσα και κυρίως να προφυλαχθεί ο ίδιος, να προστατεύσει αγαπημένα του πρόσωπα, αλλά και κατοικίδια.
Η προσπάθεια έχει αρχίσει από το 2020, οπότε η Πολιτική Άμυνα με βάση θεσμική της υποχρέωση που απορρέει από το Article 110 of Directive (EU) 2018/1972 of the European Parliament and of the Council of 11 December 2018 on the establishment of the European Electronic Communications Code, το οποίο αναφέρει την υποχρέωση για εγκατάσταση συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης από όλα τα κράτη-μέλη, υπέβαλε πρόταση για χρηματοδότηση του έργου από την Ευρωπαϊκή Ένωση μέσω του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Στην Κυπριακή Δημοκρατία αναλογούν €4,5 εκατ., τα οποία εξασφαλίστηκαν μέσω ευρωπαϊκού διαγωνισμού και θα απορροφηθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Επιπρόσθετα η συντήρηση του εξοπλισμού, υπολογίζεται περίπου στο €1,5 εκατ., κόστος το οποίο θα καλύψει η Κυπριακή Δημοκρατία.
Από τις 6 Μαΐου του 2022 προκηρύχθηκε ο διαγωνισμός με κριτήριο ανάθεσης τη βέλτιστη σχέση τιμής-ποιότητας από τους προσφοροδότες. Η προθεσμία υποβολής προσφορών ήταν η 30η Σεπτεμβρίου του 2022, ημερομηνία κατά την οποία οι προσφορές ανέρχονταν στις έξι. Η αξιολόγηση των προσφορών ολοκληρώθηκε τον Μάιο του 2023. Μετά την κοινοποίηση της πρόθεσης για κατακύρωση του διαγωνισμού στον επιτυχόντα προσφοροδότη, δύο οικονομικοί φορείς που έλαβαν μέρος στο διαγωνισμό προσέφυγαν στην Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών.
Ο ισχυρισμός των αιτητών, αναφερόταν σε παράνομη σύνθεση της Επιτροπής Αξιολόγησης και αφορούσε την παρουσία μη μέλους της Επιτροπής καθ’ όλη τη διάρκεια αριθμού συνεδριών της, περιλαμβανομένου και του σταδίου λήψης αποφάσεων. Οι αιτητές έθεσαν θέμα πρακτικών των συνεδριάσεων του Συμβουλίου Προσφορών, για τα οποία αναφέρουν ότι δεν εντοπίστηκαν στο διοικητικό φάκελο και ούτε προσκομίστηκαν όταν ζητήθηκαν από την αναθέτουσα Αρχή. Έχει τονιστεί από τη νομολογία, αναφέρουν οι αιτητές, η συναφής προς τη νομιμότητα ανάγκης τήρησης άρτιων πρακτικών και γνωστοποίησής τους. Μεταξύ άλλων στην απόφαση αναφέρεται: «Σε συνεδρία συλλογικού οργάνου δεν μπορεί να παρίσταται πρόσωπο το οποίο δεν ανήκει στη σύνθεση εκτός εάν η παρουσία του προβλέπεται από το νόμο με αναφορά είτε σε κάποια ιδιότητα είτε γενικά, με ακραία την περίπτωση της δημόσιας συνεδρίας: βλ. τον περί Δήμων Νόμο του 1985 (Ν. 111/85 όπως τροποποιήθηκε ο ίδιος με τον Ν. 54(Ι)/92). Αλλιώς η σύνθεση καθίσταται παράνομη, με αποτέλεσμα να μην ασκείται εξουσία αρμοδίως ακόμα και όπου το τρίτο πρόσωπο δεν μετέχει στις εργασίες. Υπάρχει επί του ζητήματος μεγάλος αριθμός αποφάσεων του Ανωτάτου Δικαστηρίου».
Προκηρύσσεται νέος διαγωνισμός;
Η διαδικασία για προκήρυξη νέου διαγωνισμούείναι στην αίρεση της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών, σύμφωνα με τις διαδικασίες που προβλέπονται στο σχετικό νομοθετικό πλαίσιο. Η εταιρεία, πάντως, στην οποία κατακυρώθηκε η προσφορά, έχει παγώσει τη διαδικασία για δύο μήνες, εφεσιβάλλοντας την απόφαση και τους λόγους για τους οποίους απορρίφθηκε, αποποιούμενη δικές της ευθύνες για τυχόν νομοθετικό κενό, που προέβλεπε ή μη, την καταγραφή στα πρακτικά συνεδριάσεων συμβούλων ή μη μελών της επιτροπής.
Η Πολιτική Άμυνα έχει προχωρήσει, ωστόσο, σε όλες τις αναγκαίες προετοιμασίες για επαναπροκήρυξη του διαγωνισμού. Αυτό θα εξαρτηθεί από την τελική έκβαση της διαδικασίας ενώπιον της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών.
Παρά την εκτίμηση ότι δεν παρουσιάστηκε κάποιο ουσιαστικό πρόβλημα με τα κριτήρια του διαγωνισμού, καθώς υπήρξε υγιής ανταγωνισμός κατά την πρώτη προκήρυξη, εντούτοις, έγιναν κάποιες βελτιώσεις οι οποίες κρίθηκαν ότι θα βοηθήσουν περαιτέρω τον υγιή ανταγωνισμό. Η Πολιτική Άμυνα διαβεβαιώνει ότι γίνονται όλες οι προσπάθειες για να έχουμε το συντομότερο δυνατόν την εφαρμογή έγκαιρης προειδοποίησης.
Ο κάθε προσφοροδότης επιλέγεται, εφόσον πληροί ορισμένα κριτήρια επιλεξιμότητας τα οποία αναφέρονται στα έγγραφα του διαγωνισμού και το σύστημα που προσφέρει ικανοποιεί όλες τις απαιτήσεις της αναθέτουσας Αρχής.
Στην Πολιτική Άμυνα η ευθύνη αποστολής των μηνυμάτων
Την ευθύνη αποστολής μηνυμάτων για έκτακτα περιστατικά, θα έχει η Πολιτική Άμυνα, αλλά εμπλοκή θα έχουν και άλλες Υπηρεσίες όπως η Αστυνομία, η Πυροσβεστική Υπηρεσία και άλλες συναρμόδιες Υπηρεσίες, εφόσον χρειαστεί για την ασφάλεια και ενημέρωση του πληθυσμού.
Δεν θα είναι αριθμός αλλά θα υπάρχει σχετική ονομασία του αποστολέα. Εννοείται πριν τη λειτουργία του συστήματος θα γίνουν ενημερώσεις προς το κοινό με διάφορους τρόπους (εδώ χρειαζόμαστε και τη δική σας συμβολή και συνεργασία όπως γίνεται μέχρι σήμερα). Θα σταλούν, επίσης, μετά από σχετική ενημέρωση και δοκιμαστικά μηνύματα ώστε να εξοικειωθεί το κοινό με τη διαδικασία.
Θα επιλέγεται ένα πολύγωνο στον χάρτη με τις περιοχές που κινδυνεύουν και θα αποστέλλεται μήνυμα σε όλους τους πολίτες που έχουν λήψη από αναμεταδότες κινητής τηλεφωνίας στην επιλεγμένη περιοχή. Ακόμα και ξένοι συνδρομητές θα το λαμβάνουν.
Δεν χρειάζεται η εγκατάσταση οποιασδήποτε εφαρμογής. Μόλις παραληφθεί το μήνυμα θα ακούγεται ένας διαφορετικός έντονος ήχος και θα εμφανίζεται στην οθόνη του κινητού μας το μήνυμα το οποίο θα περιέχει προειδοποίηση αλλά και συμβουλές για την λήψη μέτρων.
Θα γίνει διαφώτιση των πολιτών με διάφορους τρόπους (δημοσιογραφική διάσκεψη, παρουσιάσεις, φιλμάκια κ.λπ.) για τον τρόπο λειτουργίας της εφαρμογής.Για τους κωφούς, θα υπάρχει η δόνηση και θα μπορούν να διαβάσουν το μήνυμα.Για τους τυφλούς υπάρχει στα smart phones το accessibility settings (ρυθμίσεις προσβασιμότητας) με το οποίο το μήνυμα μπορεί να διαβαστεί και να το ακούσουν.
Μαρία Παπά: Προτεραιότητα μας η εφαρμογή του συστήματος
Η Διοικητής της Πολιτικής Άμυνας, Μαρία Παπά, ανέφερε στον «Φ» ότι η Πολιτική Άμυνα έχει θέσει ως πρώτη προτεραιότητα την ανάπτυξη και εφαρμογή του συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης του πληθυσμού και εργάζεται προς το σκοπό αυτό μέσα στα πλαίσια που καθορίζονται από το σχετικό νομοθετικό πλαίσιο. «Ελπίζουμε», σημείωσε ότι, «σύντομα θα μπορέσουμε να προχωρήσουμε με την ανάπτυξη του συστήματος γιατί, όπως συμβαίνει και σε άλλες χώρες που έχουν ήδη εφαρμόσει ανάλογα συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης, θα συμβάλει ουσιαστικά στην αποτελεσματική προστασία των πολιτών».
Η Διοικητής της Πολιτικής Άμυνας εκφράζει ευχαριστίες στο υφυπουργείο Έρευνας Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής και το ΓΕΡΗΕΤ (Γραφείο Επιτρόπου Ρυθμίσεως Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών και Ταχυδρομείων) που συνέδραμαν από την αρχή της διαδικασίας.
