Το ΕΔΔΑ απέρριψε ως απαράδεκτη προσφυγή στην υπόθεση Rousounidou v. Cyprus
Απόρριψη αίτησης για πληρωμή δικηγορικών εξόδων σε αθωωθέντα κατηγορούμενο – Το επίδικο άρθρο του νόμου έχει ερμηνευθεί με συνέπεια από τα κυπριακά δικαστήρια
Ως απαράδεκτη απέρριψε το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) την προσφυγή αιτήτριας (υπόθεση Rousounidou v. Cyprus), για κατ’ ισχυρισμό παραβίαση, από την Κυπριακή Δημοκρατία, του δικαιώματος σε δίκαιη δίκη και του δικαιώματος πρόσβασης σε δικαστήριο (Άρθρο 6§1 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου-ΕΣΔΑ), κρίνοντας την προσφυγή ως ασύμβατη με τις διατάξεις της Σύμβασης ή των Πρωτοκόλλων της. Η Απόφαση του Δικαστηρίου εκδόθηκε στις 25 Ιανουαρίου 2024.
Advertisement
Σύμφωνα με ανακοίνωση από τη Νομική Υπηρεσία, η αιτήτρια είχε αθωωθεί από το Επαρχιακό Δικαστήριο Πάφου -απόφαση η οποία επικυρώθηκε κατ’ έφεση από το Ανώτατο Δικαστήριο- και ζήτησε να της επιδικαστούν τα δικηγορικά της έξοδα. Το αίτημά της απορρίφθηκε τόσο από το Επαρχιακό Δικαστήριο Πάφου όσο και από το Ανώτατο Δικαστήριο. Το παράπονό της στο ΕΔΔΑ αφορούσε ισχυριζόμενη παραβίαση του δικαιώματος δίκαιης δίκης, γιατί τα δικαστήρια της Δημοκρατίας δεν έχουν ευχέρεια επιδίκασης δικηγορικών εξόδων σε αθωωθέντα κατηγορούμενο πληρωτέα από το Δημόσιο Ταμείο.
Το ΕΔΔΑ, το οποίο εξέτασε την υπόθεση, κατέληξε στην πιο πάνω Απόφαση αποδεχόμενο την προδικαστική ένσταση που καταχώρησε ο Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας, ως ο εκπρόσωπος της Δημοκρατίας στις διαδικασίες του ΕΔΔΑ, για μη εφαρμογή του Άρθρου 6§1 της Σύμβασης στην παρούσα υπόθεση, καθότι η αιτήτρια δεν είχε οποιοδήποτε «δικαίωμα» εν τη εννοία του Άρθρου 6§1 της Σύμβασης.
Συγκεκριμένα, όπως αναφέρεται, το θέμα της επιδίκασης δικηγορικών εξόδων δεν αποτελεί «ποινική κατηγορία» (criminal charge) για να εμπίπτει στο εύρος εφαρμογής του Άρθρου 6§1, ούτε αποτελεί «αστικό δικαίωμα» (civil right) εν τη εννοία του Άρθρου 6§1 ΕΣΔΑ, αφού η Σύμβαση δεν δίνει οποιοδήποτε δικαίωμα επιδίκασης εξόδων που προκύπτουν από ποινική διαδικασία σε πρόσωπο, το οποίο έχει κατηγορηθεί και μεταγενέστερα αθωώνεται.
Όπως το ΕΔΔΑ αναφέρει, το όλο ζήτημα αποφασίζεται με αναφορά στο εθνικό δίκαιο. Στη συγκεκριμένη υπόθεση, το σχετικό άρθρο του κυπριακού νόμου παρέχει ευχέρεια στα εθνικά δικαστήρια στο θέμα επιδίκασης δικηγορικών εξόδων σε αθωωθέντα κατηγορούμενο, πλην όμως, όπως συνεχίζει το ΕΔΔΑ, πρωτίστως είναι οι εθνικές αρχές και συγκεκριμένα τα δικαστήρια που ερμηνεύουν το εθνικό δίκαιο, νοουμένου ότι η ερμηνεία τους δεν είναι αυθαίρετη ή προδήλως παράλογη.
Σύμφωνα με το ΕΔΔΑ, προστίθεται, το σχετικό άρθρο του νόμου έχει ερμηνευθεί με συνέπεια από τα κυπριακά δικαστήρια με τέτοιο τρόπο ούτως ώστε να αποκλείει τη δυνατότητα επιδίκασης δικηγορικών εξόδων σε αθωωθέντα κατηγορούμενο πληρωτέα από το Δημόσιο Ταμείο. Αυτή η ερμηνεία ακολουθήθηκε και στην περίπτωση της αιτήτριας. “Ο νομοθέτης φαίνεται να έδωσε διακριτική ευχέρεια στα δικαστήρια για να αποφασίζουν το θέμα των εξόδων, χωρίς να επιβάλλει υποχρέωση στο Κράτος να επιδικάζει δικηγορικά έξοδα σε αθωωθέντα κατηγορούμενο, και χωρίς ο νομοθέτης να αναγνωρίζει ρητά την ύπαρξη τέτοιου δικαιώματος”.
Εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, την υπόθεση ενώπιον του ΕΔΔΑ χειρίστηκε η Ανώτερη Δικηγόρος της Δημοκρατίας Θεοδώρα Χριστοδουλίδου.
