Τοπικά σχέδια με επιπτώσεις στο περιβάλλον
Σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στις προστατευόμενες περιοχές και στους στόχους διατήρησης τους θα έχει η υλοποίηση του υπό εκπόνηση τοπικού σχεδίου Παραλιμνίου, Αγίας Νάπας και Δερύνειας όπως καταγράφεται στα συμπεράσματα τηςΈκθεσης Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης. Σημειώνεται ότι η Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικής Εκτίμησης (ΣΜΠΕ) του υπό εκπόνηση Τοπικού Σχεδίου Παραλιμνίου, Αγίας Νάπας και Δερύνειας, καθώς και η Μελέτη Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης εξετάζονται από την Επιτροπή Αξιολόγησης Επιπτώσεων στο Περιβάλλον από Σχέδια και / ή Προγράμματα.
Η περιοχή του τοπικού σχεδίου καλύπτει έκταση 92 χιλιομέτρων και περιλαμβάνει πέντε περιοχές του Δικτύου Natura 2000, την Ειδική Ζώνη Διατήρησης (ΕΖΔ) και Ζώνη Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) Λίμνη Παραλιμνίου, την ΕΖΔ και ΖΕΠ Κάβο Γκρέκο, την ΕΖΔ Θαλάσσια Περιοχή Νησιά, τη ΖΕΠ Περιοχή Αγίας Θέκλας – Λιοπέτρι και τη ΖΕΠ Δερύνεια.
Το τοπικό σχέδιο Παραλιμνίου, Αγίας Νάπας και Δερύνειας, όπως προτείνεται, περιέχει αρκετές πρόνοιες και τροποποιήσεις ζωνών που δυνητικά επιφέρουν διατάραξη οικοτόπων και απώλεια ειδών καθορισμού εντός περιοχών Δικτύου Natura 2000. Μέσω του τοπικού σχεδίου επεκτείνονται σημαντικά υφιστάμενες οικιστικές και τουριστικές ζώνες και προτείνονται νέες. Επιπρόσθετα, αναπτύξεις εκτός ορίων ανάπτυξης δυνητικά μπορούν να χωροθετηθούν σε μια αρκετά μεγάλη περιοχή και πλησίον προστατευόμενων περιοχών.
Η ανθρώπινη παρουσία στις εκτός ορίων ανάπτυξης περιοχές αναμένεται να αυξηθεί, κάτι το οποίο θα αυξήσει τη συνολική πίεση στα είδη πανίδας και χλωρίδας της εκάστοτε προστατευόμενης περιοχής. Ειδικότερα, τα είδη τα οποία επηρεάζονται περισσότερο από νυχτερινή παρουσία, όπως η ορνιθοπανίδα, θα υποστούν αρνητικές επιπτώσεις.
Οι συσσωρευτικές επιπτώσεις θα είναι σημαντικές εφόσον χωροθετούνται αναπτύξεις μεγάλου ή/και σημαντικού μεγέθους όπως οι εξειδικευμένες αναπτύξεις, οι βιομηχανικές αναπτύξεις και τα ξενοδοχεία/ ξενοδοχειακές μονάδες σε σημεία κοντά στις περιοχές του Δικτύου Natura 2000.
Οι κυριότερες επιπτώσεις από πρόνοιες και τροποποιήσεις ζωνών στις επιμέρους προστατευόμενες περιοχές αφορούν κυρίως:
α) Μείωση και υποβάθμιση διαθέσιμων ενδιαιτημάτων ειδών χαρακτηρισμού των προστατευόμενων περιοχών και διατάραξη και υποβάθμιση τύπων οικοτόπων εντός των προστατευόμενων περιοχών.
β) Αυξημένα επίπεδα όχλησης στα είδη χαρακτηρισμού των προστατευόμενων περιοχών από αυξημένα επίπεδα φωτορύπανσης και ηχορύπανσης και γενικότερα αυξημένης ανθρώπινης πίεσης και επισκεψιμότητας.
γ) Εκτοπισμό ευαίσθητων ειδών και μείωση των πληθυσμών τους.
δ) Συσσωρευτικές επιπτώσεις λόγω και της χωροθέτησης μεγάλης κλίμακας υποδομών εκτός ορίου ανάπτυξης.
Στην έκθεση σημειώνεται ότι το υπό εκπόνηση τοπικό σχέδιο Αγίας Νάπας, Παραλιμνίου, Δερύνειας μπορεί να υλοποιηθεί μόνο αν εφαρμοστούν συγκεκριμένοι όροι όπως μεταξύ άλλων να περιοριστεί η επέκταση της Βα4 (εντός των ορίων του Δήμου Δερύνειας), ώστε να αυξηθεί στο διπλάσιο το πλάτος της ζώνης Δα1 που εφάπτεται της περιμέτρου της Λίμνης Παραλιμνίου. Περαιτέρω, προτείνεται να μην εγκριθεί η αλλαγή από Γα4 σε Κα8 (εντός των ορίων του Δήμου Παραλιμνίου), στα νοτιοανατολικά όρια της Λίμνης Παραλιμνίου.
Στη Ζώνη Κα6 στα βορειοανατολικά όρια της Λίμνης Παραλιμνίου (Ζώνη Γεωλογικής Καταλληλότητας 01Α), για όλες τις νέες αναπτύξεις ισχύουν οι τεχνικοί όροι που έθεσε το ΕΤΕΚ, οι οποίοι θα αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της πολεοδομικής άδειας.
Συγκεκριμένα, στη Ζώνη Κα6 η οποία εφάπτεται βόρεια (υφιστάμενος διαχωρισμός οικοπέδων) και ανατολικά της Λίμνης Παραλιμνίου, για όλες τις νέες αναπτύξεις, όσο και για προσθηκομετατροπές σε υφιστάμενες αναπτύξεις, θα πραγματοποιείται διαβούλευση μεταξύ της Πολεοδομικής Αρχής και της Περιβαλλοντικής Αρχής για την εφαρμογή των προνοιών του Άρθρου 16 των περί Προστασίας και Διαχείρισης της Φύσης και της Άγριας Ζωής Νόμων του 2003 έως 2015, για τη διασφάλιση της προστατευόμενης περιοχής Λίμνης Παραλιμνίου, πριν τη χορήγηση πολεοδομικής άδειας. Στη Ζώνη Κα6, η οποία εφάπτεται βόρεια (υφιστάμενος διαχωρισμός οικοπέδων) και ανατολικά της Λίμνης Παραλιμνίου, το ύψος των κτηρίων δε θα υπερβαίνει το μέγιστο ύψος των 8,3 μ., όπως προνοεί η εν λόγω πολεοδομική ζώνη.
Παράλληλα, αναφέρεται να μην εγκριθεί η αλλαγή από ζώνη Γα4 σε Κα11 (εντός των ορίων του Δήμου Αγίας Νάπας), καθώς και να μην εγκριθεί η αλλαγή ζώνης από Γα1 σε Τ3β, όπως έχει προταθεί. Στη συγκεκριμένη περιοχή, η τουριστική ζώνη Τ3β θα πρέπει να περιοριστεί αποκλειστικά στα δυτικά της λεωφόρου Πρωταρά – Κάβο Γκρέκο, μόνο στο βόρειο τμήμα, χωρίς καμία επέκταση προς τα νότια.
Με περιορισμένο ύψος οι αναπτύξεις στο Κάβο Γκρέκο
Για την προτεινόμενη αλλαγή ζώνης από Τ5α σε Τ1στ3, κατά μήκος της περιοχής επέκτασης της ΖΕΠ Κάβο Γκρέκο, θα πρέπει να συμπεριληφθεί πρόνοια, ώστε το μέγιστο ύψος των αναπτύξεων να μην ξεπερνά τα 13,5 μέτρα. Επιπρόσθετα, για την ίδια προτεινόμενη αλλαγή ζώνης από Τ5α σε Τ1στ3 και σε όλο το μήκος της προτεινόμενης αλλαγής, θα πρέπει να περιληφθεί πρόνοια εφαρμογής Αειφόρων Συστημάτων Διαχείρισης Όμβριων Απορροών, από όλες τις αναπτύξεις, ώστε να μην παρατηρείται αυξημένη απορροή προς τη θάλασσα. Επιπρόσθετα, η χωροθέτηση των κτηρίων, εντός των τεμαχίων, θα πρέπει να γίνεται όσο πιο μακριά γίνεται από τα όρια της προστατευόμενης περιοχής και ο χώρος μεταξύ των ορίων της ΕΖΔ και ΖΕΠ και των κτηρίων να αξιοποιείται μόνο ως χώρος πρασίνου. Δεν θα πρέπει να γίνεται καμία επέμβαση εντός της ζώνης προστασίας της παραλίας. Σε όλο το μήκος της προτεινόμενης αλλαγής, η Πολεοδομική Αρχή θα διαβουλεύεται με την Περιβαλλοντική Αρχή για την εφαρμογή των προνοιών του άρθρου 16 των περί Προστασίας και Διαχείρισης της Φύσης και της Άγριας Ζωής Νόμων του 2003 έως 2015. Να μην εγκριθεί ο καθορισμός Γα4 σε Γα4-ΠΕΑ στην περιοχή που εφάπτεται με την ΕΖΔ και ΖΕΠ Κάβο Γκρέκο. Στις τουριστικές ζώνες Τ6(Ε1) και Τ5(Ε3), που εμπίπτουν ανάμεσα στο παραλιακό τμήμα της ΖΕΠ Κάβο Γκρέκο και τις λεωφόρου Κρυού Νερού (δυτικά) και Κάβο Γκρέκο (ανατολικά), δεν τυγχάνουν εφαρμογής τα κίνητρα που περιλαμβάνονται στο Σχέδιο Παροχής Πολεοδομικών Κινήτρων για την ανάκαμψη της Αναπτυξιακής Δραστηριότητας στην Κύπρο και το μέγιστο ύψος των αναπτύξεων δεν θα πρέπει να ξεπερνά τα 13,5 μέτρα. Επιπρόσθετα, οι κτιριακές εγκαταστάσεις θα πρέπει να χωροθετούνται προς την ενδοχώρα/ βόρεια των τεμαχίων, ενώ οι χώροι πρασίνου θα πρέπει να χωροθετούνται προς την ακτή.
Στο δυτικότερο τμήμα της Τ5(Ε3), βρίσκεται πάνω από τη Θαλάσσια Προστατευόμενη Περιοχή «Θαλασσινές Σπηλιές Αγίας Νάπας», στην οποία εντοπίζονται θαλάσσια σπήλαια αναπαραγωγής και ξεκούρασης της μεσογειακής φώκιας, η Πολεοδομική Αρχή θα διαβουλεύεται με το Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης για το ενδεχόμενο να απαιτείται η υποβολή γεωλογικής/ γεωτεχνικής μελέτης. Να μην εγκριθεί η αλλαγή από ζώνη Τ3δ3 σε Τ1στ1 (εντός των ορίων του Δήμου Αγίας Νάπας). Επισημαίνεται ότι ισχύουν οι όροι της Ειδικής Έκθεσης Συσσωρευτικών Επιπτώσεων από Υφιστάμενα, Προτεινόμενα και Μελλοντικά έργα στη ΖΕΠ «Αγία Θέκλα – Λιοπέτρι», που έχει εκδοθεί από το Τμήμα Περιβάλλοντος το 2021.
