Στεγνώνουν τα φράγματα αν δεν βρέξει
Ανησυχητικά είναι τα σενάρια που επεξεργάζεται το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων (ΤΑΥ) για να μην επανέλθει ο εφιάλτης των περικοπών για παροχή νερού ύδρευση, αφού με βάση τα σημερινά δεδομένα μπορεί να απειληθεί το 2025 και το 2026.
Μετά από δύο συνεχείς χρονιές με χαμηλή βροχόπτωση, μειωμένες εισροές στα φράγματα και κατ’ επέκταση μειωμένα αποθέματα, αποφασίστηκε η κάλυψη των αναγκών νερού για ύδρευση από τα Κυβερνητικά Υδατικά Έργα κατά 100% και παράλληλα η κάλυψη των αρδευτικών αναγκών στον βαθμό που επιτρέπουν τα αποθέματα νερού στα φράγματα, διατηρώντας τα ελάχιστα αναγκαία αποθέματα ασφαλείας, ώστε να υπάρχει επάρκεια για τα επόμενα δύο χρόνια τουλάχιστον.
Με βάση τα σενάρια για τα επόμενα δύο χρόνια λαμβάνεται υπόψη ο μέσος όρος εισροής της 30ετίας (1994 – 2023) που κυμαίνεται στα 34,4 εκατ. κ.μ.νερού. Με βάση την πρόβλεψη αυτή και την κατανομή νερού τα αποθέματα στα φράγματα του Νοτίου Αγωγού θα εξανεμιστούν και θα τεθεί σε κίνδυνο η κάλυψη των αναγκών νερού σε ύδρευση.
Οι συνολικές ανάγκες από φράγματα το 2022 ήταν 74,1 εκατ. κ.μ., το 2023 71,5 εκατ. κ.μ. και για το 2024, όπως επίσης και το 2025 και το 2026 προβλέπεται στα 44,8 εκατ. κ.μ. Το 2024 θα παραχωρηθούν 106 εκατ. κ.μ. για τις ανάγκες της ύδρευσης 90 εκατ. για τις περιοχές που καλύπτει το ΕΣΝΑ και 16 εκατ. το έργο Πάφου. Οι ανάγκες θα καλυφθούν κατά 70 εκατ. από αφαλατώσεις, 30 εκατ. από φράγματα και 6 εκατ. γεωτρήσεις.
Σε ότι αφορά την άρδευση θα παραχωρηθούν 39,7 εκατ. κ.μ. νερού, ποσότητα που είναι μειωμένη σε σύγκριση με πέρυσι κατά 33,7% όπου καταναλώθηκαν 59,9 εκατ. κ.μ. Από τα φράγματα του Ενιαίου Σχεδίου Νοτίου Αγωγού (ΕΣΝΑ) θα παραχωρηθούν μειωμένες ποσότητες κατά 54%, από 27,5 στα 12,6 εκατ. κ.μ. και συνολικά από όλα τα φράγματα οι ποσότητες θα είναι μειωμένες κατά 45,6%, από 43,9 που ήταν πέρυσι η κατανάλωση στα 23,9 εκατ.
Θα παραχωρηθούν από το ΕΣΝΑ 23,6 εκατ. κ.μ. για άρδευση και κτηνοτροφία, με τα 12,6 να προέρχονται από τα φράγματα και 11,0 από ανακυκλωμένο νερό και γεωτρήσεις στην περιοχή του ΕΣΝΑ. Η ποσότητα αυτή είναι μειωμένη κατά 15% για τις περιοχές της Λεμεσού και κατά 50% για τις υπόλοιπες περιοχές του ΕΣΝΑ (Κοκκινοχώρια, Βασιλικός Πεντάσχοινος, Κίτι – Μαζωτός, Αθηένου), σε σχέση με την ποσότητα που τελικά καταναλώθηκε το 2023.
Η συνολική κατανομή των διαθέσιμων ποσοτήτων νερού κατά περιοχή με βάση την πρόταση είναι: Για την περιοχή των Κοκκινοχωριών που είναι ο μεγαλύτερος καταναλωτής νερού άρδευσης στην Κύπρο η πρόταση είναι να διατεθούν 8,5 εκατ. κ.μ. σε σύγκριση με 17 που ήταν η κατανάλωση το 2023. Στις περιοχές της Λεμεσού προτείνεται να παραχωρηθούν 11,2 σε σύγκριση με 13,2 το 2023. Βασιλικός Πεντάσχοινος προτείνεται να παραχωρηθούν 1,2 σε σύγκριση με 2,4 που καταναλώθηκε το 2023, στην περιοχή Κίτι – Μαζωτός 1,5 σε σύγκριση με 2,9 και στην Αθηένου 1,2 σε σύγκριση με 2,4 κατανάλωση. Επομένως, σε ποσότητες θα παραχωρηθούν 14,3 εκατ. λιγότερες από πέρυσι που αντιστοιχούν σε μείωση 37,8%.
