Πρώτη η Κύπρος στην ΕΕ σε θανάτους σε αστικούς δρόμους – 62% εντός κατοικημένων περιοχών
Στην Ευρώπη ένας στους δύο νεκρούς στην άσφαλτο ήταν σε επαρχιακούς δρόμους, ενώ αντίθετα στην Κύπρο το 62% των νεκρών ήταν εντός κατοικημένων περιοχών.
Τα στοιχεία αυτά περιέχονται στην 46η έκθεση (PIN Flash Report 46) του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ασφάλειας Μεταφορών (ETSC) που δημοσιεύεται σήμερα και παρουσιάζει τα δεδομένα στα 27 κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), καθώς και στην Ελβετία, το Ισραήλ, τη Νορβηγία, τη Σερβία και το Ηνωμένο Βασίλειο, σχετικά με την οδική ασφάλεια στους επαρχιακούς δρόμους.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που καταγράφηκαν κατά την τριετία 2020-2022, περισσότεροι από τους μισούς οδικούς θανάτους στα 25 κράτη-μέλη της ΕΕ που διέθεσαν στοιχεία, συνέβησαν σε επαρχιακούς δρόμους (ποσοστό 52%).
Για την ίδια περίοδο, 39% των οδικών θανάτων συνέβησαν σε αστικούς δρόμους και 9% σε αυτοκινητοδρόμους. Στην Κύπρο, κατά την ίδια περίοδο, το ποσοστό των οδικών θανάτων σε επαρχιακούς δρόμους ήταν 28%, ενώ σε αστικούς δρόμους ήταν 62% και σε αυτοκινητοδρόμους 9%.
Το ποσοστό των οδικών θανάτων σε επαρχιακούς δρόμους που κατέγραψε η Κύπρος, ήταν το χαμηλότερο ανάμεσα στις χώρες που συμμετέχουν στο πρόγραμμα ΡΙΝ και διέθεσαν στοιχεία. Σημειώνεται, όμως, ότι η Κύπρος κατέγραψε το δεύτερο ψηλότερο ποσοστό θανάτων σε αστικούς οδικούς θανάτους (62%) μετά τη Ρουμανία που κατέγραψε 63%.
Από τα στοιχεία είναι προφανές ότι τα σοβαρότερα προβλήματα οδικής ασφάλειας στην ΕΕ επικεντρώνονται στους επαρχιακούς δρόμους, ενώ, αντιθέτως, στην Κύπρο επικεντρώνονται στους αστικούς δρόμους.
Επίσης, σύμφωνα με την έκθεση, κατά τη δεκαετία 2012-2022 καταγράφηκε μείωση 25% στους οδικούς θανάτους σε επαρχιακούς δρόμους στην ΕΕ, ποσοστό ψηλότερο από αυτό της μείωσης στους οδικούς θανάτους σε άλλους δρόμους, που ήταν 18%. Στην Κύπρο, τα ποσοστά μείωσης των θανάτων στους επαρχιακούς δρόμους ήταν 47%, ενώ στους άλλους δρόμους μόνο 17,6.
Διαχωρισμός οχημάτων – πεζών
Ως μέτρα για τη μείωση των οδικών θανάτων στους ευρωπαϊκούς επαρχιακούς δρόμους, το ETSC προκρίνει τη συστηματική συλλογή στοιχείων για το επίπεδο ασφάλειας των δρόμων αυτών, την αναβάθμιση των οδικών υποδομών, τον περιορισμό της ταχύτητας και την παροχή διευκολύνσεων για την ασφαλή διακίνηση των ευάλωτων χρηστών των δρόμων.
Επίσης, κρίνεται πολύ σημαντική η τεχνολογική αναβάθμιση των οχημάτων με συστήματα όπως η Αυτόματη Επείγουσα Πέδηση («Automated Emergency Braking-AEB») και η Ευφυής Ρύθμιση της Ταχύτητας («Intelligent Speed Assistance-ISA»), που καθίσταται υποχρεωτική για όλα τα οχήματα που θα εγγράφονται στην ΕΕ από το Ιούλιο 2024.
Αναφορικά με την αναβάθμιση των οδικών υποδομών, ως στοιχεία ανασφάλειας αναφέρονται η έλλειψη διαχωρισμού των αντιθέτων κατευθύνσεων κυκλοφορίας και μεταξύ των μηχανοκινήτων οχημάτων και των πεζών και ποδηλατιστών, εμπόδια στα άκρα των δρόμων και κακός σχεδιασμός των στροφών.
Tο ETSC προβαίνει καταληκτικά σε σειρά συστάσεων προς τις εθνικές κυβερνήσεις και προς την ΕΕ. Μεταξύ άλλων γίνεται εισήγηση για:
Διερεύνηση και μελέτη όλων των θανατηφόρων και σοβαρών τραυματισμών και εφαρμογή βέλτιστων πρακτικών στη διαχείριση σημείων υψηλού κινδύνου.
Βελτίωση της ασφάλειας των υποδομών σε ολόκληρο το οδικό δίκτυο, εφαρμόζοντας τις έννοιες των «αυτεξήγητων» δρόμων («self-explaining» roads) και των «συγχωρητικών» πλευρών των δρόμων («forgiving» roadsides).
Δημιουργία ασφαλών οδικών συμβολών με την κατασκευή κυκλικών κόμβων, υπόγειων διαβάσεων πεζών ή με τη χρήση φυσικών παρεμβάσεων για σημαντική μείωση της ταχύτητας στις οδικές συμβολές.
Όπου αυτό είναι δυνατόν, διαχωρισμός των αντιθέτων κατευθύνσεων της κυκλοφορίας με ένα ενδιάμεσο φράγμα και, όπου αυτό επιβάλλεται, τοποθέτηση πλευρικών στηθαίων ασφαλείας.
Όπου ενδέχεται να υπάρχουν ποδηλάτες και πεζοί ή η δυνατότητα προσέλκυσής τους, δημιουργία χωριστών διευκολύνσεων για ποδηλάτες και πεζούς, πάντα στους νέους και στους αναβαθμισμένους δρόμους, και ως προσθήκες αλλού.
Ανάπτυξη, και ενθάρρυνση των Αρχών με αρμοδιότητα καθορισμού των ορίων ταχύτητας, να εφαρμόζουν εθνικές κατευθυντήριες γραμμές για τα όρια ταχύτητας, με βάση την προσέγγιση του Ασφαλούς Συστήματος.
Ενίσχυση της επιβολής των κανόνων οδικής κυκλοφορίας, ιδιαίτερα σχετικά με την υπερβολική ταχύτητα και την οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ και ναρκωτικών, με έμφαση σε δρόμους με μεγάλο όγκο κυκλοφορίας για μεγάλες αποστάσεις.
Εκτροπή των βαρέων οχημάτων, ιδιαίτερα φορτηγών και λεωφορείων, από κοντινούς επαρχιακούς δρόμους, κυρίως από αυτούς με δύο λωρίδες κυκλοφορίας χωρίς μεσαίο διαχωριστικό, προς αυτοκινητοδρόμους, βασικές αρτηρίες ή προς δρόμους του Διευρωπαϊκού Οδικού Δικτύου, με υψηλότερα επίπεδα ασφάλειας.
Ενθάρρυνση των κρατών-μελών, μέσω σύστασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, να εφαρμόζουν ασφαλή όρια ταχύτητας, όπως 30 χιλ./ώρα σε αστικούς δρόμους σε κατοικημένες περιοχές και σε περιοχές όπου υπάρχει μεγάλος αριθμός ποδηλατιστών και πεζών, 70 χιλ./ώρα σε επαρχιακούς δρόμους χωρίς μεσαίο διαχωριστικό και ανώτατη ταχύτητα 120 χιλ./ώρα ή μικρότερη στους αυτοκινητοδρόμους.
Σημειώνεται ότι εκπρόσωπος της Κύπρου στο πρόγραμμα Road Safety PIΝ είναι ο κ. Γιώργος Μορφάκης.
