Πλάνο έξι δράσεων για να απαλλαγεί η Κύπρος από τα σκουπίδια
Το πλαίσιο δράσεων για αποτελεσματική αντιμετώπιση του φαινομένου της παράνομης και ανεξέλεγκτης απόρριψης αποβλήτων παρουσίασε η Υπουργός Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, με τη στήριξη του Υπουργείου Εσωτερικών της Ένωσης Δήμων, την Ένωσης Κοινοτήτων, του Επίτροπου του Πολίτη, της Αστυνομίας Κύπρου, της Υπηρεσίας Θήρας και Πανίδας και άλλους κυβερνητικούς φορείς, καθώς και εκπροσώπους ΜΚΟ.
Πρόκειται για μια πρωτοβουλία του Υπουργείου Γεωργίας για να ενισχύσει τα εργαλεία που έχουν στη διάθεσή τους οι τοπικές αρχές, με απώτερο στόχο η Κύπρος να απαλλαγεί από παράνομους σκουπιδότοπους (#wastefreecyprus).
Το πλάνο περιλαμβάνει έξι δράσεις:
1) Εκστρατεία καθαρισμού από τους παράνομους σκυβαλότοπους. Με στόχο τον βραχυπρόθεσμο καθαρισμό των παράνομων και ανεξέλεγκτων χώρων απόρριψης αποβλήτων στους Δήμους και Κοινότητες, το Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, ξεκινά τη χρηματοδότηση του καθαρισμού των σημείων στα οποία παρατηρείται συστηματική απόρριψη σκουπιδιών. Για τη χρηματοδότηση της εκστρατείας καθαριότητας εντός του 2024, θα διατεθεί ποσό μέχρι €1,5 εκατ., το οποίο περιλαμβάνεται στον Προϋπολογισμό του Τμήματος Περιβάλλοντος του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος.
2)Νομικά εργαλεία Υπάρχουν δύο ισχυρά εργαλεία στη νομοθεσία του Τμήματος Περιβάλλοντος τα οποία μπορούν να αξιοποιηθούν και να βοηθήσουν στην αποτροπή της επανάληψης τηςπαράνομης απόρριψης. α)Η αξιοποίηση των εξώδικων προστίμων έως και €20.000 προς όσους προκαλούν ρύπανση (νερό, έδαφος) ή και προχωρούν ή επιτρέπουν την παράνομη απόθεση αποβλήτων. β)Η ενίσχυση των επιθεωρήσεων και ελέγχων με την αύξηση των επιθεωρητών του Τμήματος Περιβάλλοντος και τον διορισμό Επιθεωρητών των Αρχών Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
3)Διεύρυνση της Ευθύνης του Παραγωγού Με στόχο τη στοχευμένη εφαρμογή της Αρχής «ο ρυπαίνων πληρώνει» προς αποτελεσματική διαχείριση ειδικών ρευμάτων αποβλήτων, προωθείται η διευρυμένη ευθύνη παραγωγού και σε άλλες ροές αποβλήτων ώστε να ενισχυθεί η πρόληψη και η δυνατότητα επαναχρησιμοποίησης.
4)Αποκατάσταση των Χώρων Ανεξέλεγκτης Διαχείρισης Αποβλήτων (ΧΑΔΑ) . Το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων (Αρμόδιος Φορέας μετά από σχετική Απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου) συνεχίζει τη διαδικασία αποκατάστασης στους 47 ΧΑΔΑ της Επαρχίας Λεμεσού και την εκτέλεση των κατασκευαστικών εργασιών αποκατάστασης στους 24 ΧΑΔΑ στην Επαρχία Λευκωσίας. Σημειώνεται ότι η αποκατάσταση των ΧΑΔΑ αποτελεί συγχρηματοδοτούμενο έργο της προγραμματικής Περιόδου 2021-2027.
5)Δημιουργία Ικανοποιητικού Δικτύου Υποδομών και Εγκαταστάσεων για τη Διαχείριση Αποβλήτων Ένας από τους λόγους που διαιωνίζεται το πρόβλημα της παράνομης και Ανεξέλεγκτης Απόρριψης Αποβλήτων είναι η έλλειψη υποδομών. Η δημιουργία και εφαρμογή ενός επαρκούς δικτύου πράσινων σημείων εκτιμούμε ότι θα συμβάλει σημαντικά στη μείωση του φαινομένου. Για τον σκοπό αυτό αναθεωρείται το Δίκτυο Πράσινων Σημείων με σκοπό να πυκνώσει έτι περαιτέρω από τον αρχικό σχεδιασμό και να επιτευχθεί μέχρι το 2027 η επαρκής κάλυψη σε παγκύπριο επίπεδο. Μέχρι το τέλος του 2024 θα ολοκληρωθούν 3 νέα Πράσινα Σημεία (Τρούλλοι, Αγία Νάπα και Αυγόρου), ενώ έχει οριστικοποιηθεί η χωροθέτηση επιπλέον 8 πράσινων σημείων των οποίων η κατασκευή ξεκινά εντός των επόμενων μηνών. Η επέκταση του Δικτύου Πράσινων Σημείων έχει ήδη συμπεριληφθεί στο Εθνικό Σχέδιο του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
6) Ενημέρωση και ευαισθητοποίηση Η επίτευξη των στόχων για ολοκληρωμένη μετάβαση σε μια Πράσινη Ανάπτυξη και Κυκλική Οικονομία αλλά και σε μία Κύπρο ελεύθερη από σκουπίδια, εξαρτάται σημαντικά από την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση του κοινού. Χωρίς την ενεργή συμμετοχή και την περιβαλλοντική συνείδηση που πρέπει να έχει ο κάθε ένας και η κάθε μία από εμάς, δεν είναι δυνατόν να υλοποιηθούν τα απαραίτητα μέτρα.
«Για να φτάσουμε σε μια Κύπρο πλήρως απαλλαγμένη από παράνομους σκυβαλότοπους, για να επιτύχουμε το #wastefreecyprus που είναι και το σλόγκαν μας, απαιτείται χρόνος, συλλογική δράση και ολιστικός σχεδιασμός. Αυτό δεν είναι μόνο ένας στόχος, είναι μια επένδυση για το μέλλον και τον τόπο που θέλουμε να ζούμε και να δραστηριοποιούμαστε. Ο δρόμος προς την αειφορία δεν είναι εύκολος, απαιτεί όμως δράση αμέσως», επισήμανε η Υπουργός Γεωργίας.
