Νέο χαστούκι για φυλακές από την Επιτροπή Κατά των Βασανιστηρίων
Στήνει εκ νέου στον τοίχο την Κύπρο η Επιτροπή Κατά των Βασανιστηρίων (CPT) του Συμβουλίου της Ευρώπης, η οποία με νέα έκθεσή της επανέρχεται στο θέμα του υπερπληθυσμού των Κεντρικών Φυλακών και προβαίνει σε σοβαρές επισημάνσεις για ελλείμματα στις συνθήκες κράτησης.
Η νέα έκθεση της Επιτροπής που αφορά γενικά στους χώρους κράτησης, δηλαδή τις Φυλακές, τα αστυνομικά κρατητήρια και τις Υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας, κυκλοφόρησε πρόσφατα με επισημάνσεις–παρατηρήσεις για σοβαρές ελλείψεις για όλα τα τμήματα. Τώρα, οι κρατικές Υπηρεσίες ετοιμάζουν τις απαντήσεις τους στα ζητήματα που εγείρονται, οι οποίες θα δοθούν μέχρι τις 18 Μαρτίου. Ακολούθως, η Επιτροπή θα δημοσιοποιήσει την τελική της έκθεση.
Σύμφωνα με πληροφορίες του «Φ», στις παρατηρήσεις της για τις Κεντρικές Φυλακές, η CPT αναφέρεται σε σειρά ελλείψεων που καταγράφονται διαχρονικά και οι πλείστες πηγάζουν από το πρόβλημα του υπερπληθυσμού. Παρατηρήσεις υποβάλλονται τόσο για τα αστυνομικά κρατητήρια που επιθεωρήθηκαν από ομάδα της Επιτροπής η οποία επισκέφθηκε την Κύπρο πέρσι, όπως και για τους θαλάμους των Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας στην Αθαλάσσα.
Οι συστάσεις της CPT παρ’ όλο που δεν είναι υποχρεωτικές, εντούτοις, μέσω άλλων μηχανισμών όταν χρησιμοποιούνται, το κράτος τελικά υποχρεούται να τις εφαρμόσει. Σύμφωνα με στοιχεία που εξασφάλισε ο «Φ» οι παρατηρήσεις της Επιτροπής αφορούν:
Τον υπερπληθυσμό του σωφρονιστικού ιδρύματος, κάτι που επισημαίνεται διαχρονικά τα τελευταία χρόνια στις εκθέσεις της Επιτροπής αφού πρόκειται για πρόβλημα που υπάρχει εδώ και πάνω από μια 15ετία. Η Επιτροπή, αφού διαπιστώνει ότι πρόκειται για σοβαρό πρόβλημα, καλεί τη χώρα μας να βρει τρόπους για να μειωθεί ο υπερπληθυσμός.
Την υποστελέχωση σε προσωπικό που απορρέει από τον υπερπληθυσμό. Συγκεκριμένα, η Επιτροπή διαπιστώνει ότι εφόσον ο πληθυσμός των φυλακών ξεπερνά τους χίλιους κρατούμενους, δεν μπορεί το προσωπικό να παραμένει σχεδόν στα ίδια επίπεδα όπως ήταν όταν οι κρατούμενοι ήταν στον μισό πληθυσμό απ’ ότι σήμερα.
Τις συνθήκες κράτησης των κρατουμένων. Και αυτή η παρατήρηση απορρέει από το πρόβλημα του υπερπληθυσμού. Όπως διαπιστώνεται, κελιά τους ενός έχουν δυο κρατούμενους και κελιά των δύο έχουν τρεις και τέσσερις. Η Επιτροπή διαπίστωσε το πρόβλημα κατά την τελευταία της επίσκεψη στις φυλακές που ήταν πέρσι, με τους κρατούμενους να στοιβάζονται σε πτέρυγες μικρότερης χωρητικότητας.
Η Επιτροπή κατονομάζει στην έκθεσή τους συγκεκριμένες πτέρυγες στις οποίες στοιβάζονται κατάδικοι με αποτέλεσμα οι συνθήκες κράτησής τους να μην είναι οι κατάλληλες.
Οι υπηρεσίες υγείας. Η CPT εκφράζει την άποψη ότι με τον πληθυσμό που υπάρχει σήμερα στις φυλακές, το παραϊατρικό προσωπικό δεν είναι το ανάλογο ώστε να έχουν ολοκληρωμένη ιατρική φροντίδα. Η Επιτροπή παρατηρεί ότι λόγω έλλειψης νοσοκόμων, μέλη του προσωπικού αναγκάζονται να κάνουν τους νοσοκόμους, παρέχοντας τα φάρμακα στους κρατούμενους.
Την ενίσχυση της παροχής ιατρικών υπηρεσιών από ακόμη ένα ψυχολόγο. Στις φυλακές αποσπάστηκε ήδη προ διμηνίας ένας ψυχίατρος μετά από πολλές προσπάθειες και η Επιτροπή λόγω του αυξημένου αριθμού κρατουμένων, εισηγείται την παρουσία ακόμη ενός ειδικού για αντιμετώπιση των περιπτώσεων που χρήζουν βοήθειας.
Αύξηση των προσπαθειών αξιολόγησης των εισερχομένων κρατουμένων ώστε να αντιμετωπιστούν τα φαινόμενα των αυτοκτονιών και των αποπειρών αυτοκτονιών στις φυλακές, παρ’ όλο που αναγνωρίζονται οι ενέργειες και τα πρωτόκολλα που εφαρμόζονται όταν κάποιος καταδικαστεί και μπαίνει φυλακή για πρώτη φορά. Σήμερα, όταν κάποιος καταδικαστεί και μεταφερθεί για κράτηση, δεν εισάγεται απ’ ευθείας σε πτέρυγα, αλλά αξιολογείται, σκιαγραφείται το προφίλ του και παραμένει για μερικά 24ωρα σε ειδικό χώρο, πριν αποφασιστεί σε ποια πτέρυγα θα κρατηθεί.
Φιλιππίδης: Ετοιμάστηκε σχέδιο δράσης
Σε σχέση με τις παρατηρήσεις της Επιτροπής, ο «Φ» απευθύνθηκε στον αναπληρωτή διευθυντή των Κεντρικών Φυλακών, Χάρη Φιλιππίδη, ο οποίος ανέφερε πως για ευνόητους λόγους δεν μπορεί στο παρόν στάδιο να αναφερθεί στις απαντήσεις και τα σχόλια που θα δώσει η Κυπριακή Δημοκρατία στα όσα αναφέρει η CPT. Ωστόσο, τόνισε ότι η διεύθυνση των Φυλακών αντιμετωπίζει τις συστάσεις της Επιτροπής ως ένα θετικό εργαλείο για βελτίωση της υφιστάμενης κατάστασης. Εμείς, ανέφερε, αναγνωρίζουμε το πρόβλημα με τον υπερπληθυσμό γι’ αυτό και σε συνεργασία και συνεννόηση με το υπουργείο Δικαιοσύνης, προωθούνται σειρά μέτρων για απάμβλυνση του και για καλύτερες συνθήκες διαβίωσης των κρατουμένων και καλύτερο περιβάλλον για το προσωπικό που εργάζεται κάτω από δύσκολες καταστάσεις.
Ο κ. Φιλιππίδης τόνισε τέλος ότι για κάθε σύσταση της Επιτροπής έχει εκπονηθεί σχέδιο δράσης με συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα, με σκοπό να παρακολουθείται η υλοποίησή του. Ήδη έχουν δοθεί οδηγίες για την κατάρτιση πλάνου υλοποίησης των όσων εισηγείται η CPT. Ο αν, διευθυντής ξεκαθάρισε ότι τόσο οι παρατηρήσεις όσο και η κριτική που ασκείται κατά καιρούς, είναι καλοδεχούμενες, «αφού με αυτόν τον τρόπο βελτιωνόμαστε».
