Με δανεικά μέσα πυρόσβεσης μέχρι νεοτέρας παραμένει η Κύπρος
Επτά μέσα πυρόσβεσης από αέρος διαθέτει αυτή τη στιγμή η Κύπρος, ενώ πέρσι την αντίστοιχη περίοδο ήταν 12. Ωστόσο, υπάρχει προοπτική και αν όλα κυλήσουν ομαλά, τα μέσα πυρόσβεσης να φτάσουν τα 12.
Χθες, ο προϊστάμενος διοικητικής μονάδας στη Γενική Διεύθυνση Ευρωπαϊκής Πολιτικής Προστασίας και Επιχειρήσεων Ανθρωπιστικής Βοήθειας (ECHO) της ΕΕ, Ζαχαρίας Γιακουμής, ανακοίνωσε ότι η Επιτροπή θα διαθέσει και φέτος δύο αεροσκάφη πυρόσβεσης Air Tractor για τις ανάγκες της Κύπρου, διαθέτοντας τα ανάλογα κονδύλια όπως έγινε και πέρσι.
Παραθέτοντας διαδικτυακά στοιχεία στους δημοσιογράφους, ο κ. Γιακουμής ανέφερε ότι η Κύπρος συγκαταλέγεται ανάμεσα στις χώρες που έχουν στη διάθεση του Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας της ΕΕ πτητικά μέσα ώστε όταν ενεργοποιηθεί ο μηχανισμός ΡescΕU να ανταποκριθεί. Πέρσι η Ελλάδα και η Κύπρος ζήτησαν από δύο φορές βοήθεια από τον Μηχανισμό Πολιτικής Προστασίας για πυρκαγιές. Ο μηχανισμός αυτός, όπως εξήγησε ο κ. Γιακουμής, διαθέτει σήμερα 28 πτητικά μέσα, 24 αεροσκάφη πυρόσβεσης και τέσσερα ελικόπτερα, από τα οποία τα 26 ενοικιάζονται. Προγραμματίζεται, ωστόσο, η δημιουργία μόνιμου στόλου της ΕΕ για το 2027-28.
Η κάλυψη των εξόδων μίσθωσης των δύο αεροσκαφών από τον μηχανισμό της Κομισιόν θα ξεκινήσει στις 15 Ιουνίου και θα διαρκέσει έως τις 30 Οκτωβρίου. Στην ενημέρωση του, ο κ. Γιακουμής είπε αρχικά ότι ο ρόλος της RescEU είναι καθαρά υποστηρικτικός καθώς η Πολιτική Προστασία αποτελεί ευθύνη των κρατών-μελών της ΕΕ. Όπως σημείωσε, από το 2001, ο μηχανισμός έχει ενεργοποιηθεί πάνω από 700 φορές, μέχρι το 2019 γίνονταν περίπου 20 ενεργοποιήσεις το χρόνο, αριθμός που αυξήθηκε από τότε στις 100.
Η Κύπρος, από το 2016 έχει ενεργοποιήσει τον μηχανισμό 8 φορές, ενώ έχει προσφέρει από τότε και 16 βοήθειες μέσω του μηχανισμού προς άλλες χώρες. Σημειώνεται πως παροχή βοήθειας δεν δίνεται μόνο σε χώρες της ΕΕ αλλά και άλλες χώρες όπως για παράδειγμα ο Καναδάς, όταν σε πυρκαγιά είχαν καεί περίπου 18,8 εκατ. εκτάρια δασικής γης. Σημείωσε πως η μεγαλύτερη ενεργοποίηση του RescEU έγινε πέρσι στις πυρκαγιές στον Έβρο της Ελλάδας.
Ο κ. Γιακουμή είπε πως το 2023 ήταν η πιο θερμή χρονιά που καταγράφηκε ποτέ, κατά την οποία κάηκαν περίπου 500 εκατ. εκτάρια, καταγράφοντας αύξηση της τάξης του 32% από το μέσο όρο καμένων εκταρίων από το 2006. Από αυτή την καμένη γη, πάνω από τα 2/3 ήταν σε Ελλάδα (175.000), Ισπανία και Ιταλία. Την περασμένη χρονιά 24 από τις 27 χώρες της ΕΕ πλήγηκαν από πυρκαγιές, ενώ η Ελλάδα και η Κύπρος ζήτησαν βοήθεια από τον μηχανισμό από 2 φορές.
Στη χώρα μας, το 2023 κάηκαν σε πυρκαγιές 2.000 εκτάρια ενώ είχαν ξεσπάσει 10 μεγάλες πυρκαγιές (για να υπολογιστεί ως πυρκαγιά πρέπει να καούν πέραν των 30 εκταρίων γης).
Σύμφωνα με τις προβλέψεις του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας για την Κύπρο, φέτος εκτιμάται ότι θα έχουμε υψηλότερες θερμοκρασίες πέραν του κανονικού για την καλοκαιρινή περίοδο, ενώ χαρακτηριστικό της κλιματικής αλλαγής είναι πως πέρσι το τελευταίο 4μηνο οι πυρκαγιές ήταν κατά πολύ υψηλότερες από τον μέσο όρο στη χώρα μας.
Τέλος, ο αξιωματούχος της ΕΕ ανέφερε ότι για τρίτη συνεχή χρονιά φέτος, θα υπάρχει προεγκατάσταση 550 πυροσβεστών από 12 χώρες σε τέσσερις χώρες της ΕΕ μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, για άμεση ανταπόκριση σε περίπτωση μεγάλων πυρκαγιών.
Στο μεταξύ, σε πλήρη επιχειρησιακή ικανότητα βρίσκονται από την περασμένη Κυριακή, τα δυο ελικόπτερα από την Ιορδανία που ήλθαν για να ενισχύσουν το έργο της πυρόσβεσης μαζί με το 18μελές πλήρωμά τους το οποίο έτυχε σχετικής εκπαίδευσης στην Κύπρο.
Επίσης, πληροφορίες μας αναφέρουν ότι το ένα πυροσβεστικό αεροπλάνο του Τμήματος Δασών που αντιμετωπίζει τεχνικά προβλήματα, εξακολουθεί να βρίσκεται σε συνεργείο στην Αγγλία. Το ελαφρύ αεροσκάφος αναμένεται ότι θα επιστρέψει στην Κύπρο τον Ιούνιο και θα είναι σε πλήρη επιχειρησιακή ετοιμότητα. Εξάλλου, τον Απρίλιο επέστρεψε στην Κύπρο το δεύτερο αεροπλάνο του Τμήματος Δασών που βρέθηκε στο Ισραήλ για συντήρηση. Επίσης, εντός Ιουνίου αναμένονται άλλα τέσσερα αεροπλάνα που θα εκμισθώσει η Κυπριακή Δημοκρατία (τα δύο με κονδύλια της ΕΕ).
Ωστόσο, υπάρχει ανοικτό το ενδεχόμενο να μείνουμε χωρίς άλλα μισθωμένα πτητικά μέσα, αν οι προσφορές που αυτό το διάστημα αξιολογούνται κατακυρωθούν και υποβληθούν εναντίον της απόφασης προσφυγές. Στο Τμήμα Δασών υπάρχει αισιοδοξία ότι δυο εκμισθωμένα ελικόπτερα που θα έρθουν από τη Λατινική Αμερική, θα βρεθούν μέχρι τον Ιούλιο στην Κύπρο.
Αυτή τη στιγμή, έτοιμα για να ριχθούν στη μάχη των πυρκαγιών, είναι επτά πτητικά μέσα, αφού είναι σε ετοιμότητα το ένα αεροπλάνο του Τμήματος Δασών, το ελικόπτερο της Αστυνομίας, το ελικόπτερο της Εθνικής Φρουράς, τα δυο των βρετανικών Βάσεων και τα δυο ελικόπτερα από την Ιορδανία.
