Δεν αρνούνται αμβλώσεις οι αναισθησιολόγοι στο Μακάρειο
«Δεν αρνούνται αμβλώσεις λόγω θρησκευτικών πεποιθήσεων οι αναισθησιολόγοι στο Μακάρειο Νοσοκομείο» ανέφερε στον «Φ» η επικεφαλής του Αναισθησιολογικού Τμήματος του νοσοκομείου δρ Στάλω Παναουρή Κωνσταντινίδη κληθείσα να τοποθετηθεί σε σχετική δήλωση της βουλεύτριας Ειρήνης Χαραλαμπίδου προέδρου της κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Η κυρία Χαραλαμπίδου είχε δηλώσει μετά τη συνεδρία της Επιτροπής τη Δευτέρα 29 Ιανουαρίου 2024, ότι υπάρχει επιστολή προς τον εκτελεστικό διευθυντή του Μακάρειου νοσοκομείου που υπογράφει η αναπληρώτρια διευθύντρια του Αναισθησιολογικού Τμήματος δρ Στάλω Παναουρή Κωνσταντινίδη, ότι οι αναισθησιολόγοι, λόγω θρησκευτικών πεποιθήσεων, δεν θα χορηγούν πλέον αναισθησία για τερματισμό κύησης μετά από μητρική επιθυμία, πριν τις 12 εβδομάδες κύησης. Και ότι θα διενεργούν αναισθησία, μόνο σε τρεις περιπτώσεις – όταν η κύηση είναι αποτέλεσμα κακοποίησης (μέχρι 19 εβδομάδες), όταν το έμβρυο παρουσιάζει ανωμαλίες (μέχρι 23 εβδομάδες) και όταν τίθεται σε κίνδυνο η ζωή της εγκύου».
Σε επικοινωνία που είχαμε με τη δρα Παναουρή την περασμένη Τρίτη 6 Φεβρουαρίου 2024, μας είπε ότι «η επιστολή στην οποία αναφέρθηκε η κυρία Χαραλαμπίδου ήταν παλιά και αυτό δεν ισχύει πια, αφού γίνονται τώρα στο Μακάρειο οι αμβλώσεις από τους αναισθησιολόγους του Μακάρειου». Σε ερώτηση μας κατά πόσο υπήρξε όντως θέμα θρησκευτικών πεποιθήσεων των αναισθησιολόγων, η δρ Παναουρή περιορίστηκε να μας πει ότι αυτό το θέμα «ναι, κάποια στιγμή ίσχυε, αλλά τώρα δεν ισχύει» και πρόσθεσε: «Επιθυμία μας είναι να μη γίνεται τόσος θόρυβος για το θέμα. Έτσι κι αλλιώς, πάντα κάναμε τις αμβλώσεις…υπήρξε μόνο εκείνο το διάστημα των 2-3 μηνών κι έγινε τόσος θόρυβος…». Σημειώνουμε ότι είχαμε αναζητήσει τη δρα Παναουρή για να ζητήσουμε σχολιασμό της παρέμβασης Χαραλαμπίδου, την επομένη της δήλωσης της βουλεύτριας (30 Ιανουαρίου), αλλά μας είχαν ενημερώσει από το Αναισθησιολογικό Τμήμα του Μακάρειου Νοσοκομείου ότι απουσίαζε με άδεια ασθενείας.
Επιστολή στην Κανάρη και…θέμα στον Δαμιανό
«Ο νόμος της Κυπριακής Δημοκρατίας, δίνει το δικαίωμα στους αναισθησιολόγους να αρνηθούν να συμμετάσχουν σε διενέργεια αμβλώσεων, αλλά θα πρέπει ο ΟΚΥπΥ (Οργανισμός Κρατικών Υπηρεσιών Υγείας) να βρει λύσεις, ώστε αυτό να μην καταπατά το δικαίωμα της γυναίκας να προχωρήσει στη συγκεκριμένη πράξη, αν αυτή το επιθυμεί», δήλωσε μετά τη συνεδρία της κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της 29ης Ιανουαρίου η πρόεδρος της Επιτροπής Ειρήνη Χαραλαμπίδου. Θέμα συζήτησης στη συνεδρία, ήταν τα δικαιώματα των ασθενών όπως κατοχυρώνονται μέσα από την εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Χάρτας για τα Δικαιώματα αυτά. Η κυρία Χαραλαμπίδου ανέφερε στον «Φ» ότι σχετική επιστολή ημερομηνίας 8 Νοεμβρίου 2023, είχε στείλει προς την τότε υπουργό Υγείας Πόπη Κανάρη, με την οποία την καλούσε ως την αρμόδια αρχή, να ενημερώσει τη Βουλή «κατά πόσο επιβεβαιώνονται οι πληροφορίες που έχουν έρθει κοντά μας, ως καταγγελία, ότι έχετε λάβει επιστολή από την αναπληρώτρια διευθύντρια του Αναισθησιολογικού Τμήματος του ΟΚΥΠΥ, ημερομηνίας 13 Οκτωβρίου 2023, σύμφωνα με την οποία οι αναισθησιολόγοι αρνούνται να συμμετέχουν σε ιατρικές πράξεις τερματισμού εγκυμοσύνης που εμπίπτουν στις διατάξεις του περί Ποινικού Κώδικα Νόμου όπως τροποποιήθηκε τον Μάρτιο του 2018 [Ν. 23(Ι)/2018]. Σε περίπτωση που επιβεβαιώνονται οι καταγγελίες, παρακαλώ να μας ενημερώσετε σε ποιες ενέργειες προβαίνετε για αντιμετώπιση του θέματος». Η Ειρήνη Χαραλαμπίδου ανέφερε στην εφημερίδα μας ότι ήγειρε το θέμα τη Δευτέρα 29 Ιανουαρίου στον νέο υπουργό Υγείας Μιχάλη Δαμιανό που ήταν παρών στη συνεδρία της Επιτροπής, ο οποίος επιφυλάχθηκε να τοποθετηθεί, αφού τύχει της σχετικής ενημέρωσης.
Ο νόμος για τον ιατρικό τερματισμό της εγκυμοσύνης
Σύμφωνα με τον νόμο για τον ιατρικό τερματισμό της εγκυμοσύνης στον οποίο αναφέρεται η επιστολή Χαραλαμπίδου, «παρά τις διατάξεις των άρθρων 167, 168 και 169, κανένα πρόσωπο δεν θα θεωρείται ένοχο των αδικημάτων που προβλέπονται από αυτά, όταν η εγκυμοσύνη τερματίζεται με τη συναίνεση της εγκύου από ιατρό μαιευτήρα-γυναικολόγο, με τη συμμετοχή αναισθησιολόγου, όλων εγγεγραμμένων σύμφωνα με τις διατάξεις του περί Εγγραφής Ιατρών Νόμου, σε οργανωμένη νοσηλευτική μονάδα και εφόσον συντρέχει μια από τις ακόλουθες περιπτώσεις:
(α) Δεν έχουν συμπληρωθεί δώδεκα (12) εβδομάδες εγκυμοσύνης.
(β) η εγκυμοσύνη είναι αποτέλεσμα βιασμού, σεξουαλικής κακοποίησης ενήλικης ή ανήλικης ή σεξουαλικής κακοποίησης γυναίκας με νοητική αναπηρία ή αιμομιξίας και εφόσον δεν έχουν συμπληρωθεί δεκαεννέα (19) εβδομάδες εγκυμοσύνης και νοουμένου ότι δηλώσει ενυπόγραφα ενώπιον του ιατρού ότι η εγκυμοσύνη είναι αποτέλεσμα βιασμού, σεξουαλικής κακοποίησης ή αιμομιξίας: Νοείται ότι, σε περίπτωση που η έγκυος είναι ανήλικη, την πιο πάνω δήλωση υπογράφει και ένας από τους γονείς ή αυτός που έχει την επιμέλεια του προσώπου της ανήλικης: Νοείται περαιτέρω ότι, σε περίπτωση που η έγκυος είναι γυναίκα με νοητική αναπηρία, αντί της εγκύου την πιο πάνω δήλωση υπογράφει μόνο ο ένας από τους γονείς ή αυτός που έχει την επιμέλεια του προσώπου της γυναίκας με νοητική αναπηρία.
(γ) κατόπιν γνωμοδότησης αρμόδιου ιατρού εγγεγραμμένου με βάση τις διατάξεις του περί Εγγραφής Ιατρών Νόμου σύμφωνα με την οποία παρουσιάζονται, με σύγχρονα μέσα προγεννητικής διάγνωσης, ενδείξεις ανωμαλίας του εμβρύου που επάγονται τη γέννηση νεογνού με παθολογικά προβλήματα.
(δ) κατόπιν γνωμοδότησης αρμόδιου ιατρού εγγεγραμμένου σύμφωνα με τις διατάξεις του περί Εγγραφής Ιατρών Νόμου ότι υπάρχει αναπότρεπτος κίνδυνος για τη ζωή της εγκύου ή κίνδυνος σοβαρής βλάβης της σωματικής ή ψυχικής υγείας αυτής: Νοείται ότι, αν στις πιο πάνω περιπτώσεις η έγκυος είναι ανήλικη ή γυναίκα με νοητική αναπηρία, απαιτείται και η συναίνεση ενός από τους γονείς ή αυτού που έχει την επιμέλεια του προσώπου της ανήλικης ή της γυναίκας με νοητική αναπηρία».
Δρ Χρίστος Δημητρίου: Πρέπει να βρεθεί λύση
«Πρέπει να βρεθεί μια λύση ώστε να γίνεται σεβαστό το δικαίωμα του αναισθησιολόγου να αρνηθεί να συμμετάσχει σε χορήγηση αναισθησίας για προσωπικούς ή θρησκευτικούς λόγους, αλλά να γίνεται σεβαστό και το δικαίωμα της γυναίκας να προχωρήσει σε άμβλωση όταν το επιθυμεί και ο νόμος το επιτρέπει», δήλωσε στον «Φ» ο δρ Χρίστος Δημητρίου πρώην πρόεδρος της Αναισθησιολογικής Εταιρείας Κύπρου (για δύο θητείες, μέχρι τον Μάϊο 2022), κληθείς να σχολιάσει το θέμα που ήγειρε η Ειρήνη Χαραλαμπίδου.
«Όταν εργαζόμουν στην Αγγλία – πρόσθεσε – ο αναισθησιολόγος είχε το δικαίωμα να αρνηθεί να συμμετάσχει σε χορήγηση αναισθησίας και το τμήμα του στο νοσοκομείο, χωρίς να τον ρωτά «γιατί», έβρισκε άλλο αναισθησιολόγο να το κάνει. Είχες δικαίωμα να μη συμπεριληφθείς σε αυτή τη λίστα και πάντα υπήρχε τρόπος να βρεθεί κάποιος άλλος. Δεν χάθηκαν οι αναισθησιολόγοι. Αν δεν το κάνει ο ένας, θα το κάνει κάποιος άλλος και είναι δουλειά του Τμήματος στο Μακάρειο, να το διευθετήσει. Και δεν είναι απλώς θέμα θρησκευτικών πεποιθήσεων. Εγώ προσωπικά δεν έχω έντονες θρησκευτικές πεποιθήσεις, εντούτοις θα με ενοχλούσε να συμμετέχω σε αμβλώσεις για μια γυναίκα που π. χ. είναι απρόσεκτη και ήρθε για δεύτερη και τρίτη άμβλωση. Η άμβλωση δεν είναι τρόπος για να κάνεις αντισύλληψη. Κάποιες κοπέλες κάνουν άμβλωση με μεγάλη ευκολία, ενώ την ίδια στιγμή, πολλές άλλες κοπέλες προσπαθούν να κάνουν μωρό…»
