Τραγική η κατάσταση στις ορεινές κοινότητες – Ηλικιωμένη πέθανε αναμένοντας ασθενοφόρο
Ηλικιωμένη πέθανε στο σπίτι της σε ορεινή κοινότητα της Λευκωσίας περιμένοντας το μοναδικό ασθενοφόρο που καλύπτει τη συγκεκριμένη περιοχή.
Η σχετική καταγγελία υποβλήθηκε στο Παρατηρητήριο Δικαιωμάτων των Ασθενών της Ομοσπονδίας Συνδέσμων Ασθενών Κύπρου κατά τον μήνα Απρίλιο, ανέφερε στον «Φ» ο πρόεδρος της ΟΣΑΚ Χαράλαμπος Παπαδόπουλος επαναφέροντας στο προσκήνιοτην ανάγκη για «απεγκλωβισμό της διαδικασίας και προώθηση χωρίς άλλη καθυστέρηση του νομοσχεδίου που αφορά γενικά τη λειτουργία των ασθενοφόρων στην Κύπρο».
Η καταγγελία, όπως είπε ο κ. Παπαδόπουλος, «δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητη. Βεβαίως αντιλαμβανόμαστε ότι δεν είναι δυνατό να υπάρχει σε κάθε ορεινή κοινότητα ένα ασθενοφόρο. Αντιλαμβανόμαστε επίσης ότι την τελευταία δεκαετία έχουν λειτουργήσει αρκετοί νέοι σταθμοί στις απομακρυσμένες περιοχές αλλά δυστυχώς δεν μπορούμε να δεχθούμε ότι χάνουμε ανθρώπους επειδή το ασθενοφόρο ήταν σε άλλο περιστατικό. Υπογραμμίζουμε ότι η κατάσταση αυτή πρέπει να αλλάξει, να αναδιοργανωθεί το σύστημα παροχής υπηρεσιών ασθενοφόρων και να ακολουθήσει και η Κύπρος τα πρότυπα άλλων κρατών τα οποία εδώ και δεκαετίες διαθέτουν ανεξάρτητες αρχές οι οποίες εξοπλίζονται κατάλληλα, προγραμματίζουν, και αναλαμβάνουν μόνο τα επείγοντα περιστατικά. Με τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούν σήμερα τα ασθενοφόρα και με την ανυπαρξία νομοθεσίας η οποία με την αδειοδότηση και εισαγωγή και των ιδιωτικών ασθενοφόρων στο σύστημα, θα αποφορτίσει τα κρατικά ασθενοφόρα από τις απλές μεταφορές ασθενών οι οποίες αυτή τη στιγμή σπαταλούν πολύτιμο χρόνο, η κατάσταση θα βελτιωθεί σημαντικά και οι ασθενείς δεν θα κινδυνεύουν λόγω καθυστερήσεων».
Η καταγγελία υποβλήθηκε από την εγγονή της ηλικιωμένης. Σύμφωνα με αυτήν, η οικογένεια κάλεσε ασθενοφόρο στις 8:20 το βράδυ. Η υπηρεσία ασθενοφόρων, σύμφωνα με την ίδια, «μας ενημέρωσε ότι το πιο κοντινό μας ασθενοφόρο, που είναι στην Κλήρου, είναι ήδη σε άλλο περιστατικό και θα πρέπει να περιμένουμε να επιστρέψει. Μετά από λίγη ώρα και αφού η γιαγιά δεν είχε τις αισθήσεις της και δεν ανταποκρινόταν στις πρώτες βοήθειες που τις πρόσφερε μια νοσηλεύτρια (γειτόνισσα), επικοινώνησα ξανά με την υπηρεσία και με ένωσαν με το ασθενοφόρο. Ο οδηγός μας ενημέρωσε ότι ακόμη βρίσκεται στη Λακατάμια και θα πρέπει να κάνουμε υπομονή και να μην πανικοβαλλόμαστε. Το ασθενοφόρο έφτασε στο χωριό μας (Καμπί Φαρμακά) στις 9:25μ.μ. Ο ένας νοσηλευτής μας απολογήθηκε και εξήγησε ότι δεν μπορούσαν να έρθουν νωρίτερα γιατί το ασθενοφόρο ήταν στα Λατσιά. Η γιαγιά δυστυχώς όταν έφτασε το ασθενοφόρο ήταν νεκρή. Το πλήρωμα του ασθενοφόρου μας εξήγησε ότι και να υπήρχαν ελπίδες, η κατάσταση είναι μάλλον μη αναστρέψιμη αφού όπως αντιλαμβανόμαστε για μία ώρα η γιαγιά ήταν χωρίς ιατρική βοήθεια. Να πρέπει να απολογείται ο νοσηλευτής και να νιώθει άσχημα. Είναι απαράδεκτο ολόκληρη ορεινή περιοχή να καλύπτεται μόνο από ένα ασθενοφόρο. Αν ερχόταν το ασθενοφόρο σε 15-20 λεπτά ίσως η γιαγιά να ζούσε, μπορεί και όχι. Όμως ήταν πολύ τραγικό να είναι τα παιδιά της και τα εγγόνια της εκεί για μια ώρα και να πρέπει να κάνουν υπομονή βλέποντας τον δικό τους άνθρωπο στο πάτωμα χωρίς να ξέρουν τι άλλο να κάνουν».
Περιστατικά σαν αυτό, είπε συνεχίζοντας τις δηλώσεις του ο κ. Παπαδόπουλος, «σαφώς και δεν μπορούμε να τα αφήσουμε να περάσουν απαρατήρητα. Ως Ομοσπονδία Ασθενών έχουμε υποβάλει και συγκεκριμένες προτάσεις με εισηγήσεις και εναλλακτικές λύσεις για τον τρόπο με τον οποίο θα μπορούσε να οργανωθεί καλύτερα το σύστημα λειτουργίας των ασθενοφόρων στην Κύπρο. Βρισκόμαστε στην αναμονή και γνωρίζουμε ότι η Κυβέρνηση μελετά όλα τα σενάρια».
Η περίπτωση της ηλικιωμένης, «σίγουρα δεν είναι η μοναδική. Μπορεί η γυναίκα αυτή να πέθαινε ακόμα και αν μεταφερόταν στο νοσοκομείο. Κατανοούμε ότι για την λειτουργία σταθμών ασθενοφόρων λαμβάνονται υπόψη διάφορα κριτήρια όπως είναι, για παράδειγμα, το μέγεθος του πληθυσμού, η γεωγραφική θέση και οι ιδιαιτερότητες της κάθε περιοχής. Μια καλά οργανωμένη αρχή ασθενοφόρων όμως θα μπορούσε να επεκτείνει τον στόλο της, να έχει δικό της προϋπολογισμό, να κάνει δικό της προγραμματισμό κ.λπ.. Παράλληλα με την εφαρμογή της νομοθεσίας θα μπορέσουν και τα ιδιωτικά ασθενοφόρα να αποκτήσουν πιο ενεργό ρόλο στο σύστημα αφού θα αναλάβουν, βάσει των μέχρι σήμερα σχεδιασμών, τις μεταφορές μη επειγόντων περιστατικών».
Ως ΟΣΑΚ, είπε καταλήγοντας ο κ. Παπαδόπουλος, «έχουμε τοποθετηθεί πολλές φορές δημόσια επί του θέματος. Οι θέσεις μας είναι σταθερές. Αυτή τη στιγμή ο ΟΚΥπΥ επωμίζεται το κόστος της λειτουργίας της υπηρεσίας ασθενοφόρων και αποζημιώνεται βεβαίως ανάλογα από τον ΟΑΥ. Ένας πάροχος του ΓεΣΥ δηλαδή, έχει υπό την αρμοδιότητα του μια υπηρεσία που αφορά ολόκληρο το ΓεΣΥ. Αυτή είναι μια κατάσταση που πρέπει να αλλάξει. Μπορεί να δοθεί κάποια μεταβατική περίοδος για την εφαρμογή της νέας νομοθεσίας ώστε να γίνει σωστή προετοιμασία, αλλά, η νομοθεσία δεν μπορεί να περιμένει άλλο και να καθυστερούμε».
Στο τραπέζι και υφυπουργείο κρίσεων
Όπως αναφέρουν πληροφορίες του «Φ» ενώπιον του Προέδρου της Δημοκρατίας έχει τεθεί πριν από μερικούς μήνες και πρόταση για δημιουργία Υφυπουργείου κρίσεων υπό το οποίο θα μπορούσαν να ενταχθούν η Πυροσβεστική Υπηρεσία, η Πολιτική Άμυνα και η Υπηρεσία Ασθενοφόρων. Το μοντέλο αυτό εφαρμόζεται σε πολλά κράτη εντός και εκτός ΕΕ εδώ και αρκετές δεκαετίες. Ο Νίκος Χριστοδουλίδης έχει επίσης ενώπιον του και τον αρχικό σχεδιασμό του Υπουργείου Υγείας που αφορά την ίδρυση και λειτουργία ανεξάρτητης Εθνικής Αρχής Ασθενοφόρων. Τα πάντα βεβαίως, όπως πληροφορούμαστε περνούν από το Υπουργείο Οικονομικών το οποίο και στα τέλη του 2023 είχε δεχθεί δημόσια επίθεση από τους οργανωμένους ασθενείς για το ζήτημα των ασθενοφόρων. Υπενθυμίζεται ότι η ΟΣΑΚ όπως και όλοι οι υπόλοιποι εμπλεκόμενοι φορείς, πλην του ΟΚΥπΥ, υποστηρίζουν την ίδρυση ανεξάρτητης αρχής ενώ το Υπουργείο Οικονομικών επικαλούμενο οικονομικούς λόγους προτείνει τη λειτουργία ειδικού τμήματος στο Υπουργείο Υγείας ή την παραμονή της υπηρεσίας ασθενοφόρων στον Οργανισμό Κρατικών Υπηρεσιών Υγείας. Πριν από ένα εξάλλου χρόνο, το σχετικό νομοσχέδιο αποτέλεσε και αφορμή για έντονες διαφωνίες μεταξύ Υπουργείου Υγείας και Υπουργείου Οικονομικών και εκ τότε τα πάντα παραμένουν στάσιμα.