Μάριος Τόκας: Άγνωστες πτυχές από τη ζωή του
Το βιβλίο αυτό αναφέρεται στα παιδικά χρόνια του Μάριου, στις αγωνίες και απογοητεύσεις του μέχρι να εισχωρήσει στο δισκογραφικό κύκλωμα, στη συνάντηση του με τονΜίκη Θεοδωράκη, την αγάπη του για την Κύπρο, τα πολιτειακά αξιώματα που αρνήθηκε και στις τελευταίες στιγμές της ζωής του. Το βιβλίο διανθίζεται με σπάνιο φωτογραφικό υλικό.
«Η έκδοση αυτού του βιβλίου, σημειώνει ο Νίκος Τόκας, ήταν για εμένα στόχος ζωής, από την στιγμή που ο Μάριος τόσο πρόωρα και τόσο επώδυνα, μας είχε εγκαταλείψει, κτυπημένος από ένα επιθετικό καρκίνο. Συχνά πυκνά μάλιστα έλεγα σε φίλους (και το εννοούσα απόλυτα), ότι τότε μόνο θα ησυχάσω, εάν καταφέρω και ολοκληρώσω το βιβλίο αυτό, και δεν με ενδιαφέρει αν εκδοθεί μόνο σε ένα αντίτυπο.
Βίωσα έντονα και τις τελευταίες στιγμές του Μάριου. Προσπαθώ να μην θυμάμαι τίποτε από αυτές, δεν είναι όμως και το ευκολότερο πράγμα. Είχε εγκαταλειφθεί από όλο το στενό του περιβάλλον, στην ουσία πάλευε με τον θάνατο εντελώς μόνος. Σε στιγμή πλήρους ψυχολογικής κατάρρευσης, σε φάση που αδυνατούσε ακόμα και να καταπιεί, μου είχε πεί κατά λέξη:Νικολή, αν δεν τα καταφέρω, να με πάρετε εκεί που βρίσκεται η μάνα μας. Επομένως, όπως αντιλαμβάνεστε, νέος στόχος ζωής είναι να τον φέρουμε στην Κύπρο, δίπλα στους αγαπημένους μας γονείς. Πράγμα δύσκολο αλλά όχι αδύνατο».
Σημειώνει επίσης κάπου στο βιβλίο ο Νίκος Τόκας:
«Ποτέ δεν ζήτησε ο Μάριος να «εξαργυρώσει» με πολιτειακά αξιώματα (αν και κατά καιρούς τους προσφέρθηκαν) την όποιαδήποτε ασήμαντη καλλιτεχνική, ή άλλη του προσφορά (σαν τέτοια την θεωρούσε, μπροστά στο μεγαλείο της ψυχής και της θυσίας των ηρώων), προς τον τόπο και τους ανθρώπους του. Μάλιστα, ουδέποτε το διανοήθηκε να εκμεταλλευτεί με οποιοδήποτε τρόπο, την μετέπειτα φήμη και το καλλιτεχνικό του εκτόπισμα. Δεν θα ξεχάσω ποτέ, την τιμητική γι αυτό σίγουρα πρόταση που του έγινε από νεοκλεγέντα τότε Πρόεδρο της Δημοκρατίας, για να αναλάβει την θέση του πρέσβυ της Κύπρου στην Αθήνα. Δεν δυσκολεύτηκε να πεί το «όχι», και με πολλή ευγένεια απάντησε ότι «με τιμά και με κολακεύει η πρόταση σας, αλλά μην λησμονείτε ότι εγώ είμαι απλά ένας καλλιτέχνης». Μέχρι και υπουργείο του προτάθηκε, από άλλο νεοκλεγέντα Πρόεδρο, απορρίπτοντας ασυζητητί κι αυτό το ενδεχόμενο, επικαλούμενος, μεταξύ άλλων, και τις πολλαπλές επαγγελματικές κυρίως υποχρεώσεις του, στην Ελλάδα».
Ο συγγραφέας του βιβλίου Νίκος Τόκας, ειδική αναφορά κάνει και στους γονείς του, ιδιαίτερα στον πατέρα του Κύπρο, ο οποίος, όπως σημειώνει ήταν ο πρώτος άνθρωπος που αντιλήφθηκε το μουσικό ταλέντο Μάριου και ο οποίος μέσα από οικονομικές στερήσεις του δημιούργησε τις συνθήκες και προυποθέσεις να καλλιεργήσει αυτό του το ταλέντο.
«Ο πατέρας μας, Κύπρος Τόκας, υπήρξε πάντα ο άνθρωπος «πίσω» από τον Μάριο. Και παρέμεινε σταθερά δίπλα του, μέχρι τη στιγμή εκείνη που αισθάνθηκε ότι ο γιός του μπορούσε πλέον να πετάξει με τα δικά του φτερά για να πετύχει τους στόχους και τα όνειρα του. Ήταν ο πρώτος άνθρωπος, που αντιλήφθηκε το ταλέντο του Μάριου για τη μουσική, και ο μοναδικός που «προέβλεψε» (από ένστικτο; από διορατικότητα;) τη δύσκολη, αλλά επιτυχή μουσική πορεία που θα είχε στην Ελλάδα. Προεξοφλούσε τα βέλτιστα για τον Μάριο στον καλλιτεχνικό τομέα, αλλά συνοδεύοντάς τον, τον Σεπτέμβρη του 1975, στο λιμάνι της Λεμεσού, προτού να αναχωρήσει για την Αθήνα, όπου θα φοιτούσε στο Εθνικό Ωδείο και στη Φιλοσοφική Σχολή, μετά την 37μηνη θητεία του στον στρατό, με αυστηρό ύφος, τον είχε προειδοποιήσει:
«Μάριε, δεν έχω την παραμικρή αμφιβολία ότι στην Αθήνα θα διαπρέψεις καλλιτεχνικά. Κοίταξε όμως να μην καβαλήσεις το καλάμι! Γιατί, να το ξέρεις, αν αντιληφθώ κάτι τέτοιο, ο πρώτος που θα σε απαρνηθεί, θα είμαι εγώ…».
Δεν είναι βιογραφία…
Ο δημοσιογράφος Χρύσανθος Χρυσάνθου που είχε τη γενική επιμέλεια του βιβλίου, επισημαίνει, μεταξύ άλλων, στο δικό του σημείωμα:
«Όχι, δεν αποτελεί βιογραφία του Μάριου Τόκα αυτό το βιβλίο. Τα βασικά τα γνωρίζετε ήδη, γιατί αγαπήσατε κι εσείς τον Μάριο, όπως όλοι μας. Στις σελίδες, που ακολουθούν, θα διαβάσετε για γεγονότα και πτυχές του χαρακτήρα του Μάριου, που πιθανότατα δεν γνωρίζετε. Σ’ αυτό έγκειται η σημασία και η αξία του βιβλίου.
Ο Νίκος Τόκας, αδελφός του Μάριου, κατέγραψε διάφορα περιστατικά, όπως τα έζησε ο ίδιος. Από τα παιδικά τους χρόνια μέχρι τον τόσο άδικα πρόωρο χαμό του Μάριου. Καθόταν μπροστά στον ηλεκτρονικό υπολογιστή συναισθηματικά φορτισμένος, όταν ανάβλυζαν στο μυαλό του σκόρπιες, αλλά έντονες οι θύμησες. Στο βιβλίο προσθέσαμε και αναμνήσεις που καταθέτουν φίλοι και συνεργάτες του Μάριου. Όλοι ήθελαν κάτι να πουν για τον Μάριο που τόσο αγάπησαν.
Είναι γι’ αυτό που πιστεύω ότι το βιβλίο αυτό είναι μοναδικό στο είδος του. Δεν θα αφήσει κανένα αναγνώστη ασυγκίνητο».
Σημειώνεται ότι την γλωσσική επιμέλεια του βιβλίου έκανε η Μαίρη Σταυρινίδου-Ευθυμίου, την καλλιτεχνική επιμέλεια ο Χρήστος Αρβανίτης και τη διόρθωση κειμένων η Ειρήνη Μοδέστου.
Την Τρίτη στην Εστία η παρουσίαση του βιβλίουστη Δημοσιογραφική Εστία
Την Τρίτη 20 Φεβρουαρίου 2024 στις 7μ.μ στη Δημοσογραφική Εστία στη Λευκωσία θα παρουσιαστεί το βιβλίο μου «ΜΑΡΙΟΣ ΤΟΚΑΣ- Αγνωστες πτυχές από τη ζωή του». Θα μιλήσουν οι δημοσιογράφοι: Χρύσανθος Χρυσάνθου και Κώστας Βενιζέλος. Επίσης ο αδελφός του συνθέτη, δημοσιογράφος Νίκος Τόκας. Συντονιστής της εκδήλωσης ο εκπαιδευτικός και δημοσιογράφος Χριστάκης Ευσταθίου. Θα ακολουθήσει καλλιτεχνικό πρόγραμμα.