Συνεχίζεται το πάρτι ανόδου στην εγχώρια αγορά κατοικιών, με τις τιμές να απέχουν πλέον ελάχιστα από το ιστορικό υψηλό του 2008 πριν τη δημοσιονομική κρίση.
Η νέα διψήφια αύξηση κατά το γ’ τρίμηνο του 2023 έχει εκτοξεύσει την Ελλάδα στο παγκόσμιο top3 των χωρών με τον ισχυρότερο ρυθμό ετήσιας μεταβολής, αν και οι Έλληνες βλέπουν το… γλέντι από μακριά, αφού τον τόνο της ανόδου εξακολουθούν να δίνουν οι επενδυτικές κινήσεις των ξένων.
Πιο αναλυτικά, με βάση τον παγκόσμιο δείκτη που καταρτίζει η διεθνής εταιρεία εκτιμητών και συμβούλων ακινήτων Knight Frank, η ελληνική αγορά οικιστικών ακινήτων το γ’ τρίμηνο του 2023 κατατάσσεται στην 3η υψηλότερη θέση μεταξύ 56 χωρών όσον αφορά τον μέσο όρο ετήσιας αύξησης των ονομαστικών τιμών.
Συγκεκριμένα, ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής των τιμών των κατοικιών για το σύνολο της χώρας μας διαμορφώθηκε στο 11,9% την περίοδο Ιουλίου – Σεπτεμβρίου 2023, με τη σωρευτική αύξηση από το 2017 να φθάνει το 57,5%, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ).
Με βάση τον δείκτη τιμών διαμερισμάτων που καταρτίζει η ΤτΕ για το σύνολο της χώρας, η υψηλότερη τιμή του δείκτη παρατηρήθηκε το έτος 2008 (101,7) και στη συνέχεια ακολούθησε σταθερά καθοδική πορεία, για να καταγραφεί η χαμηλότερη τιμή το 2017 (59).
Έκτοτε, ο δείκτης τιμών διαμερισμάτων καταγράφει σταθερά ανοδική πορεία, ανερχόμενος σε 92,9 το γ’ τρίμηνο 2023, υπολειπόμενος μόλις κατά 8,65% από την υψηλότερη τιμή που έχει λάβει.
Όπως προκύπτει πάντως από τα στοιχεία της ΤτΕ, αυτή την περίοδο τη διαφορά στην αγορά κάνουν οι ξένοι επενδυτές, ενώ οι αγορές από Έλληνες είναι περιορισμένες και γίνονται με ίδια κεφάλαια. Δεδομένου λοιπόν ότι η αγορά παραμένει εξαρτημένη σε μεγάλο βαθμό από εισροές ξένων κεφαλαίων δεν αποκλείεται να υπάρξουν διορθώσεις.
Η Τουρκία στην κορυφή
Στην Τουρκία, ελέω και υψηλότατου πληθωρισμού, καταγράφεται ετήσια αύξηση των ονομαστικών τιμών κατά 89,2% το γ’ τρίμηνο του 2023, με αποτέλεσμα να διατηρεί την πρωτιά στην παγκόσμια κατάταξη. Να σημειωθεί μάλιστα ότι η αγορά κατοικιών της γειτονικής χώρας κατέχει συνεχώς την πρώτη θέση από το α’ τρίμηνο του 2020.
Εν γένει η νοτιοανατολική Ευρώπη κυριαρχεί στις πέντε πρώτες θέσεις της κατάταξης, με την Κροατία στη 2η θέση (+13,7%), την Ελλάδα, όπως προαναφέρθηκε στην 3η και τη Βόρεια Μακεδονία (+11,0%) στην 5η θέση. Μόνη «παραφωνία» η Κολομβία που κατατάσσεται στην 4η θέση του παγκόσμιου δείκτη.
Η Ιαπωνία είναι η χώρα με τις καλύτερες επιδόσεις στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού, με 6,3% ετήσια ανάπτυξη, ακολουθούμενη από την Ινδία (5,9%).
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι τιμές των κατοικιών σημείωσαν άνοδο 1,3% το γ’ τρίμηνο εξαιτίας της ανόδου των επιτοκίων των ενυπόθηκων δανείων, οδηγώντας σε προκλήσεις οικονομικής προσιτότητας.
Στο κάτω μέρος της κατάταξης βρίσκουμε τη Σουηδία (-11,1%), τη Σλοβακία (-10,1%), τη Φινλανδία (-9,6%) και το Χονγκ Κονγκ (-8,7%).
Γιατί συνεχίζεται το παγκόσμιο ράλι στις τιμές των κατοικιών
Οι τιμές των κατοικιών συνεχίζουν να αυξάνονται παγκοσμίως παρά τις προσπάθειες των κεντρικών τραπεζών να καταπολεμήσουν τον πληθωρισμό μέσω υψηλότερων επιτοκίων, επισημαίνεται από τους αναλυτές της Knight Frank.
Η μέση ετήσια αύξηση των τιμών ανέρχεται σε 3,5%, πλησιάζοντας κατά πολύ τον προ της πανδημίας 10ετή μέσο όρο του 3,7%.
Μεταξύ των 56 αγορών που παρακολουθούνται, οι 35 παρουσίασαν ετήσια αύξηση των τιμών, ενώ 21 σημείωσαν μείωση των τιμών.
Ο ρυθμός αύξησης των τιμών έφθασε στο 10,9% το α’ τρίμηνο του 2022, αλλά σημείωσε απότομη επιβράδυνση στο 2,2% το β’ τρίμηνο του τρέχοντος έτους.
Η άνοδος το τελευταίο τρίμηνο υποδηλώνει ενίσχυση της αύξησης των τιμών σε αρκετές αγορές, όπως η Ιρλανδία, η Σουηδία, το Ηνωμένο Βασίλειο και οι ΗΠΑ.
Οι αγορές αυτές έχουν διατηρήσει τις τιμές παρά το υψηλότερο κόστος για τους δανειολήπτες ενυπόθηκων δανείων, λόγω της έλλειψης διαθέσιμων προς πώληση ακινήτων.
Είναι αξιοσημείωτο ότι, παρά την ταχύτερη αύξηση των επιτοκίων στην ιστορία, οι τιμές των κατοικιών υποχώρησαν μόνο ελαφρώς στις αρχές του τρέχοντος έτους και έκτοτε συνεχίζουν να αυξάνονται και τώρα βρίσκονται 3,5% πάνω από το ανώτατο επίπεδό τους το 2022.
Παρά την ταχύτερη αύξηση των επιτοκίων στην ιστορία, οι τιμές των κατοικιών υποχώρησαν μόνο ελαφρώς
Ακόμα κι αν προσαρμοστούν με βάση τον πληθωρισμό, οι πραγματικές τιμές των κατοικιών είναι μόνο 2% κάτω από το ανώτατο επίπεδό τους του 2022, παρά τα υψηλότερα επιτόκια.
Η ανθεκτικότητα των τιμών των κατοικιών μπορεί να αποδοθεί στο περιορισμένο διαθέσιμο απόθεμα, την αυξημένη αποταμίευση των νοικοκυριών και ισχυρή αύξηση των μισθών, επισημαίνεται στην έκθεση της Knight Frank.
Ειδικότερα, σε χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, η αύξηση των μισθών ξεπερνά τα ποσοστά πληθωρισμού.
Ωστόσο, η πρωταρχική ανησυχία για τις αγορές που προκύπτει από την ανθεκτικότητα των τιμών των κατοικιών είναι η βραδύτερη ανάκαμψη του όγκου των πωλήσεων.
Σε όλες τις ανεπτυγμένες οικονομίες, οι πωλήσεις έχουν μειωθεί κατά 15% έως 25% από τις πρόσφατες κορυφές τους. Η απουσία διόρθωσης των τιμών υποδηλώνει ότι αυτός ο περιορισμός στη δραστηριότητα αναμένεται να διατηρηθεί, πιθανότατα το 2024 και ενδεχομένως μέχρι το 2025.
Ο όγκος πωλήσεων αναμένεται να ανακάμψει μόνο όταν οι τιμές μειωθούν σημαντικά, τονίζεται.
Σύμφωνα με τον Liam Bailey, παγκόσμιο επικεφαλής της Knight Frank για την έρευνα «Η ανθεκτικότητα των παγκόσμιων τιμών των κατοικιών προκαλεί έκπληξη υπό το πρίσμα του αυξανόμενου κόστους για τους δανειολήπτες ενυπόθηκων δανείων, ωστόσο οι ισχυρές αποταμιεύσεις, οι μισθολογικές αυξήσεις πάνω από τον πληθωρισμό και η χαμηλή προσφορά αποθεμάτων προς πώληση δρουν ως στηρίγματα της αγοράς.
Το μεγάλο ζήτημα για τις αγορές κατοικιών το 2024 θα παραμείνει η χαμηλή ρευστότητα, με τον όγκο των πωλήσεων να μειώνεται έως και κατά ¼ σε σύγκριση με το πρόσφατο υψηλό του. Μόνο μια στροφή προς χαμηλότερα επιτόκια θα τονώσει τη δραστηριότητα των πωλήσεων».
Πηγή: ΟΤ
