Όταν παλαιότερα ρωτούσε η στήλη κάποιους τεχνοκράτες «γιατί η Κύπρος έχει φθηνότερο ρεύμα από 5-6 χώρες με μεγαλύτερα ποσοστά διείσδυσης ΑΠΕ στην ηλεκτροπαραγωγή;» έπαιρνε συνήθως την απάντηση «επειδή οι ακριβότερες χώρες έχουν υψηλότερους φόρους». Ήθελαν να πουν ότι «αν η Κύπρος είχε τους ίδιους υψηλούς φόρους με άλλες χώρες, θα είχε πολύ ακριβότερο ρεύμα, αφού οι άλλες έχουν περισσότερα συστήματα ΑΠΕ».
Χώρια τα άλλα πλεονεκτήματα άλλων χωρών, έναντι της Κύπρου: απεγκλωβισμός από μαζούτ και ντίζελ, χρήση φυσικού αερίου, χρήσηκαι άλλων φθηνότατων ΑΠΕ πέραν των φωτοβολταϊκών και των ανεμογεννητριών, χρήση -από κάποιες-πολύ φθηνής πυρηνικής ενέργειας και πολλές ηλεκτρικές διασυνδέσεις.
Εμείς δεν έχουμε τίποτε απ’ αυτά. Και μας λένε πως όταν τα αποκτήσουμε, θα έχουμε και εμείς φθηνό ρεύμα.
Έλα όμως που τα τελευταία στοιχεία της Eurostat για το πρώτο εξάμηνο 2024 (ρεπορτάζ «Φ» την Κυριακή) δείχνουν πως η Κύπρος έχει από τους υψηλότερους φόρους (4ος υψηλότερος) στο ρεύμα στους 27; Άρα, το ότι έχει φθηνότερο ρεύμα από κάποιες χώρες δεν εξηγείται από τον χαμηλότερο, τάχα, φόρο.
Σύμφωνα με τη Eurostat, αν αφαιρεθούν όλοι οι φόροι στην οικιακή ηλεκτρική ενέργεια στις χώρες ΕΕ, η Κύπρος έχει φθηνότερο ρεύμα από 10 χώρες. Είναι η 11η πιο ακριβή. Με τους φόρους, είναι η 7η πιο ακριβή.
Και στην πλειοψηφία τουςοι χώρες με ακριβότερο ρεύμα έχουν μεγαλύτερη διείσδυση ΑΠΕ από την Κύπρο ή κινούνται στα ίδια επίπεδα.
Και δεν έχουν μόνο περισσότερη ή την ίδια παραγωγή από ΑΠΕ. Θυμίζω ότι έχουν και πυρηνική ενέργεια (κάποιες) και φυσικό αέριο (όλες) και (φθηνότερο) άνθρακα – λιγνίτη και χαμηλότερες επιβαρύνσεις από ρύπους και διασυνδέσεις να φαν κι οι κότες.
Ε, γιατί έχουν πιο ακριβό ρεύμα από εμάς εδώ, στου «διαόλου τη μάνα», που μείναμε (εμείς φταίμε, κανένας άλλος) μόνο με πετρέλαιο και καταφέραμε να έχουμε και το ακριβότερο ρεύμα από φωτοβολταϊκά;
Και πώς γίνεται να μας λένε κι από πάνω -ακόμα και πολύ αγαπητοί τεχνοκράτες- πως αν είχαμε παραπάνω ρεύμα από ΑΠΕ θα είχαμε και εμείς φθηνό ρεύμα; Την ώρα που χώρες με πολύ μεγαλύτερη παραγωγή από ΑΠΕ είναι ακριβότερες από την Κύπρο, αν εξαιρεθούν οι φόροι. Και την ώρα που το κόστος του ρεύματος στην Κύπρο εκτοξεύτηκε περίπου την ίδια εποχή που εκτοξεύτηκε η αξιοποίηση εμπορικών ΑΠΕ μέσω της Μεταβατικής Ρύθμισης. Και την ώρα που η φθηνότερη χώρα της ΕΕ στον ηλεκτρισμό είναι η Ουγγαρία, χώρα με ελαφρώς μικρότερη αξιοποίηση ΑΠΕ από την Κύπρο, αλλά με πολύ μεγάλη χρήση φθηνότατου φυσικού αερίου από Ρωσία.
Σύμφωνα με τη Eurostat, για το εξάμηνο του 2024 ο μέσος όρος κόστους του οικιακού ρεύματος στον τελικό καταναλωτή στις χώρες της ΕΕ ήταν 21.87 σεντς την κιλοβατώρα. Ξέρετε πόσο ήταν στην Κύπρο; Χαμηλότερο: 21.06 σεντς. Χωρίς τους φόρους, επαναλαμβάνουμε. Συγκρίνουμε, δηλαδή, καθαρό κόστος παραγωγής, συν κέρδος παραγωγού.
Ακριβότερες από την Κύπρο είναι η Ιρλανδία (38.56 σεντς την κιλοβατώρα), το Λουξεμβούργο (30.24), η Αυστρία (29.46), η Ολλανδία (28.99), η Γερμανία (28.06), η Τσεχία (25.74), η Ιταλία (24.51), το Βέλγιο (24.05), η Λετονία (22.61) και η Γαλλία 21.87.
Τι συμβαίνει και έχουν ακριβότερο ρεύμα από την Κύπρο 10 χώρες της ΕΕ που τηρούν τη φιλελεύθερη και πράσινη συνταγή του φθηνού ρεύματος και έχουν και στην πλειοψηφία τους και ανταγωνιστική αγορά;
Μήπως κάτι δεν πάει καλά με την τιμολόγηση της παραγωγής ΑΠΕ στην ΕΕ; Μήπως η μεγάλη παραγωγή ΑΠΕ επιβαρύνει την τελική τιμή στον καταναλωτή; Μήπως η ανταγωνιστική αγορά, όπως λειτουργεί σήμερα στην ΕΕ (target model), προάγει την κερδοσκοπία; Μήπως, με ένα διαφορετικό σύστημα εμπορίας πράσινου ηλεκτρισμού στην Κύπρο (π.χ. single buyer, με άφθονους παραγωγούς αλλά με μοναδικό προμηθευτή -μεσίτη- την ΑΗΚ, με ρυθμιζόμενες τιμές από ΡΑΕΚ και πλαφόν στο κέρδος -και με φυσικό αέριο για φθηνότερους ρύπους- θα ήταν πολύ καλύτερα τα πράγματα στην ηλεκτροπαραγωγή; Και για τους οικιακούς καταναλωτές (που σήμερα δεν επωφελούνται από τα εμπορικά ΑΠΕ, μόνο επιβαρύνονται) και για τους εμπορικούς – βιομηχανικούς.
Μήπως να ξανασκεφθούμε την ανάγκη ύπαρξης της Μεταβατικής Ρύθμισης και την εφαρμογή, τέλη του ’25, της ανταγωνιστικής αγοράς που εφαρμόζουν στην ΕΕ και γκρινιάζουν και οι κυβερνήσεις και οι καταναλωτές;
Για να μην γίνουν όλα ακόμα χειρότερα.
Πηγή: philenews.com
