Καρκίνος του προστάτη

Τι θα πρέπει να γνωρίζεις για το δεύτερο πιο συχνά διαγνωσμένο καρκίνο του αντρικού πληθυσμού;
Υπάρχει συμπτωματολογία που σχετίζεται με τη διάγνωση;

O καρκίνος του προστάτη (PCa) είναι ο δεύτερος πιο συχνά διαγνωσμένος καρκίνος στους άνδρες. Στην Ευρώπη αποτελεί την πιο συχνή μορφή καρκίνου στον ανδρικό πληθυσμό, παρόλα αυτά εάν διαγνωστεί σε πρώιμα στάδια παρουσιάζει υψηλά ποσοστά ίασης.

Παράγοντες που συμβάλλουν στην ανάπτυξη του καρκίνου του προστάτη

Ηλικία
Οικογενειακό ιστορικό / κληρονομικότητα
Εθνικότητα
Διατροφή
Παχυσαρκία / μεταβολικό σύνδρομο

Η διαγνωστική οδός στοχεύει στην έγκαιρη ανίχνευση του καρκίνου του προστάτη και γίνεται βάσει συμπτωματολογίας είτε μέσω προ συμπτωματικού ελέγχου (population-based screening). Ο αρχικός έλεγχος και προσέγγιση διενεργείται βάση των τιμών PSA με ανάλυση αίματος.

Σε περίπτωση που το PSA παρουσιάζει τιμές ανώτερες των φυσιολογικών ορίων ή συνεχόμενα αυξανόμενες τιμές σε συνεχόμενες μετρήσεις, θα πρέπει να διερευνάται περαιτέρω. Η δακτυλική εξέταση αποτελεί σημαντικό σημείο στην κλινική αξιολόγηση και θα πρέπει να διενεργείται σε κάθε ασθενή. Ο συνδυασμός τιμών PSA και δακτυλικής εξέτασης αυξάνει τη διάγνωση του καρκίνου.

Σε πρώιμα στάδια ο καρκίνος του προστάτη παραμένει ασυμπτωματικός, γι’ αυτό και είναι απαραίτητος ο έλεγχος μετά την ηλικία των 50. Σε άντρες που ανήκουν σε ομάδα υψηλού κινδύνου με οικογενειακό ιστορικό, δηλαδή πρώτου βαθμού συγγενή που διαγνώστηκε με καρκίνο του προστάτη, θα πρέπει ο έλεγχος να ξεκινά στην ηλικία των 45.

Εάν παρουσιάσει συμπτώματα τότε αυτά σχετίζονται κυρίως με

συμπτωματολογία κατώτερου ουροποιητικού (LUTS), όπως δυσχέρεια στην ούρηση, επιτακτική ούρηση, διακοπτόμενη ούρηση ή και μειωμένη ροή
αιμοσπερμία
αιματουρία
στυτική δυσλειτουργία
επίσχεση ούρων

Ο απεικονιστικός έλεγχος με χρήση μαγνητικής τομογραφίας ( multiparametric MRI) παρέχει λεπτομερώς την ανατομία του προστάτη ενώ με τη χρήση κατάλληλων λήψεων γίνεται δυνατή η εντόπιση ύποπτων περιοχών.

Αποτελεί τη σημαντικότερη απεικονιστική εξέταση και είναι ουσιώδης για την καλύτερη λήψη στοχευμένων βιοψιών (fusion biopsy) όπου και οδηγεί στη διάγνωση.

Αντιμετώπιση

Η επιλογή της θεραπείας περιλαμβάνει πολλούς παράγοντες όπως το στάδιο της νόσου, τα επίπεδα του ειδικού προστατικού αντιγόνου (PSA) και τα αποτελέσματα της βιοψίας (κατά σύστημα διαβάθμισης Gleason).

Οι συν νοσηρότητες και το προσδόκιμο ζωής του κάθε ασθενούς θα πρέπει να λαμβάνονται στα υπόψιν όσον αφορά την επιλογή της κατάλληλης θεραπείας.

Οι επιλογές του ασθενή βασίζονται στο στάδιο της νόσου και περιλαμβάνει τη

ριζική προστατεκτομή με επιλογή ρομποτικής χειρουργικής
την εξωτερική ακτινοβολία
βραχυθεραπεία
ορμονική θεραπεία όπου συχνά συνδυάζεται με ακτινοβολία

Η ενεργή παρακολούθηση (active surveillance) αποτελεί μια επιλογή σε ασθενείς με καρκίνο χαμηλού κινδύνου και η έναρξη θεραπείας ενδείκνυται εάν παρουσιαστούν σημάδια ανάπτυξης του καρκίνου. Ο έλεγχος γίνεται μέσω επαναλαμβανόμενων τιμών PSA, φυσικής εξέτασης , επανάληψη μαγνητικής τομογραφίας ή και επανάληψη βιοψιών.

Σήμερα με τον εντατικό προ συμπτωματικό έλεγχο οι περισσότεροι άνδρες με καρκίνο, εντοπίζονται σε αρχικά στάδια ενώ ακόμη η νόσος δεν έχει ξεφύγει από το όργανο προσφέροντας έτσι τη δυνατότητα για καλύτερη αντιμετώπιση.

Γράφει ο Δρ. Παντελής Μακρίδης – MD FEBUΟυρολόγος