Ισχυρές ελπίδες για την οικονομία της Τουρκίας έχουν για το 2024 ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και το οικονομικό του επιτελείο με επικεφαλής τον υπουργό Οικονομικών Μεχμέτ Σίμσεκ. Η προσπάθεια της Αγκυρας δεν θα είναι εύκολη δεδομένων των μεγάλων προκλήσεων που εξακολουθούν να υπάρχουν, όπως είναι ο υψηλός πληθωρισμός και η χαμηλή ισοτιμία της λίρας, αλλά τα τελευταία στοιχεία είναι θετικά για την πορεία της χώρας.
Η οικονομία της Τουρκίας παρουσίασε ανάπτυξη 4,5% πέρυσι και 4% το τέταρτο τρίμηνο του 2023 σε ετήσια βάση, όπως μόλις ανακοινώθηκε, ξεπερνώντας τις προσδοκίες των αγορών καθώς η ισχυρή εγχώρια ζήτηση αντιστάθμισε τις επιπτώσεις από τους καταστροφικούς σεισμούς και την επιβράδυνση στους κύριους εμπορικούς της εταίρους. Το ΑΕΠ της χώρας ξεπέρασε πλέον και τα 1,1 τρισ. δολάρια, ενώ επίσης οι ξένες επενδύσεις συνεχίζονται με αρκετά γοργούς ρυθμούς. Η ανάπτυξη της Τουρκίας το 2022 είχε φτάσει το 5,5%.
Προκλήσεις
Οι προκλήσεις παραμένουν αφού η ανάπτυξη αναμένεται να επιβραδυνθεί φέτος, καθώς εφαρμόστηκε επιθετικός κύκλος νομισματικής σύσφιγξης με βασική επιδίωξη να περιορίσει την εκτίναξη του πληθωρισμού. Οπως εκτιμάται από διεθνείς αναλυτές, η καταναλωτική ζήτηση των προηγούμενων μηνών ήταν αυξημένη από τις προσδοκίες ότι ο πληθωρισμός θα αυξηθεί κι άλλο και μπορεί τώρα να παρουσιάσει κάμψη. Για παρόμοιους λόγους, ως αντιστάθμισμα από νέα αύξηση των τιμών, αυξάνεται συνεχώς ο αριθμός των εγχώριων επενδυτών στο Χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης που κινείται έντονα ανοδικά.
Σε κάθε περίπτωση, η πιο αυστηρή νομισματική πολιτική που φαίνεται να συνεχίζει να ακολουθεί η κεντρική τράπεζα της χώρας λειτουργεί θετικά για τις διεθνείς αγορές που ελπίζουν σε πιο «ορθόδοξες» πολιτικές από την κυβέρνηση, προκαλώντας νέο ενδιαφέρον και από επενδυτές οι οποίοι μέχρι τα μέσα του 2023 είχαν εγκαταλείψει στο μεγαλύτερο μέρος τους τη χώρα.
Εισροές
Ο Σίμσεκ και οι συνεργάτες του κάνουν ό,τι μπορούν για να αντιμετωπίσουν οικονομικά προβλήματα δεκαετιών και θέλουν να δουν περισσότερες ξένες επενδύσεις το 2024 για να τονωθεί η οικονομία. Οι εισροές των λεγόμενων άμεσων ξένων επενδύσεων (FDI) στην Τουρκία ανήλθαν σε 10,6 δισεκατομμύρια δολάρια το 2023, όπως ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα στην Κωνσταντινούπολη η Διεθνής Ενωση Επενδυτών. Το 2022, οι εισροές αυτές είχαν ανέλθει σε περίπου 13,7 δισεκατομμύρια δολάρια. Ομως στις αρχές του 2023 η εφαρμογή αντισυμβατικής νομισματικής πολιτικής με μεγάλες μειώσεις επιτοκίων παρά τον υψηλό πληθωρισμό – για προεκλογικούς κυρίως λόγους – αποθάρρυνε τους ξένους επενδυτές.
Για να προσελκύσει ξανά την εμπιστοσύνη των ξένων επενδυτών, η χώρα από τον Ιούνιο του 2023 και μετά έκανε στροφή στη δημοσιονομική και νομισματική πολιτική και ξεκίνησε κύκλο μεγάλων αυξήσεων επιτοκίων από την εποπτεία του Σίμσεκ. Μεγάλο στοίχημα είναι τώρα να επιστρέψουν οι ξένοι, σε μια χρονική περίοδο που η Τουρκία αντιμετωπίζει διευρυνόμενο έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών και σημαντικά υποτιμημένο νόμισμα, ειδικά απέναντι στο δολάριο.
«Θα δούμε συνολικά ότι οι οικονομικές δυσκολίες θα αμβλυνθούν μέχρι το τέλος του έτους (του 2024) και πως θα αρχίσουμε να βελτιωνόμαστε ξανά από τον επόμενο χρόνο» ήταν ο αισιόδοξος τόνος που έδωσε ο Ερντογάν σε ομιλία του στα τέλη του περασμένου μήνα. Ο Ερντογάν, όντας και πρόεδρος του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP), διεξάγει εκστρατεία για τις επερχόμενες τοπικές εκλογές που θα διεξαχθούν στις 31 Μαρτίου.
Οι δείκτες δείχνουν μια πιο ισορροπημένη οικονομία και χαμηλότερο έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών, υποστήριξε από την πλευρά του ο υπουργός Οικονομικών Μεχμέτ Σίμσεκ σε χωριστές δηλώσεις. «Αναμένουμε μέτρια και ισορροπημένη ανάπτυξη το 2024, με την καθαρή εξωτερική ζήτηση να συμβάλλει θετικά στην ανάπτυξη» ήταν η εκτίμησή του.
