O χρόνος που έρχεται τυπικά επηρεάζεται από αυτόν που φεύγει. Χωρίζοντας τη σκέψη μας σε δύο μέρη, αυτό που αφορά την ελληνική οικονομία και αυτό που αφορά την ευρωπαϊκή και διεθνή οικονομία εντοπίζουμε για την Ελλάδα εννέα τάσεις ή γεγονότα που θα έχουν καθοριστική οικονομική παρουσία το 2024.
1 Η οικονομία βρίσκεται σε φάση εξισορρόπησης και σχετικής ανάπτυξης, και μάλιστα σε ρυθμό ανάπτυξης διπλάσιο της ευρωπαϊκής.
2 Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση του αριθμού των απασχολουμένων και τη μείωση του αριθμού των ανέργων, χωρίς πάντως ο αριθμός αυτός να είναι εντυπωσιακός.
3 Συνακόλουθα το ατομικό διαθέσιμο εισόδημα θα αυξηθεί και ο πληθωρισμός θα καμφθεί περαιτέρω στα όρια του επιθυμητού (+2%) ενώ το ποσοστό των επικίνδυνων προς φτωχοποίηση πολιτών θα μειωθεί.
4 Το πρωτογενές δημοσιονομικό ισοζύγιο θα είναι θετικό, ως ποσοστό του ΑΕΠ, στο πλαίσιο των νέων δημοσιονομικών ευρωπαϊκών κανόνων ενώ το κρατικό ισοζύγιο θα είναι ελαφρά αρνητικό.
5 Ως αποτέλεσμα το χρέος της γενικής κυβέρνησης, κατά Μάαστριχτ, θα αυξηθεί ελάχιστα και η σχέση του με το ΑΕΠ θα μειωθεί περαιτέρω, αν και όχι τόσο εντυπωσιακά όσο (λόγω πληθωρισμού) τα προηγούμενα χρόνια.
6 Αυτό οφείλεται στο ότι τα κρατικά έσοδα θα αυξηθούν περισσότερο απ’ όσο ο πληθωρισμός υποδηλώνοντας μια μεγέθυνση της φορολογικής βάσης.
7 Αντιθέτως οι δαπάνες θα αυξηθούν λιγότερο απ’ ό,τι τα έσοδα διατηρώντας υπό έλεγχο τα δημόσια οικονομικά.
8 Το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών θα διατηρηθεί ελεγχόμενα αρνητικό ίσως περισσότερο διευρυμένο σε σύγκριση με το 2023 παραμένοντας ένα πρόβλημα που αφορά την παραγωγική βάση της οικονομίας και τονίζοντας την ενεργειακή εξάρτηση της χώρας.
9 Ενας επιπρόσθετος λόγος που διατηρεί τις πιέσεις στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών είναι η πολύ σημαντική αύξηση των επενδύσεων. Αυτό είναι το μέγεθος που θα κάνει τη διαφορά το 2024. Μάλιστα πρόκειται για τις δημόσιες επενδύσεις και λιγότερο για τις ιδιωτικές, παρόλο που και αυτές εμφανίζονται με θετικό πρόσημο. Προφανώς το Ταμείο Ανάκαμψης, το ΕΠΣΑ ενεργοποιούνται σημαντικά αυξάνοντας τις θετικές πιέσεις σύγκλισης της ελληνικής με την ευρωπαϊκή οικονομία.
Στο εξωτερικό περιβάλλον αναμένουμεέξι κύριες τάσεις ή γεγονότα:
1 Την πορεία της ευρωπαϊκής οικονομίας που αναμένεται φθίνουσα υποτονική με κάποιες μειώσεις επιτοκίων.
2 Την εξισορρόπηση των τιμών της ενέργειας σε χαμηλά αυξητικά πάντως επίπεδα.
3 Τη μείωση του πληθωρισμού κοντά στα επιθυμητά επίπεδα.
4 Την πιθανότητα περαιτέρω ενεργοποίησης των γεωστρατηγικών εστιών αναταραχής στην Ουκρανία και στη Γάζα που θα αυξήσουν τον συστηματικό κίνδυνο. Η πιθανότητα γεωστρατηγικής αναταραχής στην Ανατολή (Κίνα – ΗΠΑ) είναι μακριά ακόμα.
5 Την ενεργοποίηση των πολιτικών κινδύνων που σχετίζονται κυρίως με τις ευρωπαϊκές και αμερικανικές εκλογές. Μπορεί η συνέπεια των πολιτικών αυτών ανατροπών να μην εκδηλωθεί μέσα στο 2024, αλλά η κατεύθυνση των συνεπειών τους θα εκδηλωθεί στα επόμενα έτη.
6 Τέλος, να σημειώσουμε ότι οι παραπάνω εκτιμήσεις διατυπώνονται χωρίς να λαμβάνονται υπόψη ο παράγοντας της τυχαιότητας και τα ακραία γεγονότα που ενδεχομένως εμφανιστούν. Συμπερασματικά το 2024 η μεγάλη εικόνα της οικονομίας θα μπορούσε να χαρακτηριστεί, υπό κανονικές συνθήκες, ένα αρκετά καλό έτος.
