Ενας συνδυασμός γεωπολιτικών εντάσεων και φιλοδοξιών για οικονομική αυτονομία παρακινεί τη Ρωσία, την Κίνα, την Ευρωπαϊκή Ενωση και άλλους να κινηθούν ταχύτερα για τη δημιουργία νέων νομισμάτων και χρηματοπιστωτικών συστημάτων. Αυτές οι εξελίξεις εγείρουν φυσικά ερωτήματα σχετικά με τον κεντρικό ρόλο του αμερικανικού δολαρίου στο παγκόσμιο εμπόριο και τη χρηματοδότηση – ερωτήματα που αναγκαστικά εμπλέκουν το μέλλον της υπάρχουσας διεθνούς τάξης.
Ο αντίκτυπος της γεωπολιτικής στις αγορές συναλλάγματος είναι σαφής. Τα ασφαλή νομίσματα, όπως το γιεν Ιαπωνίας, παρουσιάζουν σημαντικά κέρδη, ενώ η κατάσταση του ρωσικού ρουβλίου παραμένει αβέβαιη. Σε αναδυόμενες αγορές όπως η Τουρκία, οι ασταθείς πολιτικές και οι απότομες αλλαγές πολιτικής συντηρούν σημαντική νομισματική αστάθεια. Μια αποτυχία διαχείρισης του υψηλού εθνικού χρέους και της πολιτικής διαμάχης στις ΗΠΑ θα μπορούσε να οδηγήσει σε πτώση της παγκόσμιας εμπιστοσύνης στο αμερικανικό νόμισμα.
Αυτό που είναι νέο είναι τα ψηφιακά νομίσματα. Η στροφή προς ένα χρηματοπιστωτικό σύστημα βασισμένο σε κρύπτο, που λειτουργεί πέρα από τα παραδοσιακά ρυθμιστικά πλαίσια, έχει προφανώς τη δυνατότητα να διαβρώσει την ηγεμονία του δολαρίου. Η εμφάνιση των Bitcoin ETFs θα μπορούσε εύλογα να κατηγοριοποιηθεί ως προσπάθεια «θεσμοποίησης» και ελέγχου του Bitcoin μέσω αυτών των δομών. Αλλά η μάχη για την υπεροχή του νομίσματος είναι πολυμερής.
Παρόλο που αναγνωρίζουμε τις δυνατότητες των ψηφιακών περιουσιακών στοιχείων να ωφελήσουν το κοινό, πρέπει να αξιολογούμε προσεκτικά συγκεκριμένες χρήσεις και πλατφόρμες. Η πρόοδος προς την ευρεία υιοθέτηση ψηφιακών στοιχείων ενεργητικού πρέπει να αναλύεται συνεχώς για τις πιθανές επιπτώσεις.
Προς το παρόν, ένας από τους πρωτοπόρους στον αγώνα ψηφιακών περιουσιακών στοιχείων είναι η Κίνα. Το ψηφιακό ρεμπίμπι της, που εισήχθη ως πιλοτικό πρόγραμμα το 2020, θα μπορούσε να αποτελέσει τη βάση για ένα μη ελεγχόμενο από τις ΗΠΑ σύστημα διεθνών πληρωμών. Η Ρωσία έχει ήδη αυξήσει τη δική της εξάρτηση από το κινεζικό νόμισμα για να παρακάμψει τις κυρώσεις. Καλώς ήλθατε στη νέα εποχή του συναλλαγματικού ανταγωνισμού.
Οσο για το ποιο νόμισμα θα γίνει κυρίαρχο τα επόμενα χρόνια, εξαρτάται από την όρεξη των αμφισβητιών να ανταγωνιστούν το δολάριο. Ενα νόμισμα χωρών BRICS θα μπορούσε να τα πάει καλύτερα εάν υιοθετήσει ορισμένα στοιχεία έλλειψης και ελέγχου του πληθωρισμού. Αυτό που μένει να δούμε είναι ποια τάση θα κυριαρχήσει.
Ο Πάολο Τάσκα είναι οικονομολόγος και καθηγητής Financial Computing στο University College London. Είναι ιδρυτής του Centre for Blockchain Technologies στο UCL και του DLT Science Foundation