Γιατί το ένα αποτελεί προαπαιτούμενο του αλλού και που βρίσκεται η χρυσή τομή
Η ισορροπία μεταξύ εργασιακής και προσωπικής ζωής είναι μία πολύ λεπτή διαχωριστική γραμμή, σε ένα μεταβαλλόμενο πλαίσιο και συνάμα διαφορετική για τον καθένα, η οποία όμως μπορεί να επηρεάσει σοβαρά την ψυχική και σωματική μας υγεία, καθώς και την απόδοσή μας στην εργασία, σύμφωνα με τους ειδικούς. Μπορεί να υπάρξει χρυσή τομή μεταξύ εργασίας και προσωπικής ζωής; Πού πρέπει να μπαίνουν όρια, ώστε στην επικείμενη σύγκρουση, που στις μέρες μας είναι αναπόφευκτη λόγω των εργασιακών συνθηκών, να μετριάζονται οι συνέπειες της;
Με αφορμή και τη νέα νομοθεσία στην Ελλάδαγια την εξαήμερη εργασία και τον τρόπο που προωθήθηκε και επικοινωνήθηκε η νομοθεσία αυτή από το κυβερνών κόμμα της Νέας Δημοκρρατίας αλλά και τους υπουργούς της Κυβέρνησης, προσπαθήσαμε να θέσουμε στη ζυγαριά την ανάγκη για εργασία και το μερίδιο της προσωπικής ζωής στο κάδρο της ζωής ενός ανθρώπου.
Η συγκεκριμένη πρωτοβουλία της Ελληνικής Κυβέρνησης ξένισε αρκετούς ανά το παγκόσμιο και σχολιάστηκε από τα διεθνή μέσα ενημέρωσης με αρνητικό μέχρι πολύ αρνητικό τρόπο. Σε μια χώρα που φαίνεται πως ευημερούν τα «νούμερα» και οι αριθμοί, όπως κομπάζει η ελληνική Κυβέρνηση για την ελληνική οικονομία, φαίνεται ότι οι άνθρωποι και δη το ανθρώπινο δυναμικό της χώρας δεν τυγχάνουν της ανάλογης προσοχής.
Η ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής ορίζεται συνήθως ως ο χρόνος που αφιερώνει κάποιος στην εργασία, σε σχέση με τον χρόνο που αφιερώνει σε ό,τι είναι σημαντικό για αυτόν εκτός εργασίας, είτε αυτό είναι χρόνος με τους αγαπημένους του, είτε ενασχόληση με τα προσωπικά ενδιαφέροντα, χόμπι κ.τ.λ.
Οι ειδικοί των εταιρειών, δηλαδή οι υπεύθυνοι του ανθρώπινου δυναμικού και αυτοί που φτιάχνουν τον σχεδιασμό μιας επιχείρησης, αυτό προάγουν ως κουλτούρα των μεγάλων και ειδικά των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων, τουλάχιστον για τα επόμενα χρόνια. Κοινή διαπίστωση και από τις δύο όψεις του νομίσματος είναι ότι η διατήρηση της ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής βελτιώνει την απόδοση του υπαλλήλου, με σοβαρό αντίκτυπο και στο έργο που παράγει.
Το 2021, στοιχεία από έρευνα σε περισσότερους από 9.000 εργαζόμενους στο Ηνωμένο Βασίλειο έδειξαν ότι το 65% των ατόμων που αναζητούν εργασία δίνουν προτεραιότητα στην ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, έναντι των αμοιβών και των παροχών. Παρόμοια είναι η κατάσταση και στις ΗΠΑ: από 4.000 ερωτηθέντες στην έρευνα FlexJobs 2022 Career Pulse Survey, το 63% δήλωσε ότι θα επέλεγε την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, έναντι των καλύτερων αποδοχών.
Τι ακριβώς, λοιπόν, σημαίνει αυτός ο όρος για τους εργαζόμενους αυτή τη στιγμή; Ο ορισμός της ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής έχει αλλάξει δραματικά κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών, με την κατάρρευση των αυστηρών ωρών 9-5 και την αύξηση της εξ αποστάσεως εργασίας.
Το τι θεωρούν οι εργαζόμενοι ως ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής έχει διευρυνθεί με βάση τις δύο πιο πάνω έρευνες. Όλο και περισσότερο οι εργαζόμενοι λένε ότι η ισορροπία περιλαμβάνει ένα ολιστικά υγιές εργασιακό περιβάλλον, που επιτρέπει έναν ανοιχτό διάλογο μεταξύ εργαζομένων και εργοδοτών, μεταξύ άλλων. Αυτή η επικοινωνία τούς επιτρέπει να αντιμετωπίσουν την προσωπική τους ζωή στο πλαίσιο της καριέρας τους και να δημιουργήσουν τη ζωή που επιθυμούν και δεν αποτελεί πλέον μια εξίσωση που ταιριάζει σε όλους.
Καλέσαμε τρεις ψυχολόγους, με εμπειρία σε θέματα διαχείρισης εργασιακού άγχους, να μας δώσουν και τη ματιά του ειδικού σε μια ολoένα και πιο δύσκολη εξίσωση.
ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΚΕΑΣ
ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ (ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΨΥΧΟΛΟΓΩΝ) EMDR PRACTITIONER UNDER SUPERVISION (EMDR HELLAS) ΕΙΔΙΚΟΣ ΣΥΣΤΗΜΙΚΟΣ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΥΤΗΣ
Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΟΡΙΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΤΕΥΞΗ ΜΙΑΣ ΑΡΜΟΝΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ ΜΕΤΑΞΥ ΕΡΓΑΣΙΑΚΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗΣ ΖΩΗΣ
Στη σημερινή εποχή, η οποία είναι προσανατολισμένη στην επίδοση και την επιτυχία και απαιτεί να είναι κανείς συνεχώς διαθέσιμος, τα άτομα συχνά ωθούνται πέρα από τα όριά τους, έτσι τα όρια μεταξύ εργασίας και προσωπικής ζωής γίνονται δυσδιάκριτα. Αυτή η συνεχής πίεση για επίδοση και διαθεσιμότητα μπορεί να οδηγήσει σε χρόνιο στρες και εξουθένωση.
Η συστημική θεωρία βλέπει τα όρια ως βασικές δομές που ορίζουν και ρυθμίζουν τις αλληλεπιδράσεις μέσα στις σχέσεις και τα συστήματα. Τα όρια καθορίζουν ποιες πληροφορίες και συμπεριφορές επιτρέπονται μέσα σε ένα σύστημα, βοηθώντας στη διατήρηση μιας υγιούς ισορροπίας. Μέσα στις οικογένειες και τους οργανισμούς, οι ιεραρχικές δομές και τα υποσυστήματα χρειάζονται σαφώς καθορισμένα όρια για να λειτουργήσουν αποτελεσματικά. Τα σαφή όρια διασφαλίζουν ότι οι ρόλοι και οι ευθύνες είναι κατανοητά, μειώνοντας τη σύγκρουση ρόλων και το άγχος.
Τα υγιή όρια είναι ευέλικτα και διαπερατά, επιτρέποντας την κατάλληλη ανταλλαγή πληροφοριών και τη διατήρηση διακριτών ρόλων. Βοηθούν τα άτομα να διαχειρίζονται αποτελεσματικά την προσωπική και επαγγελματική ζωή, δημιουργώντας σαφείς διακρίσεις μεταξύ των διαφόρων τομέων της ζωής. Αντίθετα, τα μη υγιή όρια μπορεί να είναι είτε πολύ άκαμπτα είτε πολύ διάχυτα. Τα άκαμπτα όρια οδηγούν σε απομόνωση και έλλειψη επικοινωνίας, ενώ τα διάχυτα όρια οδηγούν σε συγχώνευση, όπου τα άτομα χάνουν την αίσθηση του εαυτού τους στις αλληλεπιδράσεις τους.
Θέσπιση Σαφών Ορίων: Είναι χρήσιμο να ορίσετε συγκεκριμένες ώρες για εργασία και προσωπικές δραστηριότητες. Διασφαλίστε ότι οι εργασιακές υποχρεώσεις δεν καταπατούν τον προσωπικό χρόνο και το αντίστροφο. Τα σαφή όρια βοηθούν στην πρόληψη της εξάντλησης και ενισχύουν την αίσθηση του ελέγχου.
Επικοινωνία: Επικοινωνήστε ξεκάθαρα τα όριά σας στους συναδέλφους και την οικογένειά σας. Η ειλικρινής και ξεκάθαρη επικοινωνία βοηθά στη διαχείριση των προσδοκιών και μειώνει την πιθανότητα συγκρούσεων που προκύπτουν από παραβιάσεις των ορίων.
Αυτογνωσία και προσαρμοστική ρύθμιση ορίων: Η τακτική αξιολόγηση και προσαρμογή των ορίων για την αντιμετώπιση των μεταβαλλόμενων συνθηκών βοηθά στη διαχείριση των απαιτήσεων της εργασίας και της προσωπικής ζωής, επιτρέποντας στα άτομα να μετατοπίσουν την εστίαση ανάλογα με τις ανάγκες. Για παράδειγμα, ο καθορισμός αυστηρότερων ορίων κατά τη διάρκεια περιόδων εργασίας υψηλού στρες μπορεί να βοηθήσει στη διατήρηση της παραγωγικότητας, ενώ η χαλάρωσή τους κατά τη διάρκεια του προσωπικού χρόνου ενθαρρύνει τη χαλάρωση και τη σύνδεση.
Η θεραπεία EMDR, ενώ χρησιμοποιείται κυρίως για την επεξεργασία τραύματος, προσφέρει επίσης πολύτιμα εργαλεία για τη διαχείριση του στρες και τη διατήρηση υγιών ορίων. Βοηθά τα άτομα να επανεπεξεργαστούν δυσάρεστα γεγονότα και πεποιθήσεις, που συχνά αποτελούν τη βάση της κακής διαχείρισης των ορίων.
Αντιμετώπιση θεμάτων ορίων που σχετίζονται με το τραύμα: Το τραύμα μπορεί να οδηγήσει σε δυσλειτουργικά όρια, όπως δυσκολία να πούμε «όχι» ή υπερβολική ανάγκη για έλεγχο. Το EMDR βοηθά τα άτομα να επεξεργαστούν αυτά τα υποκείμενα ζητήματα, προωθώντας υγιέστερες συμπεριφορές καθορισμού ορίων. Για παράδειγμα, ένα άτομο που αισθάνεται υποχρεωμένο να εργαστεί υπερβολικά μπορεί, μέσω του EMDR, να αντιμετωπίσει προηγούμενες εμπειρίες που οδηγούν σε αυτή τη συμπεριφορά, οδηγώντας σε πιο ισορροπημένες εργασιακές συνήθειες.
Ενίσχυση της αυτογνωσίας και της αυτορρύθμισης: Το EMDR ενισχύει την αυτογνωσία και την αυτορρύθμιση. Με την επεξεργασία των συναισθηματικών ερεθισμάτων και των αντιδράσεων στο στρες, τα άτομα μπορούν να διαχειριστούν καλύτερα τις αντιδράσεις τους και να θέσουν τα κατάλληλα όρια σε διάφορες καταστάσεις.
Ενίσχυση της ανθεκτικότητας: Το EMDR μπορεί να ενισχύσει την ανθεκτικότητα, βοηθώντας τα άτομα να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικότερα τις απαιτήσεις της εργασίας και της προσωπικής ζωής. Τα ανθεκτικά άτομα είναι καλύτερα εξοπλισμένα για να αντιμετωπίζουν τις προκλήσεις των ορίων, διατηρώντας την ευημερία τους παρά τις εξωτερικές πιέσεις.
Αυτές οι ιδέες και στρατηγικές υπογραμμίζουν τη σημασία των ορίων για την επίτευξη μιας αρμονικής ισορροπίας μεταξύ εργασιακής και προσωπικής ζωής, που σέβεται τις προσωπικές ανάγκες και τις επαγγελματικές ευθύνες, προωθώντας τη συνολική ευημερία και ικανοποίηση.
Fryszer, A., & Schwing, R. (2023). Handbook of systemic psychotherapy. Gottingen, Germany: Vandenhoeck & Ruprecht. Han, B. (2015). The Burnout Society. (E. Butler, Trans.). Stanford: Stanford University Press. Shapiro, F. (2018). Eye movement desensitization and reprocessing (EMDR) therapy, third edition: Basic principles, protocols, and procedures (3rd ed.). New York, NY: Guilford Publications.
ΝΤΙΑ ΓΕΩΡΓΑΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ, BSC, MA ΚΛΙΝΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΕΙΔΙΚΗ ΣΥΣΤΗΜΙΚΗ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΥΤΡΙΑ
Η ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΣΤΑΘΕΡΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ
Η ενήλικη ζωή είναι κυρίως μια «φάση αιχμής», κατά την οποία καλούμαστε να διαχειριστούμε τις συνεχόμενες ανάγκες της εργασίας, της φροντίδας των παιδιών, της συντροφικής μας σχέσης, των ηλικιωμένων συγγενών, των κοινωνικών μας δεσμών.
Παρόλο που ζούμε σε μια κοινωνία που έχει κανονικοποιήσει πολλές ανισορροπίες, οι άνθρωποι συνήθως επιθυμούμε και επιδιώκουμε την ισορροπία. Εξάλλου, η απουσία της στους πιο πάνω τομείς μπορεί να δημιουργήσει προβληματικές καταστάσεις, όπως: κακή σωματική και ψυχική υγεία, παραμέληση σημαντικών σχέσεων, μειωμένη απόδοση στα καθήκοντα της εργασίας και τις ανάγκες του σπιτιού, συνεχές στρες λόγω έλλειψης χρόνου, κόπωση και ευερεθιστότητα, μια γενική αίσθηση ότι η ζωή μας προσπερνάει.
Η ισορροπία όμως δεν είναι μια σταθερή κατάσταση που μπορούμε να κατακτήσουμε κάποια στιγμή και να διατηρήσουμε για πάντα. Πρόκειται περισσότερο για μια δυναμική διαδικασία την οποία χρειάζεται να επανα-διαπραγματευόμαστε ανά διαστήματα, καθώς οι συνθήκες, οι ανάγκες και οι επιθυμίες μας αλλάζουν συνεχώς.
Μια πρόσκληση είναι να «πλέουμε» σε αυτή τη δυναμική διαδικασία εξισορρόπησης με μια στάση ενσυνειδητότητας (mindfulness), δηλαδή με πλήρη παρουσία στην κάθε στιγμή, παρατηρώντας την εμπειρία μας χωρίς κρίση. Η στάση αυτή είναι ζωτικής σημασίας για την ψυχική και συναισθηματική μας υγεία, τη συνειδητοποίηση των αναγκών και των ορίων μας και την πρόληψη της εξουθένωσης.
ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ:
Η ενσυνείδητη αναπνοή και ο διαλογισμός μπορούν να μειώσουν σημαντικά τα επίπεδα άγχους, να ενισχύσουν τη συναισθηματική ρύθμιση και να βελτιώσουν τη συγκέντρωση. Συμβάλλουν στη δημιουργία μιας σαφούς διάκρισης μεταξύ εργασίας και προσωπικού χρόνου, επιτρέποντάς μας να απομακρυνθούμε από την εργασία όταν είμαστε στο σπίτι και το αντίθετο.
Πρακτικές όπως η ανίχνευση σώματος μάς βοηθούν να αποκτήσουμε μεγαλύτερη επίγνωση των σωματικών αισθήσεων και να απελευθερώσουμε την ένταση που είναι αποθηκευμένη στο σώμα. Αυτό προάγει τη χαλάρωση και μπορεί να αποτρέψει τη διάχυση του εργασιακού άγχους στην προσωπική ζωή.
Η ενσυνειδητότητα μάς ενθαρρύνει να συμμετάσχουμε πλήρως σε ό,τι κάνουμε, είτε πρόκειται για εργασία είτε για δραστηριότητες με την οικογένεια μας. Αυτή η εστίαση στην παρούσα στιγμή ενισχύει την παραγωγικότητα και την ποιότητα των αλληλεπιδράσεων.
Η ενσυνειδητότητα μάς διδάσκει να παρατηρούμε τις σκέψεις και τα συναισθήματά μας χωρίς κριτική. Αυτό βοηθά στη μείωση των συναισθηματικών επιπτώσεων του εργασιακού άγχους και των προσωπικών συγκρούσεων, καλλιεργώντας μια ισορροπημένη και συμπονετική προσέγγιση για τον εαυτό μας και τους άλλους.
Η ενσυνειδητότητα μάς ενθαρρύνει να αναγνωρίσουμε τα προσωπικά μας όρια. Αυτή η αναγνώριση είναι απαραίτητη για την αποτελεσματική επικοινωνία των ορίων στους άλλους, αλλά και για τον καθορισμό ορίων γύρω από τις ώρες εργασίας και τον προσωπικό χρόνο, διασφαλίζοντας ότι οι εργασιακές ευθύνες δεν κατακλύζουν την προσωπική μας ζωή.
Με την ενσωμάτωση της ενσυνειδητότητας στην καθημερινότητά μας, μπορούμε να αναπτύξουμε μια μεγαλύτερη αίσθηση παρουσίας, να μειώσουμε το άγχος και να δημιουργήσουμε μια πιο αρμονική και ειρηνική συνύπαρξη των διαφόρων πτυχών της ζωής μας.
ΕΙΡΗΝΗ
Νομίζεις ότι η ειρήνη χρειάζεται ένα τέλος στον πόλεμο;
Ή οι τίγρεις να τρώνε μόνο λαχανικά;
Μήπως η ειρήνη χρειάζεται την απουσία από το αφεντικό σου, το σύζυγό, τον εαυτό σου;
Πιστεύεις ότι η ειρήνη θα έρθει σε κάποιο άλλο μέρος από ότι εδώ;
Σε κάποια άλλη στιγμή από το τώρα;
Σε κάποια άλλη καρδιά από τη δική σου;
Ειρήνη είναι αυτή η στιγμή, χωρίς κρίση.
Αυτή η στιγμή στο χώρο της καρδιάς όπου τα πάντα, όσα υπάρχουν, είναι ευπρόσδεκτα.
Ειρήνη είναι αυτή η στιγμή, χωρίς τη σκέψη ότι τα πράγματα
Θα έπρεπε να είναι διαφορετικά
Ότι θα έπρεπε να αισθάνεσαι κάτι άλλο
Ότι η ζωή σου θα έπρεπε να ξεδιπλωθεί σύμφωνα με τα σχέδιά σου.
Ειρήνη είναι αυτή η στιγμή χωρίς κρίση.
Αυτή η στιγμή στο χώρο της καρδιάς
Όπου τα πάντα, όσα υπάρχουν, είναι ευπρόσδεκτα.
Dorothy Hunt
Kabat-Zinn, Jon. (2013). Full catastrophe living : using the wisdom of your body and mind to face stress, pain, and illness. New York:Bantam Books.
Woods, S. L., & Rockman, P. (2021). Mindfulness-based stress reduction: Protocol, practice, and teaching skills. New HarbingerPublications, Inc.
ΣΟΦΙΑ ΠΕΤΤΕΜΕΡΙΔΟΥΠΑΙΔΟΨΥΧΙΑΤΡΟΣ ΣΥΣΤΗΜΙΚΗ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΥΤΡΙΑ
TΑ ΟΡΙΑ ΜΕΤΑΞΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗΣ ΖΩΗΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΕΥΕΛΙΚΤΑ ΚΑΙ ΕΥΚΑΜΠΤΑ
Στη σημερινή εποχή των γρήγορων ρυθμών και του ανταγωνισμού, η σύγκρουση μεταξύ της εργασίας και της προσωπικής ζωής είναι ολοένα και συχνότερη. Είναι επομένως ζητούμενο να υπάρξει η πολυπόθητη αυτή ισορροπία, καθώς η δυσαρμονία τους επηρεάζει σημαντικά την σωματική αλλά και τη ψυχική υγεία λόγω του έντονου άγχους που προκαλεί. Είναι αποδεκτό ότι το άγχος είναι παράγοντας κινδύνου για όλες τις ψυχικές ασθένειες αλλά και για σωματικές ασθένειες, όπως ο καρκίνος και τα αυτοάνοσα νοσήματα.
Η οριοθέτηση είναι μια δεξιότητα επίσης σημαντική για την ψυχική και συναισθηματική υγεία. Με τη σαφή χρονική αλλά και χωρική οριοθέτηση μεταξύ εργασίας και προσωπικής ζωής η ισορροπία είναι περισσότερο εφικτή. Για την ανάπτυξη αυτή της δεξιότητας χρειάζεται να κατανοούμε τον εαυτό μας, να αναγνωρίζουμε τις ανάγκες και τα όριά μας και να είμαστε έτοιμοι να τα επικοινωνούμε με σαφήνεια και αποτελεσματικότητα.
Η χρυσή τομή μεταξύ εργασίας και προσωπικής ζωής είναι διαφορετική για τον καθένα αλλά και τις συνθήκες κάθε φορά που καλείται κάθε φορά να αντιμετωπίσει. Στην πορεία της ζωής χρειάζεται να έχουμε υπόψη μας ότι κάθε χρονική στιγμή η ισορροπία μεταξύ εργασίας και προσωπικής ζωής διαφέρει ανάλογα με τις προσωπικές ανάγκες του καθενός. Έτσι, μπορεί άλλοτε η εργασία να υπερέχει εις βάρος της προσωπικής ζωής και άλλοτε το αντίθετο.
Παραδείγματος χάριν, ένα νέο μέλος στην οικογένεια είναι ένας σημαντικός παράγοντας απορρύθμισης αυτής της ισορροπίας για όλα τα μέλη της, τα οποία χρειάζονται χρόνο ώστε να καταφέρουν να προσαρμοστούν στις νέες συνθήκες.
Έτσι, τα όρια μεταξύ προσωπικής ζωής και εργασίας χρειάζεται να είναι ευέλικτα και εύκαμπτα. Δηλαδή, να τους δίνεται επαρκές χρονικό διάστημα μετά από μία απορρύθμιση ώστε να επαναπροσδιοριστούν. Αυτό είναι κάτι που η σημερινή κοινωνία δύσκολα αποδέχεται, καθώς ο υπάλληλος δεν θα είναι τόσο παραγωγικός στο μεταβατικό αυτό στάδιο. Μακροπρόθεσμα, όμως, και με την επίτευξη ισορροπίας, η αποδοτικότητα στην εργασία θα έχει αυξηθεί αλλά και η ευημερία σε προσωπικό επίπεδο θα έχει επιτευχθεί, καθώς η ισορροπία μεταξύ τους εμπεριέχει και το αίσθημα της ικανοποίησης που δίδεται από την εργασία και την προσωπική ζωή.
Αν το γνωρίζουμε αυτό και υποδεχόμαστε τις αλλαγές, οι οποίες εμπεριέχουν δυσκολίες, σαν μια πρόκληση που αν καταφέρουμε να την αξιοποιήσουμε σωστά, τότε αυτές θα είναι ευεργετικές για την εξέλιξή μας. Σημαντικό είναι να ορίσει ο καθένας τι είναι σημαντικό σε κάθε φάση στην προσωπική και επαγγελματική του ζωή και εκεί να επικεντρωθεί ώστε να είναι αποτελεσματικός. Η κατάρτιση και οργάνωση χρονοδιαγράμματος με αρκετό χρόνο για εργασία, προσωπικό χρόνο και αλλά και ξεκούραση είναι κάποιοι πρακτικοί τρόποι που μπορεί να βοηθήσουν σε αυτή την περίπτωση ώστε να επέλθει ισορροπία.
Το υποστηρικτικό περιβάλλον (οικογένεια, φίλοι) έχει επίσης σημαντικό ρόλο ώστε να επιτευχθεί η ισορροπία μεταξύ της προσωπικής και επαγγελματικής ζωής και καλό θα ήταν να αξιοποιείται όταν υπάρχει η δυνατότητα.
Είναι γνωστό ότι τα μοτίβα συμπεριφοράς και διαχείρισης του άγχους μεταδίδονται στα παιδιά από τους γονείς μέσω και επιγενετικών μηχανισμών και αυτό καθιστά την προσπάθεια των γονέων για επίτευξη ισορροπίας μεταξύ της προσωπικής και επαγγελματικής ζωής πολύ σημαντική. Η προσπάθειά τους αυτή ίσως είναι ένα σημαντικό μάθημα ζωής που μεταδίδεται στα παιδιά με τρόπο αθόρυβο αλλά εξίσου σημαντικό για τη δική τους ζωή και τη διαμόρφωση της δικής τους πορείας.
Η ψυχική ισορροπία θα μπορούσε να κατανοηθεί από την δυνατότητά κάποιου να εργάζεται, να αγαπά και να χαίρεται.
Έτσι, η ισορροπία επαγγελματικής και προσωπικής ζωής όντως παίζει πολύ σημαντικό ρόλο και στη διαμόρφωση της ψυχικής ισορροπίας αλλά και ο τρόπος με τον οποίο επιτεύχθηκε αποτελεί ένα σημαντικό μάθημα ζωής για τους επόμενους.
ΑΠΟ ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ INSIDER ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ
Πηγή: philenews.com
