Σημαντικές επενδύσεις ύψους €21,6 δισ. απαιτούνται κατά την περίοδο 2024 – 2030 για την επίτευξη συγκεκριμένων ενεργειακών και κλιματικών στόχων για την υλοποίηση του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα. Ωστόσο, για την πλήρη εφαρμογή του συνόλου των πολιτικών και μέτρων, το κόστος συμμόρφωσης θα το επωμιστούν οι φορολογούμενοι πολίτες της Δημοκρατίας. Με την εναρμόνιση της Κυπριακής Δημοκρατίας με τη νομοθετική δέσμη «Fit for 55» της Κομισιόν, αυξήθηκε ο εθνικός στόχος μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου της Κύπρου από 24% σε 32% μέχρι το 2030 στους τομείς των αποβλήτων, τις μεταφορές, τη βιομηχανία και τα κτήρια και τέθηκαν πιο απαιτητικοί στόχοι για τις ΑΠΕ και την ενεργειακή απόδοση.
Επομένως, στα μέτρα που έχουν ήδη αποφασιστεί θα ενταχθούν τρία πρόσθετα με σκοπό την επίτευξη των στόχων της Κύπρου με στόχο όχι να φθάσουμε στο 32%, αλλά από το 21,6% που βρισκόμαστε σήμερα να πάμε στο 25,9%.
Η αδυναμία της Κύπρου να επιτύχει τον στόχο του 32% μείωσης των εκπομπών ΑτΘ που είναι ο εθνικός στόχος είναι δεδομένη. Το κόστος για την αγορά των δικαιωμάτων για το υπόλοιπο 7% εκτιμάται σε €300 εκατ. συνολικά για την περίοδο 2021-2030, με εκτιμώμενη τιμή €85/τόνο CO2.
Τα τρία νέα μέτρα αφορούν α) στην αύξηση του ποσοστού βιοκαυσίμων στα καύσιμα κίνησης, β) μη περαιτέρω αύξηση του πληθυσμού των αγελάδων καιγ) στην πλήρη υλοποίηση των πολιτικών για τη διαχείριση των δημοτικών αποβλήτων.
Το μέτρο «αύξηση του ποσοστού βιοκαυσίμων στα καύσιμα κίνησης», συμβάλλει στην επίτευξη του στόχου μείωσης εκπομπών ΑτΘ για το 2030 κατά 1,7%. Συνοπτικά το μέτρο προβλέπει προσθήκη βιοκαυσίμων στο 5% κατ’ όγκο στην βενζίνη την περίοδο 2028-2030 και σταδιακή αύξηση από το 2027 των βιοκαυσίμων στο πετρέλαιο κίνησης από 7,8% σε 17,6% κατ’ όγκο το 2030. Με βάση τους σχεδιασμούς, η αύξηση του ποσοστού βιοκαυσίμων στο πετρέλαιο κίνησης από 7,8%σήμερα, θα αυξηθεί το 2027 σε 10,2% και σταδιακά θα αυξηθεί στο 17,6% μέχρι το 2030. Στη βενζίνη που σήμερα δεν περιέχει βιοκαύσιμα, θα προστεθεί βιοκαύσιμο στο 5% από το 2028 και το ποσοστό αυτό θα παραμείνει καθ’ όλη την περίοδο 2028-2030. Αυτό θα οδηγήσει σε μείωση εκπομπών κατά 191 kt CO2 στην περίοδο 2027-2030, που αντιστοιχεί σε περαιτέρω μείωση των εκπομπών κατά 1,7% το 2030 σε σχέση με το προσχέδιο της αναθεώρησης του ΕΣΕΚ, καθώς και σε επίτευξη των δύο υποχρεωτικών στόχων για τις ΑΠΕ νοουμένου ότι διεισδύσουν 85.000 ηλεκτρικά οχήματα μέχρι το 2030. Το όφελος για τη χώρα από την αυξημένη ανάμιξη βιοκαυσίμων έως το 2030 αναμένεται να ανέλθει σε €26,7 εκατ., έναντι κόστους €52,5 εκατ. Συμπερασματικά, το καθαρό κόστος για όλη την περίοδο 2027-2030 υπολογίζεται σε €25,8 εκατ., το οποίο θα επιφορτισθούν οι πολίτες.
Ωστόσο, το μέτρο αυτό θα επιβαρύνει σε σημαντικό βαθμό τους χρήστες οχημάτων κίνησης με συμβατικά καύσιμα. Η προτεινόμενη αύξηση στο ποσοστό των βιοκαυσίμων αναμένεται να επιφέρει αύξηση το 2030 στη λιανική τιμή του πετρέλαιο κίνησης κατά 7,3 σεντ ανά λίτρο και περίπου 2,7 σεντ ανά λίτρο στη βενζίνη. Η ανωτέρω αύξηση στους καταναλωτές θα είναι επιπρόσθετη των αυξήσεων που αναμένονται λόγω της ένταξης των καυσίμων κίνησης στο νέο Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (ΣΕΔΕ2) από το 2027. Η αθροιστική επίδραση στη λιανική τιμή το 2030 από το νέο Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπής ΣΕΔΕ2 και την αυξημένη χρήση βιοκαυσίμων αναμένεται στα 24,7 σεντ ανά λίτρο για τη βενζίνη και στα 29,3 σεντ ανά λίτρο για το πετρέλαιο.
Τόσο η Πράσινη Φορολογική Μεταρρύθμιση όσο και η εφαρμογή του νέου Συστήματος Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπής ETS2, που είναι υποχρεωτικό να εφαρμοστούν, θα επιφέρουν φορολόγηση στα καύσιμα κίνησης στις οδικές μεταφορές και στα κτίρια (ETS2). Η περίοδος εφαρμογής του ETS2 είναι η 2027-2032, ενώ η περίοδος εφαρμογής της Πράσινης Φορολογικής Μεταρρύθμισης είναι η 2025 – 2033. Επομένως, προβλέπεται ότι θα υιοθετείται σταδιακή φορολογία στα καύσιμα που θα φτάσει τα 22σ/λ το 2030, ενώ το 2035 θα ανέλθει στα 30 σ/λ.
Με βάση τα πιο πάνω, αναμένεται να υπάρξει χρονική επικάλυψη στη φορολόγηση στα καύσιμα κίνησης για την περίοδο από το 2027 και μετά και συνεπώς, γίνεται προσπάθεια να ισχύσει η Πράσινη Φορολογία για την περίοδο 2025-2026 μόνο και μετά να καταργηθεί και να ισχύσει η φορολόγηση από το νέο ETS2. Καταβάλλεται προσπάθεια για συμψηφισμό των δύο φορολογιών με την ΕΕ. Σε περίπτωση που η ΕΕ τελικά δεν υιοθετήσει τον συμψηφισμό αλλά επιμένει σε πλήρη εφαρμογή της φορολογίας, τότε το κόστος καυσίμων θα ανέλθει κατά 49,6σ/λ για το πετρέλαιο κίνησης και κατά 42,9 σ/λ στη βενζίνη.
Έρχονται μέτρα για μείωση 10% του πληθυσμού των αγελάδων και ανάκτηση βιοαερίου μέσω των αποβλήτων
Η υλοποίηση των μέτρων που αφορούν τον πληθυσμό των αγελάδων και της διαχείρισης των δημοτικών αποβλήτων, βρίσκονται σε τροχιά υλοποίησης από το Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος. Το μέτρο για τις αγελάδες εκτιμάται ότι θα έχει κόστος υλοποίησης της τάξης των €15 εκατ. μέχρι το 2030, ενώ το κόστος του μέτρου για τα δημοτικά απόβλητα αναμένεται να εκτιμηθεί μέσα από τη Μελέτη Βιωσιμότητας για τη δημιουργία ολοκληρωμένου δικτύου εγκαταστάσεων επεξεργασίας των μεικτών και χωριστά συλλεγέντων αποβλήτων, που θα εκπονηθεί το 2025. Συνολικά τα δύο αυτά πρόσθετα μέτρα αναμένεται να επιφέρουν επιπλέον μείωση εκπομπών ΑτΘ το 2030, κατά 0,7% (μέτρο για αγελάδες) και 1,9% (μέτρο για απόβλητα), αντίστοιχα.
Η μη περαιτέρω αύξηση του πληθυσμού των αγελάδων γίνεται με την προώθηση ειδικής παρέμβασης στο Στρατηγικό Σχέδιο της ΚΑΠ 2023 – 2027 για την βελτίωση της ευζωίας των βοοειδών. Βασική δράση της παρέμβασης θα αποτελεί η αύξηση του διαθέσιμου χώρου ανά αγελάδα στα υφιστάμενα υποστατικά με αποτέλεσμα την μείωση του πληθυσμού αγελάδων. Η βελτίωση της ευζωίας θα επιτρέψει την παραγωγή της ίδιας ποσότητας γάλακτος με λιγότερα ζώα επιτυγχάνοντας ταυτόχρονα και βελτίωση της ανταγωνιστικότητας στον κλάδο. Η παρέμβαση προνοεί σταδιακή μικρή ετήσια αύξηση του χώρου ανά αγελάδα και αναμένεται ότι μέχρι το 2030 θα επιφέρει μείωση στον πληθυσμό των αγελάδων κατά 10%. Ως έτος έναρξης εφαρμογής της εν λόγω πολιτικής θεωρείται το 2025.
Περαιτέρω, προωθείται η πλήρης υλοποίηση των πολιτικών για τα δημοτικά απόβλητα με βέλτιστη τεχνολογία ως προς τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και πλήρη ανάκτηση βιοαερίου. Συγκεκριμένα, έχει καθοριστεί το πλάνο υλοποίησης των έργων που απαιτούνται στη βάση του Σχεδίου Διαχείρισης Δημοτικών Αποβλήτων 2022-2028 για την ολοκλήρωση του δικτύου υποδομών διαχείρισης αποβλήτων. Για τον τελικό καθορισμό των τεχνολογιών αναβάθμισης των υφιστάμενων μονάδων και εργασίες αποκατάστασης των νέων έργων που θα υλοποιηθούν θα εκπονηθεί Μελέτη Βιωσιμότητας, η οποία θα λάβει υπόψη μεταξύ άλλων τους στόχους των αποβλήτων καθώς και την συνεισφορά των έργων/τεχνολογιών στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
Πηγή: philenews.com
