Από τότε που επέστρεψα από τη φετινή συνάντηση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ στο Νταβός, με ρωτούν επανειλημμένα για τα συμπεράσματά μου. Μεταξύ των πιο ευρέως συζητημένων θεμάτων φέτος ήταν η τεχνητή νοημοσύνη – ειδικά η δημιουργική τεχνητή νοημοσύνη («GenAI»). Με την πρόσφατη υιοθέτηση μοντέλων όπως αυτό που τροφοδοτεί το ChatGPT, υπάρχει μεγάλη ελπίδα – και διαφημιστική εκστρατεία – για το τι θα μπορούσε να κάνει η τεχνητή νοημοσύνη για την παραγωγικότητα και την οικονομική ανάπτυξη στο μέλλον.
Για να απαντήσουμε σε αυτό το ερώτημα, πρέπει να έχουμε κατά νου ότι ο κόσμος μας κυριαρχείται πολύ περισσότερο από ανθρώπινη βλακεία παρά από AI. Ο πολλαπλασιασμός των μεγα-απειλών – το καθένα στοιχείο της ευρύτερης «πολυκρίσης» – επιβεβαιώνει ότι η πολιτική μας είναι πολύ δυσλειτουργική και οι πολιτικές μας πολύ λανθασμένες, για να αντιμετωπίσουν ακόμη και τους πιο σοβαρούς και προφανείς κινδύνους για το μέλλον μας. Αυτές περιλαμβάνουν την κλιματική αλλαγή, η οποία θα έχει τεράστιο οικονομικό κόστος. Προβλήματα σε κράτη, που θα κάνουν τα κύματα των κλιματικών προσφύγων ακόμη μεγαλύτερα. Και επαναλαμβανόμενες, λοιμώδεις πανδημίες που θα μπορούσαν να είναι ακόμη πιο επιζήμιες οικονομικά από την COVID-19.
Οσον αφορά την τεχνητή νοημοσύνη, υπάρχει πολύ καλή πιθανότητα η τεχνολογία να αλλάξει πράγματι τον κόσμο τις επόμενες δεκαετίες. Αλλά η εστίαση του WEF στο GenAI φαίνεται ήδη άστοχη, δεδομένου ότι οι τεχνολογίες και οι βιομηχανίες τεχνητής νοημοσύνης του μέλλοντος θα υπερβούν πολύ αυτά τα μοντέλα. Η ίδια μακροπρόθεσμη προοπτική θα πρέπει επίσης να εφαρμοστεί στις συζητήσεις για το κλίμα.
Ομοίως, η επανάσταση στις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες δεν θα επικεντρωθεί γύρω από αποκεντρωμένα blockchain ή κρυπτονομίσματα. Αντίθετα, θα αφορά τεχνολογίες fintech με δυνατότητα AI που βελτιώνουν τα συστήματα πληρωμών, τον δανεισμό και την κατανομή πιστώσεων, την ασφαλιστική αναδοχή και τη διαχείριση περιουσιακών στοιχείων. Η επιστήμη των υλικών θα οδηγήσει σε επανάσταση στα νέα εξαρτήματα, την κατασκευή τρισδιάστατων εκτυπώσεων, τις νανοτεχνολογίες και τη συνθετική βιολογία. Η εξερεύνηση και η εκμετάλλευση του Διαστήματος θα μας βοηθήσουν να σώσουμε τον πλανήτη και να βρούμε τρόπους να δημιουργήσουμε εξωπλανητικούς τρόπους ζωής.
Αυτές και πολλές άλλες τεχνολογίες θα μπορούσαν να αλλάξουν τον κόσμο προς το καλύτερο, αλλά μόνο εάν μπορέσουμε να διαχειριστούμε τις αρνητικές παρενέργειές τους και μόνο εάν χρησιμοποιηθούν για την επίλυση όλων των μεγα-απειλών που αντιμετωπίζουμε. Ελπίζει κανείς ότι η τεχνητή νοημοσύνη κάποτε θα ξεπεράσει την ανθρώπινη βλακεία. Αλλά δεν θα έχουμε ποτέ την ευκαιρία (να το δούμε αυτό) αν πρώτα καταστρέψουμε τον εαυτό μας.
Ο Νουριέλ Ρουμπινί είναι επίτιμος καθηγητής Οικονομικών στο Stern School of Business του New York University Stern School of Business και επικεφαλής οικονομολόγος Atlas Capital Team.
