Με τις νέες ρυθμίσεις που περιλαμβάνονται στο νομοσχέδιο του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών το οποίο τίθεται σε δημόσια διαβούλευση και θα εφαρμοστούν από την προσεχή θερινή τουριστική περίοδο, το 50% κάθε παραλίας θα είναι υποχρεωτικά ελεύθερο για το κοινό. «Βάζουμε τάξη στη δημόσια περιουσία που βρίσκεται σε παραθαλάσσιες περιοχές. Υπογραμμίζουμε από τώρα: θα κινηθούμε γρήγορα και με αποφασιστικότητα αξιοποιώντας τις νέες τεχνολογίες για τους ελέγχους. Πέρυσι το καλοκαίρι αρκετοί ήταν αυτοί που δεν μας πίστεψαν σε σχέση με τη βούλησή μας για αυστηρούς και συνεχείς ελέγχους. Τους διαψεύσαμε. Φέτος θα είμαστε ακόμα πιο αποφασιστικοί, ακόμα πιο αποτελεσματικοί» δήλωσε ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης κατά την παρουσίαση του νομοσχέδιου.
Το νομοσχέδιο περιλαμβάνει πέντε άξονες παρεμβάσεων:
Προστασία αιγιαλών – «απάτητες παραλίες». Καθιερώνονται οι παραλίες υψηλής προστασίας («απάτητες παραλίες») που βρίσκονται σε περιοχές Natura και για τις οποίες θα απαγορεύεται η παραχώρηση και κατ’ επέκταση η τοποθέτηση ομπρελών, ξαπλωστρών κ.λπ. Στις λοιπές παραλίες που βρίσκονται σε περιοχές Natura προβλέπεται μικρότερο ποσοστό κάλυψης με ομπρελοκαθίσματα της έκτασης που παραχωρείται, συγκεκριμένα 30% του συνολικού εμβαδού έναντι 50% στις παραλίες εκτός Natura. Παράλληλα, ορίζεται ότι ο παλαιός αιγιαλός που συνορεύει με απάτητες παραλίες είναι κοινόχρηστος, ενώ τα υπόλοιπα τμήματα του παλαιού αιγιαλού επανέρχονται στην ιδιωτική περιουσία του Δημοσίου.
Ηλεκτρονικοί διαγωνισμοί. Οι διαγωνισμοί παραχώρησης θα διεξάγονται αποκλειστικά από την Κτηματική Υπηρεσία του Δημοσίου (όχι από τους δήμους), με ηλεκτρονική διαδικασία. Καθιερώνονται τυποποιημένα τεύχη διακήρυξης και συμβάσεις παραχώρησης, ενώ η διαδικασία θα πρέπει να ολοκληρώνεται μέχρι τις 31 Μαρτίου κάθε έτους. Κατ’ εξαίρεση για την πρώτη εφαρμογή το 2024 η προθεσμία είναι έως τις 15 Μαΐου. Θεσπίζεται κατώτατο μίσθωμα με βάση τις αντικειμενικές αξίες της περιοχής, τη διάρκεια της παραχώρησης (συνολικά και εντός του έτους) και τον «Συντελεστή Βαρύτητας Αιγιαλού» που αυξάνει ή μειώνει το μίσθωμα ανάλογα με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του αιγιαλού. Οι συμβάσεις παραχώρησης θα έχουν διάρκεια μέχρι τρία έτη. Επίσης ρυθμίζεται το καθεστώς για τις όμορες επιχειρήσεις.
Υποχρεώσεις παραχωρησιούχων – δήμων. Οι παραχωρησιούχοι θα πρέπει μεταξύ άλλων να μεριμνούν για την πρόσβαση ΑμεΑ και ατόμων με κινητικά προβλήματα με εγκατάσταση sea tracks, να αναρτούν σε εμφανές σημείο στον αιγιαλό ή την παραλία πινακίδα με τις συντεταγμένες της παραχώρησης, τον αριθμό απόφασης παραχώρησης, τα δικαιώματα του κοινού, καθώς και QR code μοναδικού για κάθε παραχώρηση, να τοποθετούν ντους, αποδυτήρια, να διαθέτουν ναυαγοσώστη σε περίπτωση που ο δήμος δεν έχει προχωρήσει στην πρόσληψη ναυαγοσώστη. Στις υποχρεώσεις των δήμων είναι μεταξύ άλλων ο καθημερινός καθαρισμός των κοινόχρηστων χώρων, η ανάρτηση κάθε παραχώρησης με στοιχεία και φωτογραφίες στην ιστοσελίδα τους, η ενημέρωση της ΕΛ.ΑΣ. και των Κτηματικών Υπηρεσιών για παραβάσεις που διαπιστώνουν, η άσκηση ελέγχων. Το Δημόσιο θα αποδίδει στους δήμους το 60% του ανταλλάγματος από τις παραχωρήσεις.
Ελεγχοι. Δημιουργείται σύστημα ηλεκτρονικών καταγγελιών στο οποίο θα έχουν πρόσβαση όλοι οι πολίτες μέσω application στο κινητό τους τηλέφωνο. Οι επιτόπιοι έλεγχοι θα διενεργούνται από τις αρμόδιες υπηρεσίες (υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, δήμοι, ΑΑΔΕ, ΕΛ.ΑΣ., εισαγγελικές αρχές), ενώ προβλέπεται η σύσταση ομάδων κοινού ελέγχου με επικεφαλής-συντονιστή εισαγγελέα ή υπάλληλο του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών. Επίσης θα γίνονται έλεγχοι με drones.
Ποινές. Σε περίπτωση κατάληψης αιγιαλού και παραλίας χωρίς να υπάρχει σύμβαση παραχώρησης ή καθ’ υπέρβαση της παραχώρησης, εκδίδεται πράξη απομάκρυνσης εντός 48 ωρών των στοιχείων που έχουν τοποθετηθεί. Επιπλέον, αν δεν υπάρχει σύμβαση εκδίδεται διαταγή σφράγισης και διακοπής λειτουργίας της επιχείρησης που υλοποιείται εντός 24 ωρών. Τυχόν λειτουργία της επιχείρησης παρά τη σφράγιση συνιστά ποινικό αδίκημα. Παράνομες κατασκευές κατεδαφίζονται. Τα πρόστιμα αυστηροποιούνται:
- Σε περίπτωση αυθαίρετης κατάληψης παραλίας επιβάλλεται πρόστιμο τετραπλάσιο του ανταλλάγματος που θα κατέβαλλε η επιχείρηση εάν είχε σύμβαση παραχώρησης με βάση το ελάχιστο τίμημα που προβλέπει το νέο πλαίσιο.
- Σε περίπτωση που υπάρχει σύμβαση παραχώρησης αλλά γίνεται υπέρβαση του παραχωρουμένου χώρου, θα επιβάλλεται πρόστιμο τετραπλάσιο του ανταλλάγματος που αντιστοιχεί στην επιπλέον έκταση που έχει καταληφθεί.
