Συνολικά 19 οδικά έργα υποδομών, συνολικού κόστους πέραν των €411 εκατ., έχουν προγραμματιστεί για χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ). Πρόκειται για έργα κυρίως μικρής και μεσαίας κλίμακας, αλλά και δύο μεγάλα άνω των €80 εκατ. Το Τμήμα Δημοσίων Έργων (ΤΔΕ) μετά την έγκριση του δανείου της ΕΤΕπ ύψους €200 εκατ. προς την Κυπριακή Δημοκρατία για τη χρηματοδότηση οδικών έργων υποδομών έχει προχωρήσει στην ετοιμασία ενδεικτικού καταλόγου των δυνητικών επενδυτικών σχεδίων προς χρηματοδότηση.
Η χρηματοδότηση αφορά μεταξύ άλλων τηνκατασκευή αυτοκινητόδρομου Λευκωσίας-Τροόδους (τμήμα Αστρομερίτη-Ευρύχου, Φάση Δ’) κόστους €88,63 εκατ., έργο που ολοκληρώνεται το 2025.
Υπό μελέτη, σε διαδικασία προσφορών με περίοδο κατασκευής 2026 – 2029, είναι η Φάση Γ1 του αυτοκινητόδρομου Λευκωσίας-Τροόδους (τμήμα Ακάκι- Περιστερώνα, κόστους €70 εκατ.
Άλλο έργο αφορά την κατασκευή αυτοκινητόδρομου Λευκωσίας-Παλαιχωρίου (τμήμα Ανάγυια-Καλό Χωριό) κόστους €77,64 εκατ., με ολοκλήρωση το 2026.
Εντάσσεται ακόμα η Φάση Β3 του περιμετρικού αυτοκινητόδρομου Λευκωσίας (Λεωφ. Μακαρίου Γ΄Λακατάμεια – Δρόμος Λευκωσίας/ Παλαιχωρίου) κόστους €42,60 εκατ. Έργο το οποίο είναι υπό μελέτη, σε διαδικασία προσφορών για κατασκευή 2025 – 2028.
Έργο που ενδέχεται να συγχρηματοδοτηθεί είναι η υπό εξέλιξη βελτίωση και κατασκευή των λεωφόρων Ιπποκράτους και Αργυρουπόλεως και τμήματος της λεωφόρου Στροβόλου / Τσερίου, στον Στρόβολο και Λακατάμεια κόστους €30,70 εκατ. το οποίο ολοκληρώνεται το 2025.
Υπό μελέτη, σε διαδικασία προσφορών για κατασκευή 2026 – 2029 είναι η Πρωτοβάθμια Οδός που θα συνδέει τη Λεωφόρο Στροβόλου με τη Λ. Αρχαγγέλου, κατασκευή 2 νέων γεφυρών στον Πεδιαίο ποταμό και βελτιώσεις στο υφιστάμενο δευτερεύον δίκτυο της περιοχής (Βόσπορος, Αρχ. Κυπριανού, Αλεξανδρουπόλεως, Κανάρη, Ελαιώνων, Μ. Μπότσαρη, Μακεδονιτίσσης στο Στρόβολο) κόστους€18 εκατ.
Σημαντική είναι και η υπό κατασκευή βελτίωση του παραλιακού δρόμου Λάρνακας – Δεκέλειας Φάση Γ’ (Τμήμα από το Ναυτικό Όμιλο μέχρι τον κόμβο προς Πύλα) κόστους €17,66 εκατ., έργο που ολοκληρώνεται 2025.
Υπό κατασκευή, με ολοκλήρωση το 2025 είναι το έργο της βελτίωσης του δρόμου Σωτήρας – Δερύνειας κόστους €15,9 εκατ.
Υπό κατασκευή, με ολοκλήρωση την περίοδο 2024 – 2029 και συνολικού κόστους €8 εκατ. είναι η βελτίωση των πιο κάτω κόμβων για σκοπούς οδικής ασφάλειας:
● Κυκλικός κόμβος Έμπα, Πάφος
● Κυκλικός κόμβος Κισσόνεργα – Πέγειας, Πάφος
● Ειδική λωρίδα δεξιά στροφή στη Λεωφόρο Στροβόλου, Λευκωσία
● Κυκλικός κόμβος Ερήμη, Λεμεσός
● Κυκλικός κόμβος Μενεού, Λάρνακα
● Κυκλικός κόμβος Ορόκλινη, Λάρνακα
● Βελτίωση κόμβου Νήσου, Λευκωσία.
Προς χρηματοδότηση είναι και η αναβάθμιση της λεωφόρου εντός του Δήμου Τσερίου κόστους €7,01 εκατ. έργο που είναι σε εξέλιξη και ολοκληρώνεται εντός του έτους.
Περαιτέρω, είναι υπό μελέτη η τοποθέτηση προστατευτικών στηθαίων μοτοσικλετιστών στον Αυτοκινητόδρομο Λευκωσίας – Λεμεσού (Α1), κόστους €6,5 εκατ. Το έργο είναι σε διαδικασία προσφορών για κατασκευή την περίοδο 2025 – 2028.
Σημειώνεται ότι το Υπουργικό Συμβούλιο, κατά τη συνεδρίασή του της 25ης Νοεμβρίου 2024, ενέκρινε την πρόταση για τη συνομολόγηση συμφωνίας δανείου ύψους μέχρι €200 εκατομμύρια με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Η χρηματοδότηση αυτή αφορά σειρά σημαντικών οδικών έργων υποδομών του Υπουργείου Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων με στόχο την ενίσχυση της βιώσιμης αστικής κινητικότητας και την ανάπτυξη οδικών υποδομών σε περιοχές της Κύπρου.
Η χρηματοδότηση της ΕΤΕπ καλύπτει το 50% του συνολικού εκτιμώμενου κόστους των έργων και συνίσταται σε ένα δάνειο-πλαίσιο (framework loan) που στοχεύει στη στήριξη του Υπουργείου Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων για την υλοποίηση ενός πολυετούς προγράμματος επενδύσεων σε υποδομές, συμπεριλαμβανομένης της κατασκευής και αναβάθμισης δρόμων, σε προγράμματα που υποστηρίζουν την εφαρμογήΣχεδίων Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (ΣΒΑΚ), την οδική ασφάλεια, τη διαχείριση οδικών δικτύων, την ενίσχυση της συνδεσιμότητας, καθώς και μέτρα ανθεκτικότητας και προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή. Τα υπό χρηματοδότηση έργα, εκ των οποίων κάποια είναι ήδη υπό κατασκευή, αναμένεται να υλοποιηθούν κατά την περίοδο 2024 – 2029. Σημειώνεται περαιτέρω πως κάποια από τα έργα ενδέχεται να συγχρηματοδοτούνται από συγχρηματοδοτήσεις της ΕΕ από το πρόγραμμα διευκόλυνσης «Συνδέοντας την Ευρώπη» (Connecting Europe Facility) και την Πολιτική Συνοχής Πρόγραμμα ΘΑλΕΙΑ 2021-2027. Λόγω του είδους του δανείου (framework loan), θα υπάρχει ευελιξία ως προς τα έργα προς χρηματοδότηση.
Το Υπουργείο Οικονομικών, λαμβάνοντας υπόψη ότι τα υπό χρηματοδότηση έργα θα επιφέρουν σημαντικά δημόσια οφέλη αφού θα βελτιώσουν σημαντικά τις υποδομές των οδικών μεταφορών στην Κύπρο, ενισχύοντας έτσι τη βιώσιμη αστική κινητικότητα, την οδική ασφάλεια και την ανάπτυξη λιγότερο αναπτυγμένων περιοχών, θεωρεί πολύ σημαντική την εξασφάλιση επαρκούς χρηματοδότησης, ώστε να προχωρήσει η υλοποίηση τους. H ΕΤΕπ προσφέρει ευνοϊκότερους όρους χρηματοδότησης από οποιαδήποτε άλλη μορφή εσωτερικής ή εξωτερικής χρηματοδότησης, επομένως η υπογραφή δανείου με την εν λόγω Τράπεζα για χρηματοδότηση των προαναφερόμενων οδικών έργων, παρέχει σημαντικό οικονομικό όφελος για την Κυπριακή Δημοκρατία. Αναφέρεται πως η ΕΤΕπ χορηγεί μακροχρόνια δάνεια με μεγάλη περίοδο χάριτος και χαμηλά επιτόκια, ενώ το προτεινόμενο δάνειο ύψους μέχρι €200 εκατ. προβλέπει περίοδο χάριτος 5 ετών και μακρά περίοδο αποπληρωμής 25 ετών.
Κατάλογος των δυνητικών επενδυτικών σχεδίων προς χρηματοδότηση
1)Κατασκευή Αυτοκινητόδρομου Λευκωσία – Τροόδους (Τμήμα Αστρομερίτη – Ευρύχου
2) Κατασκευή Αυτοκινητόδρομου Λευκωσίας – Παλαιχωρίου (τμήμα Ανάγυια – Καλό Χωριό)
3)Περιμετρικός Αυτοκινητόδρομος Λευκωσίας
4)Κατασκευή Αυτοκινητόδρομου Λευκωσία – Τροόδους (Τμήμα Ακάκι – Περιστερώνα)
5)Bελτίωση του υφιστάμενου δρόμου Πάφου – Πόλης Χρυσοχούς
6) Αναβάθμιση της λεωφόρου εντός του Δήμου Τσερίου
7)Βελτίωση και κατασκευή των λεωφόρων Ιπποκράτους και Αργυρουπόλεως και τμήματος της λεωφόρου Στροβόλου / Τσερίου, στον Στρόβολο και Λακατάμεια
8)Βελτίωση παραλιακού δρόμου Λάρνακας – Δεκέλειας
9)Βελτίωση του δρόμου Σωτήρα-Δερύνειας
10) Αναβάθμιση/Επιδιόρθωση της γέφυρας Καλαβασού στον Αυτοκινητόδρομο Λευκωσίας – Λεμεσού
11)Ηχοπετάσματα στον Αυτοκινητόδρομο Λευκωσίας – Λεμεσού (
12)Εγκατάσταση Οδικού Φωτισμού σε Κόμβους του Αυτοκινητόδρομου Λευκωσίας – Λεμεσού
13)Αναβάθμιση Σήραγγας – Αυτοκινητόδρομος Λεμεσού – Πάφου
14)Εγκατάσταση Θυρών Έκτακτης Ανάγκης σε 5 Αυτοκινητόδρομους του Εθνικού Δικτύου
15)Κατασκευή μέτρων σταθεροποίησης τμήματος του παλιού δρόμου Πάφου – Λεμεσού (Β6) παρά την Πέτρα του Ρωμιού
16)Βελτίωση κόμβων για σκοπούς οδικής ασφάλειας
17)Τοποθέτηση προστατευτικών στηθαίων μοτοσικλετιστών στον Αυτοκινητόδρομο Λευκωσίας – Λεμεσού
18)Κατασκευή Πρωτοβάθμιας Οδού που θα συνδέει τη Λεωφόρο Στροβόλου με τη Λ. Αρχαγγέλου
19)Τοποθέτηση πινακίδων ταχύτητας ITS & radar
Δάνεια ύψους €500 εκατ. στον τομέα των συγκοινωνιών από την ΕΤΕπ
Η υπογραφή συμφωνίας δανείου ύψους €200 εκατ. είναι το τέταρτο δάνειο που εγκρίνει η ΕΤΕπ στον τομέα των συγκοινωνιών. Συγκεκριμένα, μέχρι σήμερα, έχουν συναφθεί τρία δάνεια μεταξύ Κυπριακής Δημοκρατίας και ΕΤΕπ, συνολικού ύψους €292 εκατ.:
• Το 1999 υπογράφηκε η πρώτη Συμφωνία Δανείου ύψους €100 εκατ. για τη χρηματοδότηση της κατασκευής των Ανισόπεδων Κόμβων του Παρακαμπτήριου Λεμεσού, του Νότιου Παρακαμπτήριου Λευκωσίας και της επέκτασης του Αυτοκινητόδρομου Λευκωσίας-Κοκκινοτριμιθιάς προς Μόρφου και Τρόοδος.
• Τ0 2011 υπογράφηκε η δεύτερη Συμφωνία Δανείου ύψους €80 εκατ. για τη χρηματοδότηση της διαπλάτυνσης του Αυτοκινητόδρομου Λευκωσίας-Λεμεσού από το στάδιο ΓΣΠ μέχρι την Αγία Βαρβάρας, της κατασκευής δύο Ανισόπεδων Κόμβων και Δρόμου Πρωταρχικής Σημασίας που συνδέει το Λιμάνι Λεμεσού με το Νέο Γενικό Νοσοκομείο Λεμεσού, και
• Το 2021 υπογράφηκε η τρίτη Συμφωνία Δανείου ύψους €112 εκατ. για τη χρηματοδότηση της κατασκευής ή/και βελτίωση τεσσάρων αυτοκινητόδρομων (Περιμετρικός Αυτοκινητόδρομος Λευκωσίας, Αυτοκινητόδρομος Λεμεσού-Σαϊττά, Αυτοκινητόδρομος Πάφου-Πόλης Χρυσοχούς και Οδικό δίκτυο του Ενεργειακού Κέντρου Βασιλικού), καθώς και το σύστημα φωτοεπισήμανσης για σκοπούς οδικής ασφάλειας.
Πηγή: philenews.com
