Πρόστιμο που αντιστοιχεί σε παρακράτηση 12 συντάξεων (κύριες και επικουρικές) για όσους συνταξιούχους δεν δηλώσουν την εργασία τους προβλέπεται σε σχετική εγκύκλιο του ΕΦΚΑ. Η ισχύς της εγκυκλίου ανατρέχει στην 1η Ιανουαρίου 2024 και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο πάνω από 50.000 συνταξιούχοι διαπίστωσαν ήδη (με τις συντάξεις Ιανουαρίου) ότι εισέπραξαν όλη τη σύνταξη χωρίς την περικοπή του 30% που είχαν λόγω της απασχόλησής τους. Για τις προϋποθέσεις, τους όρους και τη διαδικασία είσπραξης των ασφαλιστικών εισφορών και του πόρου υπέρ e-ΕΦΚΑ, θα υπάρξει ξεχωριστή εγκύκλιος.
Συντάξιμες αποδοχές
Οπως προβλέπεται στην υφιστάμενη εγκύκλιο, καταργείται από 1/1/2024 η παρακράτηση του 30% της σύνταξης για όσους συνταξιούχους είναι και εργαζόμενοι και δηλώσουν την απασχόλησή τους, ενώ οι επιπλέον εισφορές που θα καταβάλλουν θα αυξάνουν τη σύνταξή τους. Το ποσό της προσαύξησης για την κύρια σύνταξη υπολογίζεται με βάση τα ποσοστά αναπλήρωσης και τις συντάξιμες αποδοχές και μόνο για το χρονικό διάστημα της απασχόλησης. Κατά τη διάρκεια της απασχόλησης, μετά τη συνταξιοδότηση, συνεχίζουν να λαμβάνουν το σύνολο της κύριας και επικουρικής σύνταξης που δικαιούνται από τον Φορέα οι συνταξιούχοι του e-ΕΦΚΑ:
1. Λόγω γήρατος. Κατ’ εξαίρεση αναστέλλεται για όσο διάστημα παρέχεται υποχρεωτικώς υπακτέα στην ασφάλιση του e-ΕΦΚΑ απασχόληση σε Φορέα της Γενικής Κυβέρνησης, εφόσον δεν έχει συμπληρωθεί το 62ο έτος της ηλικίας του συνταξιούχου.
2. Λόγω γήρατος με αιτία την αναπηρία.
3. Λόγω αναπηρίας. Καταβάλλονται ανεξάρτητα του ύψους του εισοδήματος/αποδοχών και της περιστασιακής ή μη μόνιμης εργασίας.
Μετά τη διακοπή της απασχόλησης, ο χρόνος ασφάλισης που δημιουργείται από την απασχόληση του συνταξιούχου αξιοποιείται για την προσαύξηση της ήδη καταβαλλόμενης σύνταξης, κατόπιν αιτήσεως. Το ποσό της προσαύξησης για την κύρια σύνταξη υπολογίζεται με βάση τα ποσοστά αναπλήρωσης και τις συντάξιμες αποδοχές και μόνο για το χρονικό διάστημα της απασχόλησης.
Ο πόρος υπέρ e-ΕΦΚΑ (επί των εισοδημάτων από την εργασία) δεν είναι ανταποδοτικός και δεν αξιοποιείται για την προσαύξηση της σύνταξης ή για τη χορήγηση δεύτερης. Με τον ίδιο τρόπο αξιοποιείται ο χρόνος εργασίας ή η αυτοαπασχόληση ή μέρος αυτών, οποτεδήποτε και εάν διανύθηκε από τους απασχολούμενους συνταξιούχους κατά την 12.5.2016 που συνέχισαν ανελλιπώς την εργασία ή την αυτοαπασχόλησή τους. Οι συνταξιούχοι του e-ΕΦΚΑ εξ ιδίου δικαιώματος λόγω γήρατος, λόγω αναπηρίας (από κοινή νόσο, εργατικό ατύχημα, ατύχημα εκτός εργασίας, επαγγελματική νόσο) και γήρατος λόγω αναπηρίας υποχρεούνται, πριν αναλάβουν υπακτέα στον e-ΕΦΚΑ απασχόληση, να το δηλώσουν στον Φορέα.
Αξιοποίηση χρόνου ασφάλισης
Πάντως, ανεφάρμοστη παραμένει η διάταξη του νόμου Βρούτση για την αξιοποίηση του χρόνου ασφάλισης συνταξιούχων που εργάζονται. Η ισχύουσα διάταξη, η οποία δεν έχει εφαρμοστεί, προβλέπει ότι η αξιοποίηση του χρόνου ασφάλισης των συνταξιούχων που εργάζονται θα ενεργοποιηθεί μέχρι το τέλος του φθινοπώρου, οπότε και θα υπάρξει δηλαδή προσαύξηση του ανταποδοτικού μέρους της κύριας σύνταξης καθώς και της επικουρικής σύνταξής τους.
Το μέτρο αφορά τόσο τις περιπτώσεις όπου γίνεται περικοπή της σύνταξης κατά 30% όσο και τις περιπτώσεις όπου γίνεται αναστολή της σύνταξης. Οι καταβληθείσες εισφορές χρησιμοποιούνται για την προσαύξηση του ανταποδοτικού μέρους της κύριας σύνταξης και της επικουρικής σύνταξης των εργαζόμενων συνταξιούχων. Δηλαδή, ο χρόνος ασφάλισης που πραγματοποιείται από τους απασχολούμενους συνταξιούχους μπορεί να αξιοποιηθεί για καταβολή επιπλέον ποσού στην κύρια και την επικουρική σύνταξη, τόσο στις περιπτώσεις όπου γίνεται περικοπή όσο και στις περιπτώσεις όπου γίνεται αναστολή της σύνταξης.
Ο απασχολούμενος συνταξιούχος, μετά τη διακοπή της αναληφθείσας εργασίας ή αυτοαπασχόλησης, μπορεί, κατόπιν αιτήσεώς του, να λαμβάνει επιπλέον ποσό στην κύρια και την επικουρική του σύνταξη ως εξής:
- Για την κύρια σύνταξη χορηγείται ποσό το οποίο προκύπτει με βάση τα ποσοστά αναπλήρωσης και τις συντάξιμες αποδοχές. Δηλαδή μόνο για το χρονικό διάστημα της απασχόλησης ως συνταξιούχου.
- Για την επικουρική σύνταξη χορηγείται ποσό που προκύπτει με βάση τον υπολογισμό της επικουρικής σύνταξης και μόνο για το χρονικό διάστημα της απασχόλησης μετά τη συνταξιοδότηση.
