Οι δραστηριότητες ευρωπαϊκών – και ιδιαίτερα αυστριακών – τραπεζών στη Ρωσία ήταν τόσο αυξημένες που μόνο πέρυσι πλήρωσαν εκεί φόρους της τάξης των 800 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με δημοσίευμα των «Financial Times».
Είναι ενδεικτικό ότι το ποσό είναι τετραπλάσιο από αυτό που είχαν καταβάλει οι ίδιες τράπεζες στη χώρα σε σύγκριση με το 2021, όταν δεν υπήρχαν οι κυρώσεις που επέβαλε η Δύση με την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία το 2022.
Οπως αναφέρουν οι «Financial Times», οι επτά μεγαλύτερες ευρωπαϊκές τράπεζες στη Ρωσία με βάση το ενεργητικό, οι Raiffeisen Bank International, UniCredit, ING, Commerzbank, Deutsche Bank, Intesa Sanpaolo και OTP, ανακοίνωσαν εκεί συνολικά κέρδη άνω των 3 δισ. ευρώ για το 2023. Τα κέρδη αυτά «δημιουργήθηκαν κυρίως από κεφάλαια τα οποία οι τράπεζες δεν μπορούν να αποσύρουν από τη χώρα» σύμφωνα με το δημοσίευμα.
Την ίδια στιγμή η βρετανική εφημερίδα σημειώνει πως οι ευρωπαίοι δανειστές επωφελήθηκαν σημαντικά από τις μπίζνες που έκαναν στη Ρωσία όχι μόνο από τα υψηλότερα επιτόκια, αλλά και από τις διεθνείς κυρώσεις που επιβλήθηκαν στις ρωσικές τράπεζες. Τέτοια μέτρα όπως οι κυρώσεις έχουν στερήσει από τους ανταγωνιστές τους την πρόσβαση στα διεθνή συστήματα πληρωμών και έχουν αυξήσει την απήχηση των ίδιων των δυτικών τραπεζών στους πελάτες τους μέσα στη χώρα.
Περισσότερες από τις μισές πληρωμές των φόρων των 800 εκατ. ευρώ αναλογούν μόνο στην αυστριακή τράπεζα Raiffeisen Bank International (RBI), η οποία έχει τη μεγαλύτερη παρουσία στη Ρωσία από όλους τους ξένους δανειστές. Επίσης οι φόροι των 800 εκατ. για το 2023 – σε σύγκριση με τους φόρους των 200 εκατ. ευρώ για το 2021 – δεν περιλαμβάνουν αυτούς που κατέβαλαν στη Ρωσία αμερικανικές τράπεζες όπως οι Citigroup και JPMorgan.
Ιδιαίτερη αναφορά κάνουν οι «FT» στην τράπεζα RBI της Αυστρίας. Τα κέρδη της RBI στη Ρωσία υπερτριπλασιάστηκαν στα 1,8 δισ. ευρώ μεταξύ 2021 και 2023, αντιστοιχώντας στο μισό των συνολικών κερδών του αυστριακού ομίλου, σε σύγκριση με το ένα τρίτο που ήταν περίπου πριν από τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Εκτός από τις τακτικές φορολογικές εισφορές το 2023, η Raiffeisen κατέβαλε επιπλέον 47 εκατ. ευρώ στη Ρωσία ως αποτέλεσμα έκτακτης εισφοράς που επέβαλε το Κρεμλίνο σε ορισμένες εταιρείες πέρυσι.
Μετά την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, η RBI είχε αναφέρει επανειλημμένα το σχέδιό της να περιορίσει και να εκχωρήσει τις δραστηριότητές της στη Ρωσία. Στην πορεία αντιμετώπισε αυξημένη κριτική από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ επειδή η τράπεζα δεν έχει ακόμη ολοκληρώσει την απόσυρση, σημειώνεται.
Φιλόδοξα σχέδια…
«Αν και η RBI έχει καταβάλει κάποιες προσπάθειες για να μειώσει την έκθεσή της στη Ρωσία – όπως είναι μείωση κατά 56% στο χαρτοφυλάκιο δανείων της από τις αρχές του 2022 –, ορισμένα μέτρα δείχνουν το αντίθετο. Πρόσφατες αγγελίες εργασίας από την RBI στη Ρωσία υποδηλώνουν φιλόδοξα σχέδια για «πολλαπλή επέκταση της ενεργής βάσης πελατών»» ανέφεραν οι «FT».
Η Deutsche Bank, η OTP της Ουγγαρίας και η επίσης γερμανική Commerzbank είχαν μειώσει σημαντικά την παρουσία τους στη Ρωσία, η οποία ήταν ήδη μικρή σε σύγκριση με την RBI, δήλωσαν εκπρόσωποι των τραπεζών αυτών. Η ιταλική τράπεζα Intesa κινείται κοντά στην έξοδο, αλλά δεν έχει ακόμη πουλήσει τις ρωσικές της επιχειρήσεις. Η UniCredit αρνήθηκε να σχολιάσει, σύμφωνα πάντα με τους «FT».
