Η δεύτερη κυβέρνηση Τραμπ οδεύει προς μια κολοσσιαία σύγκρουση με την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ. Σχεδόν όλα τα μέσα ενημέρωσης θα συνταχθούν με τον επικεφαλής της Fed Τζερόμ Πάουελ και τον θεσμό του. Θα “παπαγαλίσουν” τη γραμμή της κεντρικής τράπεζας (πως οποιαδήποτε επίθεση κατά της Fed θέτει σε κίνδυνο την ανεξαρτησία της) και τις προβλέψεις για την πορεία του πληθωρισμού.
Μην αγοράσετε αυτήν τη “φούσκα”.
Η διαφαινόμενη σύγκρουση δεν αφορά την ανεξαρτησία της Fed, αλλά τις επιδόσεις της κεντρικής τράπεζας των ΗΠΑ. Ειδικότερα, αφορά τα μοντέλα πάνω στα οποία στηρίζει τις αποφάσεις της. Η βασική παραδοχή αυτών των μοντέλων είναι ότι η ευημερία δημιουργεί πληθωρισμό. Ο οικονομολόγος A.W. Phillips διατύπωσε την άποψη ότι υπάρχει διασύνδεση μεταξύ πληθωρισμού και ανεργίας. Αν θέλετε λιγότερη ανεργία, θα έχετε υψηλότερο πληθωρισμό. Και το αντίστροφο.
Η λεγόμενη “καμπύλη Phillips” είναι “ιερό κείμενο” για τη Fed και τις περισσότερες κεντρικές τράπεζες. Και έχει δύο μεγάλα ελαττώματα, πέραν του ότι τη διαψεύδουν τα γεγονότα στον πραγματικό κόσμο. Η καμπύλη είναι λάθος.
Τα τελευταία χρόνια, για παράδειγμα, η ανεργία στις ΗΠΑ παρέμεινε σε χαμηλά επίπεδα, ακόμη και όταν βιώσαμε τη χειρότερη αύξηση του κόστους ζωής εδώ και περισσότερα από 40 χρόνια.
Η Fed έχει συγχυστεί, αλλά αρνείται να επανεξετάσει το βασικό της πιστεύω. Το να παραδεχτεί ότι η “θεολογία” της είναι εσφαλμένη είναι δύσκολο για κάθε θεσμό, οπότε η κεντρική τράπεζα προσκολλάται στην ψευδεπίγραφη κατήχησή της.
Το πρώτο μεγάλο ελάττωμα είναι η άρνηση της Ομοσπονδιακής Τράπεζας να κάνει τη βασική διάκριση μεταξύ των δύο ειδών πληθωρισμού.
Ο μη νομισματικός πληθωρισμός προέρχεται από μεγάλες διαταραχές στην παραγωγή. Μια φυσική καταστροφή, όπως ένας σεισμός, θα ανεβάσει τις τιμές, όπως και οι διαταραχές που προκαλεί ο πόλεμος, για να μην αναφέρουμε τα lockdown τον καιρό της πανδημίας. Οι κανονισμοί και οι φόροι μπορούν επίσης να αυξήσουν το κόστος. Η Fed δεν μπορεί να κάνει τίποτα για τον μη νομισματικό πληθωρισμό. Η αύξηση των επιτοκίων δεν θα θεραπεύσει τις “εμπλοκές” στα λιμάνια.
Ο νομισματικός πληθωρισμός προέρχεται από τη μείωση της αξίας ενός νομίσματος, συνήθως επειδή υπάρχει σε πλεόνασμα στην αγορά. Εν ολίγοις, η θεραπεία για τον νομισματικό πληθωρισμό δεν είναι η επιβράδυνση ή η ύφεση της οικονομίας, αλλά η σταθεροποίηση της αξίας ενός νομίσματος. Εξάλλου, το χρήμα μετράει την αξία όπως ένα ρολόι μετράει τον χρόνο ή ένας χάρακας το μήκος. Ωστόσο, ούτε η Fed ούτε άλλες κεντρικές τράπεζες κάνουν λόγο ποτέ για τη σταθερότητα του νομίσματος.
Κι έτσι ερχόμαστε στο δεύτερο μεγάλο ελάττωμα: την παράλογη και καταστροφική πεποίθηση ότι μια “ζωντανή” οικονομία πρέπει να επιβραδύνεται. Παράλληλα με αυτή την αντίληψη “τρέχει” και η ιδέα ότι μια κεντρική τράπεζα μπορεί -πραγματικά και εποικοδομητικά- να κατευθύνει την οικονομική δραστηριότητα χειραγωγώντας τα επιτόκια. Αν το καλοσκεφτείτε, αυτό μοιάζει με τον έλεγχο των ενοικίων. Όμως, σε αυτή την περίπτωση, δεν νοικιάζεται ένα διαμέρισμα, αλλά χρήματα.
Και φτάνουμε στο γιατί η επόμενη κυβέρνηση Τραμπ οδεύει προς μια τεράστια σύγκρουση με τη Fed. Ο Πάουελ και οι συνάδελφοί του θα προειδοποιούν ότι η ατζέντα του Τραμπ θα αναζωπυρώσει τον πληθωρισμό και ότι η κεντρική τράπεζα ίσως πρέπει να αυξήσει τα επιτόκια.
“Δημοσιονομική βιωσιμότητα”, διακηρύσσει τώρα ο Πάουελ. Μια γενναία δήλωση από έναν άνθρωπο που, επιθυμώντας τον επαναδιορισμό του από τον πρόεδρο Μπάιντεν, παρέμεινε σιωπηλός όσο ο Λευκός Οίκος και το Κογκρέσο ξόδευαν και ξόδευαν και ξόδευαν… εκτοξεύοντας το έλλειμμα.
Για αρχή, το επιτελείο του Τραμπ θα πρέπει να τεκμηριώσει γιατί τα μοντέλα της Fed είναι λάθος και έπειτα να “σκοτώσει” διανοητικά τον δράκο που κρύβεται στην καμπύλη Phillips.
Απόδοση – επιμέλεια: Μιχάλης Παπαντωνόπουλος
Forbes
Πηγή: philenews.com
