Έχοντας ο πρόεδρος των ΗΠΑ ξύσει τον πάτο του βαρελιού του αμερικανικού οπλοστασίου και αντιμετωπίζοντας ένα αρνητικό Κογκρέσο, φαίνεται ότι οι επιλογές του για να στείλει νέα δολάρια και όπλα στο εμπόλεμο Κίεβο έχουν σχεδόν εξαλειφθεί.
Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι το αμερικανικό βιομηχανικό-στρατιωτικό σύμπλεγμα έχει στερέψει από ιδέες.
Σύμφωνα με τη Τζούλια Γκλέντχιλ, αναλύτρια του Κέντρου Αμυντικών Πληροφοριών (Center for Defense Information), μιας δεξαμενής σκέψης στις ΗΠΑ που ειδικεύεται σε αμυντικά ζητήματα, οι Αμερικανοί ιθύνοντες προωθούν τη συμπαραγωγή όπλων Αμερικανών και Ουκρανών.
Με ανάλυσή της, η Γκλέντχιλ εξηγεί ότι οι βιομηχανίες όπλων στις ΗΠΑ δεν χρειάζονται έγκριση από το Κογκρέσο για να παράγουν όπλα από κοινού με ουκρανικές εταιρείες και η κυβέρνηση την ενθαρρύνει να βοηθήσει στην ανάπτυξη της ουκρανικής αμυντικής βιομηχανίας, αναφέρει η ίδια.
Η Γκλέντιλ εκτιμά ότι η συμπαραγωγή μπορεί να ανακουφίσει τον Λευκό Οίκο από το να αντιμετωπίσει πολιτικούς μπελάδες σχετικά με την άμεση βοήθεια στην Ουκρανία.
Ένας από τους δηλωμένους μακροπρόθεσμους στόχους του Λευκού Οίκου είναι «να προωθήσει μια ισχυρή και αυτοδύναμη ουκρανική αμυντική βιομηχανική βάση», η οποία σύμφωνα με τον υπουργό Άμυνας Λόιντ Όστιν, ήταν «μια σημαντική ευκαιρία για συνεργασία με τη δική μας αμυντική βιομηχανική βάση».
Τον Δεκέμβριο του 2023, κατά τη Διάσκεψη της Αμυντικής Βιομηχανικής Βάσης ΗΠΑ-Ουκρανίας στην Ουάσινγκτον, η αμερικανική κυβέρνηση υπέγραψε Δήλωση Πρόθεσης για Συμπαραγωγή και Ανταλλαγή Τεχνικών Δεδομένων με τα Ουκρανικά Υπουργεία Άμυνας και Στρατηγικών Βιομηχανιών για να επιταχύνει τις επενδύσεις στην αμυντική βιομηχανία της Ουκρανίας.
Επιπλέον, η κυβέρνηση Μπάιντεν δημιούργησε τη διυπηρεσιακή Ομάδα Συμφωνίας της Ουκρανίας, «αποτελούμενη από εκπροσώπους των Υπουργείων Εξωτερικών, Άμυνας και Εμπορίου». Η Penny Pritzler, ειδική εκπρόσωπος των ΗΠΑ για την οικονομική ανάκαμψη της Ουκρανίας, δήλωσε ότι η ομάδα «θα αναπτύξει όλα τα διαθέσιμα κυβερνητικά εργαλεία των ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένων των πόρων και της τεχνογνωσίας, για να βοηθήσει τις αμερικανικές εταιρείες να ανταγωνιστούν και να επιτύχουν στην ουκρανική αμυντική βιομηχανία».
Ορισμένοι στρατιωτικοί εργολάβοι των ΗΠΑ φέρεται να έχουν ήδη δεσμευτεί να συμπαράγουν όπλα με την Ουκρανία το φθινόπωρο πριν από μια διάσκεψη στο Κίεβο, και η κυβέρνηση προωθεί αυτό που αποκαλεί «συνανάπτυξη, συμπαραγωγή και συν-συντήρηση» εδώ και μήνες.
Ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας Τζέικ Σάλιβαν ανέφερε πρόσφατα ότι οι προσπάθειες συμπαραγωγής μπορεί να ξεκινήσουν με δραστηριότητες επισκευής και συντήρησης, αλλά «θα περιλαμβάνουν τελικά ουκρανικά ρούχα με ουκρανική τεχνογνωσία που θα βασίζονται σε αυτές τις άδειες και τη μεταφορά τεχνολογίας από εταιρείες των ΗΠΑ…».
Η πρέσβης της Ουκρανίας στις ΗΠΑ, Οκσάνα Μαρκάροβα, δήλωσε στη διάσκεψη του Δεκεμβρίου ότι με τη βοήθεια τεχνικών δεδομένων από το Πεντάγωνο και την αμυντική βιομηχανία των ΗΠΑ, η παραγωγή συστημάτων FrankenSAM (βλημάτων επιφανείας-αέρος) έχει ήδη ξεκινήσει στην Ουκρανία. Η χώρα παράγει τους δικούς της πυραύλους, drones, πυροβολικό και πυρομαχικά επίσης, αλλά εξακολουθούν να υπάρχουν σοβαρές ελλείψεις, ειδικά σε πυρομαχικά.
Το Πεντάγωνο ούτε επιβεβαίωσε ούτε διέψευσε εάν ανέθεσε σε αμερικανικές εταιρείες συμβάσεις σχετικές με την Ουκρανία για τη δημιουργία παραγωγικής ικανότητας στη χώρα πριν από τη διάσκεψη στις αρχές Δεκεμβρίου.
Ποιός θα βάλει τα χρήματα;
Πάντως, την ίδια στιγμή, η Αμερικανίδα αναλύτρια βλέπει ενδείξεις από την πλευρά της κυβέρνησης Μπάιντεν ότι εξετάζετει μια πιο… «αμυντική στάση». Μπορεί οι εργολάβοι δεσμεύτηκαν για κοινή παραγωγή με την Ουκρανία πριν από σχεδόν τέσσερις μήνες, αλλά η κυβέρνηση κρατά τα χαρτιά της κλειστά σχετικά με τη διευκόλυνση των συμφωνιών συμπαραγωγής παρά τις ενδείξεις ότι οι προσπάθειες συμπαραγωγής έχουν ήδη ξεκινήσει.
Σε μια ιδανική συμφωνία συμπαραγωγής, οι Ουκρανοί εργολάβοι θα επωμίζονται το κόστος λειτουργίας, συντήρησης και προστασίας των εγκαταστάσεων παραγωγής. Το Πεντάγωνο και η αμυντική βιομηχανία των ΗΠΑ θα μοιράζονταν την τεχνική τεχνογνωσία και η Ουκρανία θα χειριζόταν τη βαριά ανύψωση.
Ωστόσο, η αναλύτρια του Κέντρου Αμυντικών Πληροφοριών λέει πως οι αμερικανικές βιομηχανίες έχουν ελάχιστα, έως καθόλου οικονομικά κίνητρα για να βοηθήσουν τους Ουκρανούς εταίρους τους να λειτουργούν και να ευδοκιμούν ανεξάρτητα.
Η κλίμακα των επενδύσεων, εξάλλου, που απαιτούνται για τη δημιουργία και την επέκταση της παραγωγικής ικανότητας στην Ουκρανία είναι τεράστια, και οι εργολάβοι είναι απρόθυμοι να κάνουν επενδύσεις κεφαλαίου, τη στιγμή που έχουν ως προτεραιότητα να πληρώσουν τους μετόχους τους.
Επομένως, είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς τους Αμερικανούς εργολάβους, λέει η Γκλέντχιλ, να στήνουν υποδομές στην Ουκρανία χωρίς εγγυημένη χρηματοδότηση από την κυβέρνηση των ΗΠΑ, ακόμη και με την υποστήριξη ενός εταίρου.
Έτσι, ενώ υπάρχουν σίγουρα επιχειρησιακές ανησυχίες για την ασφάλεια με την κατασκευή σε μια χώρα σε πόλεμο, υπάρχουν λίγες λεπτομέρειες σχετικά με το ποιες αμερικανικές εταιρείες θα βοηθήσουν στην παραγωγή όπλων στην Ουκρανία.
Σε κάθε περίπτωση, οι εταιρείες πρέπει να προστατεύουν τις επενδύσεις τους, τη στιγμή που οι εγκαταστάσεις παραγωγής όπλων είναι ήδη ρωσικοί στόχοι, ανεβάζοντας το κόστος προστασίας τους.
Η αλήθεια είναι ότι η Ουκρανία χρειάζεται πολλά χρήματα για να δημιουργήσει νέες γραμμές παραγωγής και παραμένει ασαφές πώς ακριβώς οι ΗΠΑ θα στηρίξουν το Κίεβο σε αυτή τη διαδικασία. Στο παρελθόν, η αμερικανική βιομηχανία εξέφρασε τον δισταγμό της να εργαστεί στην Ουκρανία όσο ο πόλεμος συνεχίζεται.
Εις βάρος των Αμερικανών φορολογούμενων
Επίσης, για την αναλύτρια υπάρχει το ζήτημα πως θα ωφεληθεί η ίδια η αμερικανική οικονομία. Η Γκλέντχιλ προειδοποιεί ότι εάν η κυβέρνηση των ΗΠΑ δεν είναι προσεκτική, οι φορολογούμενοι θα μπορούσαν να καταλήξουν να πληρώσουν το λογαριασμό για την επέκταση της ικανότητας παραγωγής όπλων στην Ουκρανία για τα επόμενα χρόνια.
Προς το παρόν το Πεντάγωνο δεν διευκρινίζει ποιος μπορεί να είναι ο αντίκτυπος στις θέσεις εργασίας στις ΗΠΑ. Μπορεί, γενικά, οι στρατιωτικές δαπάνες να ενισχύουν τις θέσεις εργασίας, αλλά σύμφωνα με την Γκλέντχιλ, η μακροπρόθεσμη συμπαραγωγή με την Ουκρανία σημαίνει ότι πολλές από αυτές τις θέσεις εργασίας θα πήγαιναν σε Ουκρανούς ή άλλους μη Αμερικανούς εργαζόμενους.
Έτσι, η Αμερικανίδα αναλύτρια υποστηρίζει ότι η αμερικανική κυβέρνηση πρέπει να διασφαλίσει ότι οι συμφωνίες συμπαραγωγής περιγράφουν ρητά τον τρόπο με τον οποίο οι εργολάβοι των ΗΠΑ θα μεταβιβάσουν στις ουκρανικές εταιρείες την οικονομική ιδιοκτησία των διαδικασιών λειτουργίας, συντήρησης και προστασίας.
Μπορεί να θέλει η κυβέρνηση να βοηθήσει την ανάπτυξη της ουκρανικής αμυντικής βιομηχανίας, αλλά αυτό σίγουρα δεν θα ήταν προς όφελος των οικονομικών συμφερόντων των αμυντικών βιομηχανιών στις ΗΠΑ, καταλήγει η Γκλέντχιλ.
