Παρά το γεγονός ότι ο γενικός δείκτης τιμών στην Κύπρο παρουσιάζει αποκλιμάκωση το τελευταίο χρονικό διάστημα, με τα τελευταία στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας Κύπρου να καταγράφουν μείωση του πληθωρισμού πέριξ του 2%, τα πράγματα δεν είναι τα ίδια για μια σειρά βασικών προϊόντων για τον καταναλωτή, όπου παρατηρείται διψήφια ετήσια άνοδος του εναρμονισμένου δείκτη.
Η ετήσια άνοδος των τιμών σε βασικά αγαθά όπως το ελαιόλαδο, τα λαχανικά, τα φρούτα και οι πατάτες, βάζουν φωτιά στις τσέπες των καταναλωτών-εργαζομένων, οι οποίοι βλέπουν το τέρας του πληθωρισμού να βρυχάται επικίνδυνα στα εν λόγο προϊόντα, όπου η ετήσια ποσοστιαία άνοδος στις τιμές στις πλείστες εκ των περιπτώσεων είναι σε διψήφιο ποσοστό.
Μάλιστα, εάν συγκρίνουμε τα στοιχεία της Κύπρου με άλλα κράτη μέλη της Ε.Ε, όπως παρουσιάζονται από την Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία (Eurostat), είναι ξεκάθαρο πως στην Κύπρο υπάρχει σοβαρό πρόβλημα ακρίβειας σε βασικά αγαθά. Κάποιοι προφανώς αισχροκερδούν, ενώ την ίδια ώρα τα κατώτερα εισοδηματικά στρώματα πλήττονται περισσότερο.
Με βάση πρόσφατα στοιχεία της Eurostat, η ετήσια μεταβολή του εναρμονισμένου δείκτη τιμών καταναλωτή για την κατηγορία φαγητού κατατάσσει την Κύπρο στη τρίτη θέση με άνοδος της τάξης του 3.5% μετά την Μάλτα (4.5%) και την Πορτογαλία (3.9%). Να σημειωθεί πως ο μέσος όρος του εναρμονισμένου δείκτης τιμών για την κατηγορία φαγητού στην Ε.Ε ήταν στο 1.3%. Την ίδια ώρα και η τιμή του ψωμιού στη χώρα μας στο τέλος Ιουλίου παρουσίασε ετήσια άνοδο 2.9% (τέταρτη υψηλότερη στην Ε.Ε) ενώ ο μέσος όρος στην Ε.Ε ήταν στο 0.8%.
Ταυτόχρονα, η ετήσια άνοδος στην τιμή του ελαιολάδου στην Κύπρο εκτοξεύθηκε κατά 62.2%. Μια ετήσια αύξηση που ήταν η υψηλότερη σε όλη την Ε.Ε, όπου ο μέσος όρος ανόδου ήταν 38.8%.
Παράλληλα, η τιμή φρούτων και λαχανικών παρουσίασε ετήσια άνοδο 8% και 15.5% αντιστοίχως, την ώρα που ο μέσος όρος ετήσιας ανόδου στην Ε.Ε ήταν για τα φρούτα μόλις 0.5% και για τα λαχανικά 1.8%. Αυξήσεις φωτιά είχαμε και στην τιμή των πατατών, όπου η ετήσια ποσοστιαία άνοδος στην Κύπρο ήταν της τάξης του 16.1% ενώ στην Ε.Ε, η άνοδος αυτή ήταν στο 3.5%.
Δυστυχώς, τα πιο πάνω στοιχεία καταδεικνύουν πως η ακρίβεια στον τόπο μας καλά κρατάει, ενώ την ίδια ώρα δημιουργούνται και ερωτηματικά για το εύρος της αισχροκέρδειας κάποιων, αλλά και το ρόλο που διαδραματίζουν οι αρμόδιες υπηρεσίες του κράτους για την προστασία των καταναλωτών. Επομένως, η ποιοτική και ποσοτική ενίσχυση των εποπτικών μηχανισμών των κρατικών υπηρεσιών είναι απαραίτητη.
Η ΣΕΚ ανησυχεί ιδιαιτέρα γιατί το φαινόμενο της αισχροκέρδειας έχει θιγεί ουκ ολίγες φορές από τις συνδικαλιστικές οργανώσεις και άλλα οργανωμένα σύνολα, όμως το κράτος δυστυχώς στις πλείστες περιπτώσεις σφυρίζει αδιάφορα, σε μια χρονική στιγμή μάλιστα που κάποιοι με δημόσιες τοποθετήσεις και παρεμβάσεις τους προσπαθούν να στοχοποιήσουν εργασιακά δικαιώματα τα οποία συμβάλουν σε μεγάλο βαθμό στην αποκατάσταση της αγοραστικής δύναμης των καταναλωτών, ενώ την ίδια ώρα προβάλουν θέσεις πως το κράτος δεν μπορεί να παρεμβαίνει σε μια ελεύθερη αγορά. Αυτοί που υποστηρίζουν τα πιο πάνω ίσως αναμένουν και το «αόρατο» χέρι της αγοράς το οποίο θα αποκαταστήσει τις οποιεσδήποτε ανισορροπίες. Μέχρι όμως να λειτουργήσει το «αόρατο» χέρι της αγοράς κάποιοι θα συνεχίσουν να δεινοπαθούν και άλλοι να αισχροκερδούν.
Σε καμία περίπτωση η κερδοφορία των επιχειρήσεων δεν πρέπει να δαιμονοποιείται. Την ίδια ώρα όμως, η κερδοφορία δεν μπορεί να πηγάζει από το γεγονός ότι υπάρχουν δομικές στρεβλώσεις, οι οποίες διατηρούν τις τιμές στην αγορά υψηλές. Η ύπαρξη τέτοιων στρεβλώσεων στην αγορά οδηγεί σε αύξηση του κοινωνικού κόστους και εξανεμισμό του οφέλους από τη λειτουργία της ελεύθερης αγοράς. Και είναι τότε που πρέπει να παρέμβει το κράτος και όχι να αναμένει κάποιος το «αόρατο» χέρι της αγοράς το οποίο ως δια μαγείας θα επιλύσει όλα τα προβλήματα.
* Υπεύθυνος Τμήματος Οικονομικών Μελετών ΣΕΚ
Πηγή: philenews.com
