Table of Contents
Να εργαστούν πιο εντατικά, να επιδείξουν ευελιξία και να είναι έτοιμες για συμβιβασμούς κάλεσε χθες τις αντιπροσωπείες οι οποίες μετέχουν στην COP28 που διεξάγεται στο Ντουμπάι ο πρόεδρός της, Σουλτάν αλ Τζαμπέρ. Οπως τόνισε, κάτι τέτοιο είναι προϋπόθεση για να επιτευχθεί συμφωνία, καθώς η σύνοδος έχει προγραμματιστεί να ολοκληρωθεί αύριο και η συμφωνία σε ένα κοινό ανακοινωθέν κάθε άλλο παρά δεδομένη είναι, παρά το σκληρό «παζάρι» που διεξάγεται σε όλα τα επίπεδα.
Το σίγουρο πάντως είναι ότι ο ίδιος ο Αλ Τζαμπέρ ανήκει σε εκείνο το λόμπι κρατών που προβάλλουν τα μεγαλύτερα εμπόδια – όχι μόνο για την επίτευξη συμφωνίας, αλλά και για την υιοθέτηση μέτρων που θα είναι ουσιαστικά για τον πλανήτη και θα αποτρέπουν τα πιο εφιαλτικά σενάρια. Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, εξάλλου, είναι μέλος της ομάδας του Οργανισμού Εξαγωγών Πετρελαιοπαραγωγών Χωρών OPEC+ η οποία, μαζί με τη Ρωσία, δίνει σκληρή μάχη προκειμένου να μη θιγεί η παραγωγή ορυκτών καυσίμων, κυρίως πετρελαίου και φυσικού αερίου, που εξακολουθεί για τις συγκεκριμένες χώρες να αντιπροσωπεύει την πιο βασική πηγή εσόδων τους.
Η επιστολή
Αποκαλυπτική είναι, άλλωστε, η επιστολή την οποία έστειλε την προηγούμενη εβδομάδα προς τα κράτη-μέλη ο γενικός γραμματέας του Οργανισμού, Χαϊθάμ αλ Γκάις, ζητώντας τους να μην ενδώσουν στις πιέσεις της Δύσης για να υπάρξει μια απόφαση στην οποία θα γίνεται λόγος για «σταδιακή κατάργηση» (phase out) των ορυκτών καυσίμων. «Φαίνεται πως η αδικαιολόγητη και δυσανάλογη πίεση κατά των ορυκτών καυσίμων ενδέχεται να κορυφωθεί, κάτι που θα έχει ανεπανόρθωτες συνέπειες, μια και το σχέδιο απόφασης περιλαμβάνει σενάρια για τη σταδιακή κατάργησή τους» αναφέρει χαρακτηριστικά η επιστολή. Καλεί δε τις αντιπροσωπείες «να απορρίψουν κατηγορηματικά κάθε κείμενο ή διατύπωση η οποία θέτει στο στόχαστρό της τα ορυκτά καύσιμα και όχι τις εκπομπές».
Η ζοφερή πραγματικότητα
Σε αυτή τη διατύπωση κρύβεται και το «κλειδί» της στάσης του OPEC, της Μόσχας και των συμμάχων τους, που επιδιώκουν οι αποφάσεις και τα μέτρα που θα περιλαμβάνουν να στοχεύουν όχι την παραγωγή (και την κατανάλωση) ορυκτών καυσίμων, αλλά τη μείωση των εκπομπών από την καύση τους, με διάφορες μεθόδους. Κάτι τέτοιο, ωστόσο, έρχεται σε αντίθεση τόσο με τη θέση του συνόλου σχεδόν της Δύσης όσο και με τη ζοφερή πραγματικότητα που περιγράφουν επιστήμονες και ειδικοί, που βλέπουν ότι πλησιάζει το σημείο μη επιστροφής.
Για του λόγου το αληθές, ένας συνασπισμός περίπου 80 κρατών, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ και της ΕΕ, επιμένει με όλα τα μέσα ότι η απόφαση της COP28 πρέπει να κάνει λόγο για «σταδιακή κατάργηση» των ορυκτών καυσίμων». Μάλιστα, η ισπανίδα υπουργός Οικολογικής Μετάβασης, Τερέσα Ριμπέρα, η οποία εκπροσωπεί τους «27» στις διαπραγματεύσεις, κάλεσε τον Αλ Τζαμπέρ να παίξει εποικοδομητικό ρόλο και όχι να προσπαθεί διαρκώς να συμβιβάσει τις θέσεις των διαφόρων πλευρών κάπου στη μέση.
«Οχι επαρκώς καλά»
Επίσης, η Διεθνής Υπηρεσία Ενέργειας (ΙΕΑ) προειδοποίησε χθες διά στόματος του επικεφαλής της, Φατίχ Μπιρόλ, ότι οι δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί και τα μέτρα που έχουν εξαγγελθεί – όπως ο τριπλασιασμός των ανανεώσιμων πηγών από 130 κράτη και η δραστική μείωση των εκπομπών μεθανίου από μια ομάδα 50 μεγάλων ενεργειακών ομίλων – είναι «καλά, αλλά όχι επαρκώς καλά».
Οπως υπογραμμίστηκε, ακόμη και η πλήρης εφαρμογή όλων αυτών των μέτρων θα ισοδυναμεί με μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα κατά 4 δισ. μετρικούς τόνους ως το 2030.
Πρόκειται για μια ποσότητα η οποία ναι μεν είναι αξιοσημείωτη, αντιστοιχεί όμως μόλις στο ένα τρίτο της απαιτούμενης προκειμένου η αύξηση της μέσης θερμοκρασίας στην επιφάνεια του πλανήτη να περιοριστεί στον 1,5 βαθμό σε σύγκριση με την προβιομηχανική περίοδο.
Σε αυτό το φόντο, πάντως, αξίζει να σημειωθεί ότι και η διαφαινόμενη επιλογή της χώρας που θα φιλοξενήσει την αντίστοιχη σύνοδο COP29 που θα διεξαχθεί το 2029 προκαλεί εύλογους προβληματισμούς. Και αυτό διότι ως φαβορί έχει αναδειχθεί το Αζερμπαϊτζάν, το 90% των εσόδων του οποίου προέρχεται από τις εξαγωγές ορυκτών καυσίμων…