Μετά την ψηφοφορία της περασμένης εβδομάδας στην Αϊοβα, ο πρώην πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ κέρδισε επίσης τις προκριματικές εκλογές των Ρεπουμπλικανών στο Νιου Χάμσαϊρ με 55% των ψήφων. Οι δημοσκοπήσεις και οι αγορές στοιχημάτων του δίνουν πιθανότητα κοντά στο 50% να κερδίσει τον Τζο Μπάιντεν στις 5 Νοεμβρίου 2024. Ποιες θα μπορούσαν να είναι οι πιθανές συνέπειες μιας νέας θητείας για τον Τραμπ;
Ο Τραμπ θα είχε πιθανώς ένα λιγότερο χαοτικό ξεκίνημα σε μια υποθετική νέα θητεία από ό,τι το 2017. Καθώς η ομάδα του θα ήταν καλύτερα προετοιμασμένη, πιθανότατα θα μπορούσε να αλλάξει τις πολιτικές γρηγορότερα και πιο αποτελεσματικά από ό,τι την περίοδο 2017-2021. Θα περιμέναμε από τον Τραμπ ΙΙ να ακολουθήσει πιο έντονη πολιτική προστατευτισμού και να είναι τουλάχιστον τόσο σπάταλος και απρόθυμος να αυξήσει τους φόρους όπως πριν. Στην εξωτερική πολιτική, πιθανότατα θα διατηρήσει μια σκληρή στάση έναντι της Κίνας. Αλλά η κοντόφθαλμη προσέγγιση του «Πρώτα η Αμερική» στην εξωτερική πολιτική και η περιφρόνησή του για πολυμερείς θεσμούς όπως η Ευρωπαϊκή Ενωση θα μπορούσαν να αποδυναμώσουν διεθνείς συμμαχίες και θεσμούς, στερώντας από τις ΗΠΑ συμμάχους. Η προφανής αγάπη του για ομοϊδεάτες «ισχυρούς άνδρες» που τείνουν να παραβιάζουν τους κανόνες θα μπορούσε να επιδεινώσει τους γεωπολιτικούς κινδύνους.
Μια στιγμή αλήθειας για την Ευρώπη: Από δύο βασικές απόψεις, μια νίκη Τραμπ θα μπορούσε να έχει μεγαλύτερο αντίκτυπο στην Ευρώπη παρά στις ΗΠΑ. Οπως και πριν, περισσότερος προστατευτισμός και ο κίνδυνος ενός εμπορικού πολέμου με τις ΗΠΑ θα έβλαπτε τις μικρότερες και πιο προσανατολισμένες στις εξαγωγές ευρωπαϊκές οικονομίες περισσότερο από τις ΗΠΑ. Το πιο σημαντικό είναι ότι η Ευρώπη μπορεί να έχει ένα απογοητευτικό ραντεβού με την πραγματικότητα. Δεν θα εκπλαγούμε αν ο Τραμπ μείωνε την αμερικανική βοήθεια προς την Ουκρανία – εκτός αν η Ευρώπη πληρώσει για τα αμερικανικά όπλα για την Ουκρανία.
Ουκρανία. Η πληρωμή όλων των προηγμένων αμερικανικών όπλων που χρειάζεται η Ουκρανία για να επικρατήσει έναντι της Ρωσίας και η ανάληψη σχεδόν όλου του κόστους της ουκρανικής ανοικοδόμησης θα μπορούσε να δοκιμάσει τη συνοχή της ΕΕ περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη απόφαση στο παρελθόν. Γι’ αυτό η ΕΕ μπορεί να χρειαστεί ένα νέο κοινό πρόγραμμα δανεισμού παρόμοιο με (αλλά πιθανότατα πολύ μικρότερο από) το πρόγραμμα NextGenEU των 750 δισ. ευρώ του 2020 για την πανδημία. Η Γερμανία μπορεί να χρειαστεί να προσαρμόσει ανάλογα το συνταγματικό της φρένο χρέους για να αυξήσει περαιτέρω την υποστήριξή της προς την Ουκρανία . Η συγκέντρωση της πολιτικής βούλησης σε ολόκληρη την Ευρώπη για να γίνει αυτό θα αποτελούσε πρόκληση, για να το θέσω ήπια. Αλλά αν η Ευρώπη αποτύγχανε στη δοκιμασία, η Ευρώπη και ο κόσμος θα μπορούσαν να είναι ένα ακόμη πιο επικίνδυνο μέρος. Αυτό θα μπορούσε να αναγκάσει την Ευρώπη να αυξήσει ακόμη πιο έντονα τις αμυντικές της δαπάνες με την πάροδο του χρόνου για να αποτρέψει τον Πούτιν από το να επιτεθεί σε άλλη χώρα.
Προβλέπουμε μια ήπια προσγείωση για την οικονομία των ΗΠΑ το 1ο εξάμηνο του 2024, ακολουθούμενη από επιστροφή στην ανάπτυξη το δεύτερο εξάμηνο του 2024 και σταδιακή ανάκαμψη της ευρωπαϊκής ανάπτυξης από την άνοιξη και μετά. Αναμένουμε ότι οι ευρωπαϊκές μετοχές, και ειδικά αυτές των μικρότερων επιχειρήσεων, θα ξεπεράσουν φέτος τις αντίστοιχες αμερικανικές μετοχές. Το ευρώ μπορεί να ανατιμηθεί στο 1,15 έως το τέλος του 2024, καθώς η ΕΚΤ θα μειώνει τα επιτόκια κατά λιγότερο από τη Fed στις ΗΠΑ.
Επενδυτικό κλίμα. Ωστόσο, αυτές οι προβλέψεις δεν προϋποθέτουν σημαντική αλλαγή στις πολιτικές των ΗΠΑ το 2025. Μια νίκη Τραμπ θα μπορούσε αρχικά να σημαίνει ένα κάπως ισχυρότερο δολάριο ΗΠΑ. Εάν ο Τραμπ χαλαρώσει τη δημοσιονομική πολιτική, το αποτέλεσμα θα μπορούσε να είναι ένα ελαφρώς νωρίτερο τέλος στις μειώσεις των επιτοκίων της Fed στο 3,75% ή 4% αντί για 3,5% το 2025 και κάπως υψηλότερες αποδόσεις των αμερικανικών ομολόγων από ό,τι προβλέπουμε επί του παρόντος.
Οι συγκεκριμένοι κίνδυνοι που θα μπορούσε να συνεπάγεται ο Τραμπ για την Ευρώπη θα μπορούσαν να πλήξουν το επενδυτικό κλίμα προς την ήπειρο. Εάν ναι, οι ευρωπαϊκές αγορές ενδέχεται να έχουν χαμηλότερες επιδόσεις από τις αγορές των ΗΠΑ μόλις πλησιάσει η ημερομηνία των εκλογών στις ΗΠΑ αργότερα φέτος. Προς το παρόν, εμμένουμε στις θετικές μας εκτιμήσεις για τις ευρωπαϊκές αγορές. Αλλά ίσως χρειαστεί να επανεκτιμήσουμε τις προοπτικές της αγοράς αυτό το καλοκαίρι.
Ο Χόλγκερ Σμίντινγκ είναι επικεφαλής οικονομολόγος της επενδυτικής τράπεζας Berenberg
