Το συνεχώς μεταβαλλόμενο επιχειρηματικό οικοσύστημα υποχρεώνει τις επιχειρήσεις να υιοθετήσουν τις αρχές της βιωσιμότητας, καθιστώντας την κυκλική οικονομία πρότυπο μοντέλο ανάπτυξης.
Η αποσύνδεση της οικονομικής ανάπτυξης από τη χρήση των πόρων και η μετάβαση σε κυκλικά συστήματα παραγωγής και κατανάλωσης, είναι καθοριστικής σημασίας για την ανθεκτικότητα και αειφορία των επιχειρήσεων και για την επίτευξη της κλιματικής ουδετερότητας που στοχεύει η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) έως το 2050.
Για να γίνει αυτή η μετάβαση όσο το δυνατό πιο ομαλή, η ΕΕ στηρίζει τα κράτη μέλη και προωθεί πρωτοβουλίες και δράσεις, όπως είναι ο καταρτισμός του Σχεδίου Δράσης για την Κυκλική Οικονομία.
Η κυκλική οικονομία βασίζεται στη διατήρηση και ελαχιστοποίηση της κατανάλωσης πόρων, μειώνοντας το ανθρακικό αποτύπωμα προϊόντων και υπηρεσιών. Μέσω του επανασχεδιασμού προϊόντων και υπηρεσιών, επιτυγχάνεται η διατήρηση της λειτουργικότητας τους για μεγάλο χρονικό διάστημα, μειώνοντας τις ποσότητες αποβλήτων και δημιουργώντας νέες ευκαιρίες για επαναχρησιμοποίηση των πρώτων υλών.
Η ενίσχυση του βαθμού κυκλικότητας και η μετατροπή του μοντέλου λειτουργίας μιας επιχείρησης σε κυκλικό, προσδίδουν στην εταιρεία σημαντικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα ενισχύοντας τη θετική της εικόνα. Η ανάγκη για μείωση της εξάρτησης από μη ανανεώσιμους πόρους μπορεί να αντιμετωπιστεί μέσα από την υιοθέτηση των αρχών της κυκλικής οικονομίας, διασφαλίζοντας με αυτό τον τρόπο τη μακροπρόθεσμη ανθεκτικότητα της επιχείρησης και συμβάλλοντας στη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας, της σπατάλης τροφίμων και της παραγωγής αποβλήτων. Ουσιαστικά οι επιχειρήσεις μπορούν να πρωτοπορήσουν, προετοιμάζοντας τον εαυτό τους για τις προκλήσεις και ευκαιρίες του μέλλοντος.
Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω και την κατεύθυνση που έθεσε η ΕΕ, το Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας (ΥΕΕΒ) έχει ενσωματώσει στη στρατηγική του τα θέματα κυκλικής οικονομίας, καταρτίζοντας το «Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ενίσχυση της Κυκλικής Οικονομίας 2021-2027».
Το Σχέδιο Δράσης περιλαμβάνει πολιτικές και δράσεις για την ανάδειξη, προώθηση και ανάπτυξη της κυκλικής οικονομίας στην Κύπρο. Στο πλαίσιο αυτό, ανακοινώθηκε στις 2 Ιουλίου 2024 το σημαντικό «Σχέδιο Χορηγιών για την Κυκλική Οικονομία στις Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις (ΜμΕ)», το οποίο θα παραμείνει ανοικτό μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου 2024.
Το Σχέδιο στοχεύει στη στήριξη των νέων και υφιστάμενων Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων μέσω της ενίσχυσης νέων επενδύσεων κυκλικής οικονομίας, προκειμένου να καταστήσουν τα προϊόντα τους, τις παραγωγικές τους διαδικασίες και τις επιχειρηματικές τους πρακτικές φιλικότερες προς το περιβάλλον. Η χρηματοδοτική ενίσχυση περιλαμβάνει χορηγία σε καθορισμένες επιλέξιμες δαπάνες που αφορούν τη μετάβαση/έναρξη λειτουργίας μιας επιχείρησης στη βάση ενός κυκλικού επιχειρηματικού μοντέλου. Ο συνολικός προϋπολογισμός του Σχεδίου ανέρχεται στα €14,4 εκατομμύρια, με το μέγιστο συνολικό ποσό χορηγίας που μπορεί να παραχωρηθεί σε μια επιχείρηση να ανέρχεται στις €400.000.
Οι επενδύσεις που μπορούν να επιχορηγηθούν περιλαμβάνουν:
– Βελτίωση της αποδοτικής χρήσης των πόρων.
– Πρόληψη και μείωση της παραγωγής αποβλήτων, επαναχρησιμοποίηση, απορρύπανση και ανακύκλωση αποβλήτων.
– Συλλογή, διαλογή, απορρύπανση και επεξεργασία άλλων προϊόντων ή υλικών.
– Χωριστή συλλογή και διαλογή αποβλήτων για επαναχρησιμοποίηση ή ανακύκλωση.
Έχοντας ως προτεραιότητα τα θέματα κυκλικής οικονομίας και αειφόρου ανάπτυξης των επιχειρήσεων, η ΟΕΒ συνέβαλε ενεργά στη διαμόρφωση του εν λόγω Σχεδίου μέσω της υποβολής σχολίων και εισηγήσεων. Επιπλέον, μέσω ανακοινώσεων και σειράς ενημερωτικών παρουσιάσεων σε συνεργασία με το αρμόδιο Υπουργείο, η ΟΕΒ ενθαρρύνει ενεργά τις επιχειρήσεις-μέλη της να αξιοποιήσουν το Σχέδιο, προσφέροντας καθοδήγηση και επεξηγήσεις σχετικά με τις προϋποθέσεις και τις διατάξεις του.
Ως αναγνώριση της τεχνογνωσίας και του ηγετικού της ρόλου στον τομέα της κυκλικής οικονομίας, η ΟΕΒ εγκρίθηκε στο Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και υλοποιεί από το 2021 το Μέτρο «Προώθησης της Κυκλικής Οικονομίας στις Ξενοδοχειακές Εγκαταστάσεις», ένα πρωτοποριακό έργο που πιστοποιεί ξενοδοχειακές επιχειρήσεις με το Σχήμα Πιστοποίησης Συστήματος Διαχείρισης Κυκλικής Οικονομίας.
* Ανώτερος Λειτουργός, Τμήμα Ενέργειας και Περιβάλλοντος (ΟΕΒ)
