Η διοίκηση κάθε δήμου ασκείται συλλογικά από το συμβούλιο, στο οποίο μετέχουν ο δήμαρχος, οι αντιδήμαρχοι και οι σύμβουλοι ως μέλη του. Στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων τους, διευθύνουν και ρυθμίζουν όλες τις τοπικές υποθέσεις, με στόχο την προστασία, την ανάπτυξη και τη συνεχή βελτίωση των συμφερόντων και της ποιότητας ζωής της τοπικής κοινωνίας στο σύνολο της, καθώς και του φυσικού και δομημένου περιβάλλοντος.
Οι τομείς των αρμοδιοτήτων τους καθορίζονται στον νόμο και περιλαμβάνουν ανάπτυξη και υποδομές, καθαριότητα, υγεία και ποιότητα ζωής, κοινωνική πρόνοια και κοινωνική συνοχή για τις παρεχόμενες δημοτικές υπηρεσίες στους δημότες, παιδεία και πολιτισμός, περιβαλλοντική προστασία και καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής.
Ο δήμαρχος ασκεί την εκτελεστική εξουσία του δήμου και ανάμεσα στις αρμοδιότητες του είναι η εκπροσώπηση του δήμου, προεδρεύει των συνεδριάσεων του συμβουλίου και της Διαχειριστικής Επιτροπής, προΐσταται όλων των υπηρεσιών του δήμου, τις οποίες καθοδηγεί, διευθύνει και ελέγχει, εκτελεί τις αποφάσεις του συμβουλίου και ασκεί κάθε άλλη αρμοδιότητα ή εξουσία από το νόμο.
Σε περίπτωση απουσίας ή κωλύματος, τον αναπληρώνει ο αντιδήμαρχος του μεγαλύτερου σε αριθμό εκλογέων δημοτικού διαμερίσματος.
Αρμοδιότητες αντιδημάρχων
Οιαντιδήμαρχοι ασκούν τις κατά τόπο αρμοδιότητες που τους μεταβιβάζει με απόφαση του ο δήμαρχος, για το δημοτικό διαμέρισμα στο οποίο εκλέχθηκαν, «μεταξύ των οποίων δυνατό να είναι» πρόνοια που επαφίεται κατά απόλυτο τρόπο στον δήμαρχο η ανάθεση τους.
Δικαιολογημένα οι αντιδήμαρχοι διαμαρτύρονται και ζητούν τον καθορισμό νομοθετικά ουσιαστικών αρμοδιοτήτων, ώστε η ανάθεση τους να μην εξαρτάται από την εκάστοτε θέληση ή απόφαση του δημάρχου.
Ο ρόλος και το έργο τους περιορίζεται σημαντικά, ιδιαίτερα σε μικρούς δήμους όπου αντιδήμαρχοι δεν έχουν αρμοδιότητες, γεγονός που προκαλεί αντιπαράθεση και προστριβές, κατά αντίθεση με δήμους στους οποίους δήμαρχος και αντιδήμαρχοι εκλέχθηκαν από τον ίδιο κομματικό σχηματισμό.
Η εφαρμογή της μεταρρύθμισης της τοπικής αυτοδιοίκησης πλήττεται, η εύρυθμη λειτουργία δήμων διαταράσσεται και δεν διεξάγονται ούτε συνεδρίες του δημοτικού συμβουλίου. Το Υπουργείο Εσωτερικών είναι αποδέκτης αρκετών παραπόνων από αντιδημάρχους, οι οποίοι περιθωριοποιούνται και επιζητούν παρέμβαση, ώστε να υπάρξει τροποποίηση της νομοθεσίας για να τους αποδοθούν αρμοδιότητες με νόμο, αντί να εναπόκειται στην απόφαση του δημάρχου.
Το νομοσχέδιο δεν ικανοποιεί
Το Υπουργείο Εσωτερικών, αναλογιζόμενο τα προβλήματα που προκύπτουν, προχώρησε στην ετοιμασία νομοσχεδίου που τροποποιεί τις πρόνοιες για τις αρμοδιότητες των αντιδημάρχων. Συγκεκριμένα, προτείνεται η διαγραφή των επίμαχων λέξεων «που τους μεταβιβάζει ο δήμαρχος, μεταξύ των οποίων δυνατό να είναι» και την προσθήκη των λέξεων «που είναι», απαριθμώντας στη συνέχεια τις κατά τόπο αρμοδιότητες των αντιδημάρχων για το δημοτικό διαμέρισμα στο οποίο εκλέχθηκαν.
Οι αρμοδιότητες όμως αυτές περιορίζονται στην επίβλεψη ζητημάτων που αφορούν το οικείο δημοτικό διαμέρισμα, όπως καθαριότητα και καλή κατάσταση των υποδομών, οδικό δίκτυο, πεζοδρόμια, χώροι πρασίνου και ενημέρωση της δημοτικής υπηρεσίας για τη λήψη των δεουσών ενεργειών.
Συμμετοχή σε συνεδριάσεις που συζητούνται θέματα που αφορούν το οικείο δημοτικό διαμέρισμα και ενημέρωση για την αλληλογραφία που το αφορά, πιστοποίηση εγγράφων, συμμετοχή στη διαχειριστική επιτροπή και σε όλες τις επιτροπές που συζητούνται θέματα του οικείου δημοτικού διαμερίσματος, καθώς και η επίβλεψη θεμάτων που εμπίπτουν στον τομέα κοινωνικής πρόνοιας και κοινωνικής συνοχής.
Τι ισχύει στην Ελλάδα
Σε άλλες χώρες, όπως Ελλάδα, Αγγλία, ο δήμαρχος με απόφασή του ορίζει δημοτικούς συμβούλους ως αντιδημάρχους, οι οποίοι είναι έμμισθοι ή άμισθοι, για καθορισμένη χρονική θητεία, αναλόγως των πληθυσμιακών δεδομένων και του αριθμού των κοινοτήτων. Οι αρμοδιότητες που ο δήμαρχος τους μεταβιβάζει είναι ουσιαστικές και περιλαμβάνουν την ευθύνη της λειτουργίας των δημοτικών υπηρεσιών που είναι εγκατεστημένες στη δημοτική τους ενότητα, την παρακολούθηση της εξέλιξης των έργων και των εργασιών που εκτελούνται σε αυτή, την εποπτεία και ευθύνη της καθαριότητας του περιβάλλοντος, τον έλεγχο καταστημάτων, επιχειρήσεων και εμπορίου, αρμοδιότητες σε θέματα πρωτογενούς τομέα (αγροτική ανάπτυξη, κτηνοτροφία, αλιεία, ευθύνη δασών, τέλεση πολιτικών γάμων), θέματα παιδείας και κοινωνικών προγραμμάτων, αθλητισμού και πολιτισμού, περιβάλλοντος και κυκλικής οικονομίας, τεχνικής υπηρεσίας και συντήρησης υποδομών.
Επομένως, απαιτείται η μεταβίβαση ουσιαστικών αρμοδιοτήτων ώστε οι αντιδήμαρχοι να επιτελέσουν έργο μέχρι τη λήξη της θητείας τους και αποφασιστεί ο αριθμός τους. Προβληματίζει σοβαρά το ζήτημα ότι τα περισσότερα δημοτικά διαμερίσματα είναι μικρές κοινότητες και προβλέφθηκε η εκλογή 93 αντιδημάρχων, αριθμός δυσανάλογος με τη συγκρότηση των 20 νέων δήμων που προήλθαν από τη συνένωση 30 δήμων και 63 κοινοτήτων, καθώς και ότι οι αντιδήμαρχοι κοστίζουν €2.3 εκ. τον χρόνο.
* Δικηγόροςστη Λάρνακα
Πηγή: philenews.com
