Πρόβλημα εύκολης πρόσβασης σε χρηματοδότηση φαίνεται να προκύπτει για ακόμα μία φορά. Η συγκεκριμένη περίπτωση δεν αφορά τις επιχειρήσεις, αλλά τους καταναλωτές, οι οποίοι μάλιστα θέλουν να επωφεληθούν από διάφορα κυβερνητικά σχέδια.
Ειδικότερα, το θέμα προέκυψε τόσο για τα σχέδια του ΚΟΑΓ που αφορούν προσιτή κατοικία, αλλά όπως πληροφορηθήκαμε, θέμα υπήρξε και για σχέδια που αφορούσαν σε εγκατάσταση φωτοβολταϊκών ή και σε σχέδια γυναικείας και νεανικής επιχειρηματικότητας.
Ειδικότερα, όπως είναι γνωστό, η Κυβέρνηση -και δη το Υπουργείο Εσωτερικών- έχουν σχεδιάσει τη Νέα ΕνιαίαΣτεγαστική Πολιτική, η οποία συμπεριλαμβάνει αριθμό βραχυπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων μέτρων για την παραγωγή νέου οικιστικού αποθέματος και τη διάθεση στην αγορά κατοικιών και διαμερισμάτων για αγορά ή ενοικίαση σε προσιτές τιμές.
Στα πλαίσια αυτά, ανακοινώθηκε και η αναθεώρηση πολεοδομικών κινήτρων με στόχο τα σχέδια να καταστούν ακόμα πιο ελκυστικά και στην ουσία να συμβάλουν στην απάμβλυνση του στεγαστικού προβλήματος.
Τα κίνητρα εκπονήθηκαν από το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως και το Υπουργείο Εσωτερικών, ενώ ως Φορέας Διαχείρισης συγκεκριμένων θεμάτων που άπτονται της εφαρμογής τους έχει οριστεί ο Κυπριακός Οργανισμός Αναπτύξεως Γης. Κοινός στόχος των πολεοδομικών κινήτρων είναι η ενθάρρυνση και ενίσχυση της σύμπραξης του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα στη διαδικασία της παραγωγής προσιτής στέγης.
Προσιτή στέγη
Ο ΚΟΑΓ λοιπόν έχει επιφορτιστεί με την παραγωγή και διάθεση οικιστικού αποθέματος, το οποίο προορίζεται για τα χαμηλά και μεσαία οικονομικά στρώματα.
Επομένως, ο στόχος του ΚΟΑΓ είναι να διατηρήσει χαμηλό το κόστος του κατά την παραγωγή των κατοικιών, ώστε στη συνέχεια να μπορέσει να τα πωλήσει σε τιμές χαμηλότερες από εκείνες που προσφέρονται στην υπόλοιπη αγορά. Το θέμα λοιπόν που προκύπτει είναι ότι ακόμα και σε αυτές τις τιμές που προσφέρει ο ΚΟΑΓ για την προσιτή στέγη, οι καταναλωτές πολλές φορές δυσκολεύονται να εξασφαλίσουν χρηματοδότηση από τις τράπεζες.
Εκείνο που ζητεί ο ΚΟΑΓ από τους πελάτες του είναι το 20% της αξίας του ακινήτου ως προκαταβολή και το υπόλοιπο 80% να εξασφαλιστεί μέσω δανειοδότησης. Στο κομμάτι αυτό της δανειοδότησης, αρκετοί αντιμετωπίζουν προβλήματα, καθώς οι τράπεζες, στη βάση των αυστηρότερων πια κριτηρίων τους, δεν εγκρίνουν τα συγκεκριμένα δάνεια σε πολλές περιπτώσεις.
Όπως πληροφορούμαστε, σε αυτή την περίπτωση, ο ΚΟΑΓ δεν βρίσκεται αντιμέτωπος με τις τράπεζες. Ο Οργανισμός αντιλαμβάνεται ότι οι τράπεζες έχουν τα δικά τους κριτήρια και δεν επιθυμούν να αυξήσουν τα κόκκινα δάνεια. Επομένως, θα πρέπει να εξευρεθούν νέοι τρόποι για την πρόσβαση των καταναλωτών σε χρηματοδότηση.
Βιώσιμοι δανειολήπτες
Ποια είναι όμως η θέση των τραπεζών σε αυτό το ζήτημα; Μιλώντας στο «Insider», ο εκπρόσωπος του Συνδέσμου Τραπεζών Ανδρέας Κωστουρής σημείωσε ότι οι αποφάσεις των τραπεζών βασίζονται καθαρά στη βιωσιμότητα των δανειοληπτών.
Δηλαδή, στην περίπτωση που ο υποψήφιος δανειολήπτης δεν είναι σε θέση να καταβάλει την προκαταβολή, ή τα οικονομικά του δεδομένα, όπως για παράδειγμα ο μισθός του, δεν του δίνουν τη δυνατότητα να αποπληρώνει μεσοπρόθεσμα τις δόσεις του δανείου, τότε η τράπεζα δεν μπορεί να εγκρίνει το δάνειο του. Είναι μια πάγια πρακτική την οποία ακολουθούν οι τράπεζες βάση της οποίας, αν ο καταναλωτής είναι εκτός των κριτηρίων τους, τότε δεν μπορούν να εγκρίνουν το δάνειο. Αυτό όμως, σημείωσε ο κ. Κωστουρής, δεν αφορά μόνο στους υποψήφιους πελάτες του ΚΟΑΓ. Παρόμοιες περιπτώσεις υπήρξαν και κατά τη δανειοδότηση αγροτών ή ακόμα και για τα σχέδια γυναικείας και νεανικής επιχειρηματικότητας που είχε προκηρύξει η Κυβέρνηση.
Σχέδια επιχειρηματικότητας
Ως παράδειγμα στα πιο πάνω, μπορούμε να φέρουμε το σχέδιο Ενίσχυσης Νέας Επιχειρηματικής Δραστηριότητας (Νεανική και Γυναικεία Επιχειρηματικότητα).
Το συγκεκριμένο σχέδιο του Υπουργείου Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας στόχο είχε να στηρίξει με οικονομική ενίσχυση την ανάπτυξη νέων επιχειρήσεων στην Κύπρο. Το σχέδιο ήταν ανοιχτό για υποβολή αιτήσεων από άτομα που προορίζονταν να δραστηριοποιηθούν επιχειρηματικά μέχρι τις 31/7/2024.
Το ανώτατο ποσό συνολικής επένδυσης ανερχόταν μέχρι τις €120,000 και το κατώτερο στις €10,000 και η επιχορήγηση εξαρτάται από τον δικαιούχο: Νέους και Νέες 18-29 ετών μέχρι 70% επιχορήγηση- €84,000. Άντρες 30-50 ετών μέχρι 60% επιχορήγηση- €72,000. Γυναίκες 30-55 ετών μέχρι 60% επιχορήγηση- €72,000.
Όπως φαίνεται από το σχέδιο, η επιχορήγηση μπορούσε να ανέλθει αναλόγως της περίπτωσης σε 60% ή 70%. Άρα το υπόλοιπο ποσό θα έπρεπε να εξευρεθεί μέσω χρηματοδότησης. Αν όμως ο υποψήφιος δεν ήταν σε θέση να εξασφαλίσει τη χρηματοδότηση, τότε πιθανό να μην ήταν σε θέση να φέρει σε πέρας το σχέδιο.
Σημασία στο ενοίκιο
Ζητήσαμε από τον πρόεδρο του ΕΤΕΚ Κωνσταντίνο Κωνσταντή τη θέση του Επιμελητηρίου σε σχέση με το ζήτημα της στεγαστικής πολιτικής και πώς μπορεί το θέμα της χρηματοδότησης να επηρεάσει την επιτυχία η αποτυχία της. Το βασικό ζητούμενο βεβαίως είναι να μπορέσει ο κόσμος να αποκτήσει στέγη, επωφελούμενος και από τα κυβερνητικά σχέδια.
Όπως είπε ο κ. Κωνσταντή, το πρόβλημα φαίνεται να εντοπίζεται κυρίως όταν οι υποψήφιοι δανειολήπτες δυσκολεύονται να εξασφαλίσουν την προκαταβολή, ώστε να εγκριθεί στη συνέχεια το δάνειο.
Επομένως, είπε, εάν οι υποψήφιοι δανειολήπτες είναι σε θέση να πληρώσουν τη δόση τους, αλλά δυσκολεύονται να εξασφαλίσουν την προκαταβολή, ίσως οι τράπεζες να μπορούσαν να είναι περισσότερο ελαστικές ή να μπορούσαν να βρουν άλλες λύσεις ώστε να εγκριθεί τελικά το δάνειο.
Επίσης, ο πρόεδρος του ΕΤΕΚ υπογράμμισε ότι είναι σημαντικό το κράτος να προωθήσει τα σχέδια build to rent, ώστε τουλάχιστον όσοι δεν μπορούν να αγοράσουν κατοικία, τουλάχιστον να είναι σε θέση να ενοικιάσουν, δεδομένου ότι και τα ενοίκια έχουν εκτιναχθεί στα ύψη και ακόμα και σε αυτό το κομμάτι αρκετοί είναι αυτοί που δυσκολεύονται να εξασφαλίσουν διαμονή.
Πηγή: philenews.com