Με μία καταρχήν συμφωνία για την αναγκαιότητα κατάρτισης ενός υποδείγματος (προτύπου) καυσίμων που θα συμβάλουν στη σταδιακή μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα από τη ναυτιλία, ξεκίνησε χθες στο Λονδίνο μία ακόμη κρίσιμη εβδομάδα συζητήσεων στον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό (ΙΜΟ) με αντικείμενο τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τα πλοία. Ο ΙΜΟ στο πλαίσιο προηγούμενης απόφασής του καλείται να επιτύχει μηδενικές «καθαρές» (net) εκπομπές από τη ναυτιλία έως ή πλησίον στο 2050. Στο πλαίσιο αυτής της στρατηγικής, ως ενδιάμεσα στάδια έχουν αποφασιστεί η μείωση σε σύγκριση με το 2008 των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 20% με στόχο το 30% έως το 2030 και μείωση κατά 70% με επιδίωξη το 80% έως το 2040.
Η στρατηγική του ΙΜΟ δεσμεύει τα κράτη – μέλη να αναπτύξουν και να εγκρίνουν (στα τέλη του 2025) ένα τεχνικό μέρος, δηλαδή ένα υπόδειγμα καυσίμων που θα εξασφαλίζει τη σταδιακή μείωση της έντασης των αερίων του θερμοκηπίου του ναυτιλιακού καυσίμου, και ένα οικονομικό μέρος, δηλαδή έναν μηχανισμό τιμολόγησης των ναυτιλιακών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
Ενόψει αυτής της επιδίωξης, στην προπαρασκευαστική συνεδρίαση μιας ομάδας εργασίας που ολοκληρώθηκε την προηγούμενη Παρασκευή και προηγείται της συνόδου της Επιτροπής Προστασίας του Περιβάλλοντος (MEPC), η οποία ξεκίνησε χθες τις εργασίες της, έγινε το πρώτο βήμα. Ενα βήμα που δεν είναι άλλο από τη συμφωνία ότι μια ρύθμιση (πρότυπο καυσίμου) που θα περιορίζει τις εκπομπές GHG θα καθοριστεί με τέτοιο τρόπο ώστε να επιτυγχάνονται οι επιμέρους στόχοι μείωσης των εκπομπών GHG, του ΙΜΟ, το 2030 και το 2040, καθώς και ο στόχος μηδενικών εκπομπών το 2050.
Ολες οι αντιπροσωπείες θεωρούν χρήσιμη την ανάπτυξη ενός παγκόσμιου προτύπου καυσίμων παράλληλα με έναν μηχανισμό τιμολόγησης των αερίων του θερμοκηπίου, ωστόσο υπάρχουν διαφορετικές εκτιμήσεις ως προς το εάν οι τεχνικές (πρότυπο καυσίμων) και οικονομικές ρυθμίσεις (τιμολόγηση άνθρακα) θα κινούνται παράλληλα με την υλοποίηση ευέλικτων στρατηγικών συμμόρφωσης ή θα αναπτυχθεί ένας συμπληρωματικός μηχανισμός τιμολόγησης των αερίων του θερμοκηπίου επιπλέον του προτύπου ναυτιλιακών καυσίμων.
Τρεις προσεγγίσεις
Σύμφωνα με αναλυτές της University Maritime Advisory Services (UMAS), στις συζητήσεις της ομάδας εργασίας καταγράφηκαν τρεις προσεγγίσεις μεταξύ των κρατών – μελών του ΙΜΟ, οι οποίες απορρέουν από τα επιμέρους κρατικά και οικονομικά συμφέροντα:
1. Μια λύση δημοφιλής μεταξύ των χωρών «μεσαίας ανάπτυξης» είναι ένα πρότυπο καυσίμου που περιλαμβάνει την ευελιξία ενός μηχανισμού εμπορίας πιστωτικών μονάδων ή ενός συστήματος εμπορίας εκπομπών (ΣΕΔΕ) και όχι έναν μηχανισμό τιμολόγησης των αερίων του θερμοκηπίου, όπως είναι μια εισφορά.
2. Μια άλλη πρόταση δημοφιλής μεταξύ των Μικρών Νησιωτικών Αναπτυσσόμενων Κρατών (SIDS) και των Λιγότερο Αναπτυγμένων Χωρών (LDC) είναι ένα απλουστευμένο πρότυπο καυσίμων χωρίς ευελιξία σε συνδυασμό με μια καθολική τιμή των αερίων του θερμοκηπίου, όπως μια εισφορά.
3. Τέλος, μια λύση που είναι δημοφιλής μεταξύ των αναπτυγμένων οικονομιών είναι ένα πρότυπο καυσίμων που περιλαμβάνει την ευελιξία ενός μηχανισμού εμπορίας πιστωτικών μονάδων ή Συστήματος Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (ΣΕΔΕ), σε συνδυασμό με μια εισφορά ή άλλο καθολικό μηχανισμό τιμολόγησης των αερίων του θερμοκηπίου.
Διαφορές
Παραμένουν επίσης διαφορές σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο θα κατανεμηθούν τα έσοδα από τα οικονομικά μέτρα, αλλά οι διαφορές αυτές είναι αναμενόμενες σε αυτό το στάδιο των διαπραγματεύσεων, δήλωσε η UMAS. Πάντως η ναυτιλιακή βιομηχανία τάσσεται υπέρ ενός απλού μηχανισμού τιμολόγησης των αερίων του θερμοκηπίου. Χαρακτηριστική είναι η τοποθέτηση της διεθνούς ένωσης των ανεξάρτητων πλοιοκτητών πλοίων μεταφοράς χύδην ξηρού φορτίου (INTERCARGO), στην οποία προεδρεύει ο Δημήτρης Φαφαλιός. «Ενας μηχανισμός τιμολόγησης των αερίων του θερμοκηπίου πρέπει να είναι απλός για να είναι λειτουργικός», επισημαίνει η INTERCARGO, η οποία στηρίζει μια ανάλογη πρόταση του Διεθνούς Ναυτιλιακού Επιμελητηρίου. «Οσο απλούστερος, τόσο το καλύτερο, όσο μικρότερος ο διοικητικός φόρτος, τόσο το καλύτερο, όσο πιο απλός θα μπορούσε να είναι και όσο περισσότερη βεβαιότητα θα μπορούσε να προσφέρει στον κλάδο, τόσο το καλύτερο», δήλωσε ο γενικός γραμματέας της INTERCARGO Κώστας Γκόνης.
