Οι έλληνες συνταξιούχοι είναι οι γηραιότεροι στην Ευρώπη, με τη χώρα μας να κατέχει τη θλιβερή «πρωτιά» με τα μεγαλύτερα γενικά όρια συνταξιοδότησης ανδρών και γυναικών ανάμεσα σε όλες τις χώρες της ΕΕ, όπως προκύπτει από τα επίσημα στοιχεία του πληροφοριακού συστήματος της ΗΔΙΚΑ ΑΕ «ΗΛΙΟΣ» (Ιανουάριος 2024) του υπουργείου Εργασίας. Σύμφωνα με τα ίδια επίσημα στοιχεία, το 91,62% των συνταξιούχων (2.275.637) είναι άνω των 60 ετών, ενώ το 81,41% των συνταξιούχων (2.022.069) είναι άνω των 65 ετών. Μόνο το 4,34% (107.824) είναι κάτω των 55 ετών (χήρες – ορφανά).
Σύμφωνα με την Ενωση για την Υπεράσπιση της Εργασίας και του Κοινωνικού Κράτους (ΕΝΥΠΕΚΚ), «τα παραπάνω στοιχεία διαψεύδουν όσους επικαλούνται τη δημογραφική γήρανση του ελληνικού πληθυσμού και το πρόβλημα του Δημογραφικού εν γένει προκειμένου να εφορμήσουν και να μειώσουν δραστικά, για πολλοστή φορά, τις συντάξεις! Η κατάσταση αυτή θα επιδεινωθεί τα προσεχή χρόνια, αφού η χώρα μας κατέχει τη θλιβερή «πρωτιά» με τα μεγαλύτερα γενικά όρια συνταξιοδότησης ανδρών και γυναικών ανάμεσα σε όλες τις χώρες της ΕΕ».
Ειδικότερα, όπως τονίζει η ΕΝΥΠΕΚΚ σε σχετική της ανακοίνωση, από 1-1-2023 καταργήθηκαν όλες οι πρόωρες συνταξιοδοτήσεις, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων (βαρέα – μητέρες – πατέρες χήροι ανίκανων προς βιοπορισμό τέκνων) και εφαρμόζεται υποχρεωτικά ο νόμος του τρίτου Μνημονίου. Επίσης, από 1-1-2022 έχει τεθεί σε ισχύ και η «ρήτρα προσδόκιμου» για περαιτέρω αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης.
Προσδόκιμο ζωής
Σύμφωνα με τα ισχύοντα (διάταξη του νόμου Κατρούγκαλου, η οποία δεν καταργήθηκε), από την 1/1/2024 τα όρια ηλικίας θα ανακαθορίζονται ανά τριετία, με βάση πάντα το προσδόκιμο ζωής. Από το 2010 έως το 2015 είχαμε αύξηση του προσδόκιμου ζωής (περίπου 7 έως 12 μήνες). Ωστόσο την περίοδο 2015-2020 δεν σημειώθηκε αντίστοιχη αύξηση. Μάλιστα τα τελευταία χρόνια εξαιτίας της πανδημίας το προσδόκιμο ζωής έχει υποχωρήσει, οπότε, σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας, δεν απαιτείται να ανοίξει συζήτηση για αύξηση των γενικών ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης. Κύκλοι του υπουργείου Εργασίας τονίζουν ότι όποια επανεξέταση, σε σχέση με το προσδόκιμο ζωής της χώρας, θα πραγματοποιηθεί από το 2027 και μετά, όπως προβλέπει η ασφαλιστική νομοθεσία. Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, υπάρχει πάντα ο κίνδυνος αύξησης των ορίων ηλικίας, αν διαπιστωθεί στην πράξη ότι προκύπτει πρόβλημα λειτουργίας του ασφαλιστικού συστήματος. Ομως, για να συμβεί κάτι τέτοιο θα πρέπει να υπάρξει σχετική αναλογιστική μελέτη, η οποία θα πρέπει να αξιολογηθεί από ειδικούς της Κοινωνικής Ασφάλισης και να αναλυθούν μια σειρά από δεδομένα, όπως είναι και το δημογραφικό πρόβλημα της χώρας. Σήμερα, τα όρια ηλικίας έχουν κλειδώσει σε δύο βασικές κατηγορίες: οι εργαζόμενοι μπορούν να συνταξιοδοτηθούν είτε στα 62 έτη, με την προϋπόθεση όμως ότι θα έχουν συμπληρώσει 40 έτη ασφάλισης (12.000 ένσημα), είτε στα 67 έτη, με συμπληρωμένη απλώς μια 15ετία (4.500 ένσημα).
ΟΟΣΑ και Eurostat
Θα πρέπει να τονιστεί ότι τόσο ο ΟΟΣΑ όσο και η Eurostat προβλέπουν μελλοντική αύξηση των γενικών ορίων συνταξιοδότησης στη χώρα μας λόγω της πίεσης που ασκούν το Δημογραφικό και η γήρανση του πληθυσμού. Πάντως, από την πλευρά της, η κυβέρνηση αποκλείει κατηγορηματικά αυτό το ενδεχόμενο τουλάχιστον για τα επόμενα τρία χρόνια.
